साप पृथ्वीवरील रहस्यमय प्राण्यांपैकी एक आहे. तो धोकादायक असला तरी त्याच्यात खूपच गूढ रहस्य आहेत.
24 May 2025
Created By : जितेंद्र झंवर
निसर्गाने सापांना अनेक गुण दिले आहेत. हे गुण इतर कोणत्याही प्राण्यात क्वचितच असतील. संपूर्ण नैसर्गिक शक्तीचे साप जिवंत उदाहरण आहे.
सापांची चयापचय क्रिया इतकी मंद असते की ते अनेक दिवस न खाता जगू शकतात. त्यांचा ऊर्जेचा वापर अत्यंत मर्यादित असतो, त्यामुळे त्यांना वारंवार भूक लागत नाही.
शिकार पकडताना सापांचे दात तुटल्यास त्यांना चिंता नसते. त्यांचे दात वारंवार येऊ शकतात. एका जीवनात शेकडो वेळा त्यांचे दात येतात.
धोका समजल्यावर काही साप मृत झाल्याचे नाटक करतात. ते दुर्गंधी सोडतात, ज्यामुळे शिकारी त्यांना हात लावत नाही.
सापांना कान नसतात. त्यानंतरही ते ऐकू शकतात. ते जमिनीत होणाऱ्या कंपनाच्या माध्यमातून हालचाली ओळखतात.
सापांच्या काही प्रजातींच्या मादी नर साप नसतानाही अंडी घालू शकतात. या प्रक्रियेला 'पार्थेनोजेनेसिस' म्हणतात. ज्यामध्ये जन्माला येणाऱ्या मुलांचा डीएनए फक्त आईकडून येतो.
साप पाण्याखाली बराच काळ श्वास रोखून राहू शकतो. काही प्रजाती 30 मिनिटांपेक्षा जास्त काळ श्वास न घेता जगू शकतात आणि शिकार करू शकते.
सापांची काटेरी जीभ त्यांच्यासाठी दिशादर्शक म्हणून काम करते. ते जिभेने हवेत असलेले रसायने शोधून आजूबाजूच्या परिस्थितीचे मूल्यांकन करतात.