
संपूर्ण देशभर दिवाळी सण अत्यंत उत्साहात साजरा केला जातो. दिवाळी हा भारतीय संस्कृतीचा एक अतिशय महत्त्वाचा आणि मोठा सण मानला जातो. हिंदूंबरोबरच इतर धर्मीयही दिवाळी साजरी करतात. दिवाळीच्या रात्री देवी लक्ष्मीची पूजा करण्याचे विशेष महत्त्व मानले जाते. तर आज आपण जाणून घेऊया की हिंदू धर्मात असे काही सण आहेत जे दिवसा नव्हे तर रात्री साजरे केले जातात.

हिंदू धर्मात, बहुतेक सण पारंपारिकपणे सूर्योदयानंतर साजरे केले जातात, परंतु करवा चौथ, होळी, दिवाळी, शरद पौर्णिमा, पौष पौर्णिमा, जन्माष्टमी आणि शिवरात्री हे रात्री साजरे केले जाणारे सण आहेत. रात्रीच साजऱ्या होणाऱ्या या सणांबद्दल जाणून घेऊया.

महाशिवरात्रीचे महत्त्व अफाट आहे, असेही म्हटले जाते की पहिले ज्योतिर्लिंग देखील शिवरात्रीच्या दिवशीच प्रकट झाले होते. काही लोक शिवरात्रीला महारात्री असेही म्हणतात. महाशिवरात्रीला चार टप्प्यात पूजा केली जाते.

होळीचे दहन देखील रात्री होते. याशिवाय, नवरात्रीचा उत्सव रात्री देखील साजरा केला जातो. वैज्ञानिक मान्यतेनुसार, जेव्हा आपण रात्री मंत्राचा जप करतो, तेव्हा तो लाटांचे रूप धारण करून देवाकडे जातो आणि आपल्या इच्छा पूर्ण होतात. रात्रीच्या वेळी आवाज दिवसापेक्षा जास्त दूर जातो, जे रात्रीचे महत्त्व असण्याचे एक कारण असू शकते.

देशात अनेक सण रात्रीचेच साजरे केले जातात. त्यात महाशिवरात्री, जन्माष्टमी, दिवाळी, शरद पौर्णिमा, करवा चौथ, नवरात्र, होळी आणि पौष पौर्णिमा आदी सणांचा समावेश आहे. (सर्व फोटो: कॅनव्हा)

नवरात्रोत्सव रात्री देखील साजरा केला जातो. नवरात्रीचे नऊ दिवस संपूर्ण देशात रात्रीच कार्यक्रमाचं आयोजन केलं जातं. गरबा नृत्य हे खास करून रात्रीच केलं जातं. या उत्सवात सर्व जाती धर्माचे लोक सहभागी होतात.

दरवर्षी भाद्रपद महिन्यातील कृष्ण पक्षाच्या आठव्या दिवशी कृष्ण जन्माष्टमी साजरी केली जाते. हा सण संपूर्ण भारतात मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो. द्वारका आणि मथुरासह जगभरातील कृष्ण मंदिरांमध्ये जन्माष्टमीच्या रात्री कृष्ण जन्माचा भव्य उत्सव साजरा केला जातो, तसेच आरती आणि पूजा कार्यक्रम देखील आयोजित केले जातात.