जगात सायनाईड हे सर्वात प्राणघातक विष समजले जाते. पण, त्याहीपेक्षा एक भयानक विष आहे.

क्लोस्ट्रिडियम बोटुलिनम नावाच्या बॅक्टेरियापासून हे विष तयार होते. याचा एक थेंबही जीव जाण्यास पुरेसे आहे.

बोटुलिनमपासून बोटॉक्स नावाचे औषध तयार करण्यात येते. याचा इंजेक्शन म्हणून अत्यंत सौम्य प्रमाणात वापर केला जातो.

चेहऱ्यावरील सुरकुत्या मिटवण्यासाठीही याचा उपयोग केला जातो. यासाठी बोटोक्सने एफडीएची मान्यता घेतली आहे.

याशिवाय एफडीएने बोटॉक्सला अनेक गंभीर क्लिनिक संशोधनानंतर सुरक्षित आणि प्रभावी घोषित केले आहे.

हात थंड पडणे, पाठदुखी, वेदनादायक लैंगिक संबंध, नैराश्य, जास्त लाळ, पुरळ यावरील औषधात बोटोक्स वापरले जाते.

काही प्रकरणांत शरीर कमजोर होणे, दृष्टी जाणे, श्वास घेण्यात अडचण यासारखी काही लक्षणे दिसतात.