मौल्यवान दागिने बँकांच्या लॉकरमध्ये ठेवताय, मग ही बातमी तुमच्यासाठी महत्त्वाची
आरबीआयने निर्देश दिले आहेत की, बँकांना गेट एंट्री आणि एक्झिटचे संपूर्ण व्हिडीओ रेकॉर्डिंग किमान 180 दिवस ठेवावे लागेल. जर बँका कोणत्याही कारणास्तव लॉकर एका शाखेतून दुसऱ्या शाखेत हस्तांतरित करत असतील तर ग्राहकाला आधी माहिती द्यावी लागेल. ग्राहकाला कळविल्याशिवाय लॉकर हलवता येत नाही.
नवी दिल्लीः जर तुम्ही तुमची मौल्यवान वस्तू जसे की दागिने किंवा सोन्याची बिस्किटे बँकेच्या लॉकरमध्ये ठेवणार असाल किंवा योजना आखत असाल, तर तुम्हाला रिझर्व्ह बँकेच्या (RBI) निर्देशांबद्दल माहिती असणे आवश्यक आहे. बँकेत जमा केलेल्या आपल्या मालमत्तेवर बँका किती हमी देतात हेदेखील माहीत असले पाहिजे. असेही होऊ शकते की, तुम्हाला लॉकर घ्यायचे आहे पण बँक देत नाही, अशा परिस्थितीत काय करावे.
तुमची मालमत्ता किंवा दागिने इत्यादी बँकेत किती सुरक्षित आहेत हे जाणून घेण्यासाठी तुम्हाला RBI ने नमूद केलेल्या काही गोष्टींचा विचार करावा लागेल. रिझर्व्ह बँकेचा नियम सांगतो की, ज्या बँकेला तुम्हाला लॉकर घ्यायचे आहे, त्या बँकेत सीसीटीव्ही बसवले पाहिजेत आणि किमान 180 दिवसांचे फुटेज बँकेकडे ठेवावे. शहराच्या आत बँकेची शाखा असल्यास सुरक्षित लॉकर ठेवण्याचा सल्ला दिला जातो, त्यात लॉकर घेणे अधिक सुरक्षित मानले जाते. जर निर्जन किंवा विरळ लोकवस्तीच्या ठिकाणी लॉकर्स उघडले तर चोरी आणि दरोड्याची समान भीती असेल.
RBI चा नियम काय?
आरबीआयने निर्देश दिले आहेत की, बँकांना गेट एंट्री आणि एक्झिटचे संपूर्ण व्हिडीओ रेकॉर्डिंग किमान 180 दिवस ठेवावे लागेल. जर बँका कोणत्याही कारणास्तव लॉकर एका शाखेतून दुसऱ्या शाखेत हस्तांतरित करत असतील तर ग्राहकाला आधी माहिती द्यावी लागेल. ग्राहकाला कळविल्याशिवाय लॉकर हलवता येत नाही. सततची सुरक्षा पाहता बँका आजकाल मॉलमध्ये त्यांच्या शाखा उघडतात कारण बँकेच्या सीसीटीव्ही फुटेज व्यतिरिक्त, मॉलचे रेकॉर्डिंग वेगळे आहे. 24 तास वॉचमन सुविधा उपलब्ध आहे.
किती भरपाई मिळेल?
जर आपण पूर्वीचे नियम पाहिले तर लॉकरमध्ये कोणतीही मौल्यवान वस्तू ठेवली गेली होती, बँकांकडून कोणतीही हमी नव्हती. आरबीआयने आता हा नियम बदलला. नवीन नियमानुसार, ग्राहकाला लॉकर फी म्हणून बँकेकडून आकारण्यात येणाऱ्या वार्षिक शुल्काच्या 100 पट भरावे लागतील. त्या बाबतीत जर लॉकर चोरीला गेला किंवा लुटला गेला, तर आता 500 रुपये किंवा कोटी रुपयांचा माल बँकेत ठेवावा लागतो, चोरी किंवा दरोड्याच्या बाबतीत तुम्हाला समान नुकसानभरपाई मिळेल, जी वार्षिक भाड्याच्या 100 पट जास्त आहे. समजा तुम्ही तुमच्या लॉकरसाठी वार्षिक 100 रुपये भाडे देत असाल, तर चोरी झाल्यास तुम्हाला 100 रुपयांपेक्षा 100 पट जास्त म्हणजे 10 हजार रुपये मिळतील. ही रक्कम जास्तीत जास्त आहे. बँका चोरीच्या बाबतीत लॉकरची हमी निश्चित करतील आणि त्यानुसार नुकसान भरपाई मिळतील.
या परिस्थितीत पैसा उपलब्ध नाही
जर नैसर्गिक आपत्तीमुळे बँक किंवा लॉकरचे नुकसान झाले, तर ग्राहकाला त्याची भरपाई मिळणार नाही. आरबीआयने याला ‘अॅक्ट ऑफ गॉड’ किंवा दैवी आपत्ती म्हणून निर्देशित केले. या आपत्तीमध्ये भूकंप, पूर, वीज आणि वादळ यांचा समावेश आहे. अशा परिस्थितीत लॉकर खराब झाल्यास बँका ग्राहकांना भरपाई देत नाहीत. परंतु जर बँकेच्या इमारतीत आग लागली किंवा कच्च्या पायामुळे इमारत कोसळली आणि लॉकर तुटला तर त्या बाबतीत 100 पट नुकसानभरपाई दिली जाते.
जर तुम्ही लॉकर घेत असाल तर हे काम नक्की करा
सुरक्षेव्यतिरिक्त लॉकर सक्रिय ठेवणे हीदेखील एक जबाबदारी आहे, यासाठी ग्राहकाने वर्षातून एकदा तरी बँकेच्या शाखेला भेट दिली पाहिजे आणि त्याचे लॉकर पाहिल्यानंतर त्याने बँकेत प्रवेश केला पाहिजे. जर ग्राहक तीन वर्षांपासून लॉकरला भेट देत नसेल तर तो एका निष्क्रिय खात्यात जातो. जर ग्राहक 7 वर्षे सतत त्याच्या लॉकरला भेट देत नसेल तर बँका इतर अधिकाऱ्यांच्या देखरेखीखाली ते लॉकर उघडू शकतात. लॉकरमध्ये ठेवलेल्या कोणत्याही वस्तू ग्राहकांना परत केल्या जाऊ शकतात. मग ते लॉकर नवीन वापरकर्त्याला दिले जाऊ शकते.
संबंधित बातम्या
अंबानी, अदानी आणि टाटा यांच्याशी स्पर्धा करण्यासाठी NTPC चा मेगा प्लॅन