विना इंटरनेट पेमेंट करू शकणार, झटपट व्यवहारांसाठी सरकार बदलणार नियम

तंत्रज्ञानाच्या या प्रायोगिक चाचणीमध्ये हे पाहिले जात आहे की इंटरनेट किंवा कमी गती इंटरनेट नसतानाही लोकांना डिजिटल पेमेंट करण्याची सुविधा कशी दिली जाऊ शकते. असे पेमेंट पूर्णपणे ऑफलाईन मोडमध्ये असेल.

टीव्ही 9 मराठी डिजीटल टीम | Updated on: Oct 09, 2021 | 6:02 PM

नवी दिल्ली : ऑफलाईन पेमेंटच्या नियमांमध्ये सरकार मोठा बदल करणार आहे. आता ज्या पद्धतीने ऑनलाईन पेमेंट केले जात आहे, येत्या काळात, पेमेंट ऑफलाईन केले जाऊ शकते अर्थात इंटरनेटशिवाय त्याच वेगाने. प्रत्येक व्यक्तीला डिजिटल पेमेंट सुविधा सुलभ करण्यासाठी रिझर्व्ह बँक एका चौकटीवर काम करत आहे. लोकांना ऑफलाईन मोडमध्ये किरकोळ डिजिटल पेमेंटची सेवा देण्यासाठी मोठ्या प्रमाणावर तयारी सुरू आहे. या नवीन प्रणालींद्वारे कोणतीही व्यक्ती इंटरनेटशिवाय आपल्या मोबाईल किंवा संगणकावरून डिजिटल पेमेंट करू शकणार आहे. (Without internet payment, the government will change the rules for instant transactions)

6 ऑगस्ट 2021 रोजी याबाबत एक योजना जाहीर करण्यात आली आहे, ज्या अंतर्गत पायलट चाचणी सुरू करण्यात आली आहे. तंत्रज्ञानाच्या या प्रायोगिक चाचणीमध्ये हे पाहिले जात आहे की इंटरनेट किंवा कमी गती इंटरनेट नसतानाही लोकांना डिजिटल पेमेंट करण्याची सुविधा कशी दिली जाऊ शकते. असे पेमेंट पूर्णपणे ऑफलाईन मोडमध्ये असेल. आम्ही आता जे काही डिजिटल पेमेंट करतो, इंटरनेट आवश्यक आहे आणि इंटरनेटशिवाय पेमेंट अपयशी ठरते. कमी इंटरनेटमध्ये पेमेंट केले जात असले तरी त्यात विलंब होत आहे.

यशस्वी पायलट प्रोजेक्ट

ऑफलाईन पेमेंटसाठी रिझर्व्ह बँकेची तयारी गेल्या वर्षापासून सुरू आहे. सप्टेंबर 2020 ते जून 2021 पर्यंत तीन प्रायोगिक प्रकल्प यशस्वीरित्या चालवले गेले आहेत. या अंतर्गत एकूण 1.16 कोटी रुपयांचे सुमारे 2.41 लाख छोटे-मोठे व्यवहार केले गेले. सध्याच्या नियमांनुसार, युनिफाइड पेमेंट इंटरफेस (UPI) साठी इंटरनेट कनेक्टिव्हिटी आणि स्मार्टफोन आवश्यक आहे. यूपीआयचा वापर टियर 1, टियर 2 आणि टियर 3 शहरे आणि शहरांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर केला जातो. आता त्याची व्याप्ती वाढवण्यासाठी रिझर्व्ह बँक ऑफलाईन पेमेंट मोडवरही भर देत आहे.

e-RUPI द्वारे ऑफलाईन पेमेंट

सरकारनेही या दिशेने पावले उचलली आहेत. अलीकडेच ई-रुपी डिजिटल पेमेंट सुरू करण्यात आले ज्यामध्ये ऑफलाईन व्यवहार सुविधा उपलब्ध आहे. हा व्यवहार इंटरनेटशिवाय फीचर फोनवर करता येतो आणि हा व्यवहार एसएमएस किंवा क्यूआर कोडद्वारे शेअर करू शकतो. डिजिटल पेमेंटची वाढती संख्या पाहता, अनेक कंपन्या आणि बँका ऑफलाईन पेमेंटच्या शक्यतेचा शोध घेत आहेत जेणेकरून हे फीचर फोन वापरणाऱ्या लोकांपर्यंत पोहोचू शकेल.

व्हिसाने लाँच केले ऑफलाईन कार्ड

या वर्षी ऑगस्टमध्ये, क्रेडिट कार्ड कंपनी व्हिसाने जाहीर केले की ती येस बँक आणि अॅक्सिस बँकेबरोबर ऑफलाईन डिजिटल पेमेंटवर काम करत आहे. यासाठी, व्हिसाने चिप-आधारित ‘व्हिसा डेबिट’, क्रेडिट आणि प्रीपेड कार्ड तयार केले आहे, जे इंटरनेट किंवा कमी इंटरनेट कनेक्टिव्हिटीशिवाय ऑफलाईन पेमेंट करू शकते. या चिप आधारित कार्डमध्ये, प्रत्येक दिवसाच्या खर्चानुसार मर्यादा निश्चित केली जाईल आणि तुम्हाला 2000 रुपये मिळतील. एका व्यवहारात 200 रुपये खर्च करता येतात. यामध्ये एक पाकीट तयार केले जाईल, ज्यात प्रत्येक दिवसाच्या मर्यादेनुसार पैसे जमा केले जातील. (Without internet payment, the government will change the rules for instant transactions)

आणखी एक ‘भाविक’ हरपला; नाशिकचे प्रख्यात तबलावादक पंडित विजय हिंगणे यांचे निधनhttps://t.co/7PIe2cAxil #Nashik|#Tabla|#PanditVijayHingane|#PanditHinganepassedaway

— TV9 Marathi (@TV9Marathi) October 9, 2021