Cancer Medicines : कर्करोगाच्या उपचारातील औषधांमुळे हृदय होते कमकुवत ? अभ्यासातून खुलासा
Cancer Medicines side effects : युनिव्हर्सिटी कॉलेज लंडनच्या अभ्यासातून ही बाब समोर आली आहे. कर्करोगाची औषधे हृदयाच्या आरोग्याला हानी पोहोचवू शकतात, असे संशोधकांनी म्हटले आहे.
नवी दिल्ली : आधुनिक तंत्रज्ञानामुळे वैद्यकीय शास्त्राचे क्षेत्रही (medical science) अतिशय प्रगत झाले आहे. डॉक्टर आणि शास्त्रज्ञांनी कर्करोगासह (cancer treatment) अनेक प्राणघातक रोगांवर उपचार करण्यासाठी नवीन उपचार पद्धती शोधल्या आहेत. आधुनिक औषधे इतकी प्रभावी आहेत की त्यामुळे जगण्याचे प्रमाण वाढवले आहे. मात्र, युनिव्हर्सिटी कॉलेज लंडनच्या (University College London ) अभ्यासात कर्करोगाच्या उपचारासाठी वापरल्या जाणाऱ्या औषधांचे धक्कादायक दुष्परिणाम आढळून आले आहेत.
या अभ्यासानुसार, कर्करोगावरील काही उपचार हृदयाला हानी पोहोचवू शकतात. ही स्थिती कार्डिओटॉक्सिसिटी म्हणून ओळखली जाते. कर्करोगाची औषधे हृदयाच्या आरोग्याला हानी पोहोचवत असल्याचे संशोधकांनी म्हटले आहे. ही औषधे हृदयाच्या पंपिंग क्षमतेवर परिणाम करू शकतात आणि कधीकधी हार्ट फेल्युअर (heart failure) साठी कारणीभूत ठरू शकतात.
सायन्स ॲडव्हान्सेस या जर्नलमध्ये हे संशोधन प्रसिद्ध झाले आहे. या संशोधनात कर्करोगाच्या औषधांमध्ये एक प्रोटीन शोधण्यात आले आहे. हे प्रोटीन हृदयाच्या कार्यावर परिणाम करू शकते. या प्रथिनांमुळे, हार्ट फेल तसेच हार्ट फायब्रिलेशनच्या समस्या उद्भवू शकतात. अनेक प्रकरणांमध्ये, हृदयातील इतर समस्यांचा धोका असतो.
संशोधकांनी 33 प्रथिने शोधून काढली आहेत, जी रक्तामध्ये असतात आणि हृदयविकाराच्या अनेक आजारांच्या जोखमीशी संबंधित असतात. यामध्ये हृदयाच्या विफलतेचे विविध प्रकार आणि ॲट्रियल फायब्रिलेशन ( हृदयाची असामान्य लय ज्यामुळे स्ट्रोकचा धोका वाढतो) समाविष्ट होते.
कर्करोगाच्या औषधाच्या विकासास होईल मदत
या अभ्यासाचे प्रमुख लेखक डॉ फ्लोरिअन श्मिट (यूसीएल इन्स्टिट्यूट ऑफ कार्डिओव्हस्कुलर सायन्स) यांच्या मते संशोधनात सहभागी असलेले डॉ. औषधांमध्ये असलेली प्रथिने इतर औषधांच्या विकासास मदत करू शकतात. यावरून कोणत्या औषधांमध्ये घातक प्रथिने आहेत आणि भविष्यात कोणते बदल करावे लागतील याची माहिती घेतली जात आहे. यामुळे कॅन्सरच्या उपचाराच्या दिशेने खूप मदत होईल.
नवीन औषधे वापरण्याचा मार्गही खुला होईल. संशोधनातून असे दिसून आले आहे की भविष्यात अधिक प्रगत औषधांची गरज आहे, ज्यामुळे कर्करोगाच्या उपचारादरम्यान हृदयविकाराचा धोका संभवणार नाही. सध्या हे संशोधन काही औषधांवरच केले जात असले तरी कर्करोगाच्या उपचारात अनेक प्रकारची औषधे वापरली जातात. अशा परिस्थितीत हा अभ्यासही मोठ्या प्रमाणावर होऊ शकतो.
तज्ज्ञ काय सांगतात ?
कॅन्सर तज्ज्ञांच्या सांगण्यानुसार, असा अभ्यास होत राहतो, पण आजपर्यंत भारतात असा अभ्यास झालेला नाही. कर्करोगाच्या रुग्णांना अनेक प्रकारची औषधे दिली जातात. या संशोधनात हृदयाला हानी पोहोचवणारी प्रथिने कोणत्या औषधांमध्ये सापडली आहेत, हे आढळून आलेले नाही. अशा स्थितीत याबाबत काहीही बोलणे घाईचे ठरेल. सध्या या संदर्भात अधिक संशोधन करण्याची गरज आहे.