तिरंग्याचा अपमान केल्यास काय शिक्षा होते ? जाणून घ्या
स्वातंत्र्य दिन आणि प्रजासत्ताक दिनाच्या दिवशी प्रत्येक भारतीय तिरंगा अभिमानाने फडकवतो. पण तुम्हाला माहित आहे का, आपल्या या राष्ट्रीय ध्वजाचा अपमान करणे एक गंभीर गुन्हा आहे? चला जाणून घेऊया तिरंग्याचा अपमान केल्यास कोणती कठोर शिक्षा होऊ शकते.
स्वातंत्र्य दिन आणि प्रजासत्ताक दिनाच्या दिवशी प्रत्येक भारतीय तिरंगा अभिमानाने फडकवतो. तिरंगा देशाचा सन्मान, अभिमान आणि शान आहे. पण तुम्हाला माहित आहे का, या राष्ट्रीय ध्वजाचा अपमान करणे एक गंभीर गुन्हा आहे? चला जाणून घेऊया तिरंग्याचा अपमान केल्यास कोणती कठोर शिक्षा होऊ शकते.
भारताचा राष्ट्रीय ध्वज, तिरंगा, हा देशाच्या गौरव आणि स्वाभिमानाचे प्रतीक आहे. प्रत्येक नागरिकाने त्याचा आदर करणे हे आपले कर्तव्य आहे. तिरंग्याचा अपमान हा एक गंभीर गुन्हा मानला जातो, ज्यासाठी कठोर शिक्षेची तरतूद आहे. राष्ट्रीय ध्वजाचा योग्य वापर आणि सन्मान सुनिश्चित करण्यासाठी, भारत सरकारने काही कायदे आणि नियम तयार केले आहेत. ‘भारतीय ध्वज संहिता, 2002’ (Indian Flag Code, 2002) आणि ‘राष्ट्रीय सन्मान अपमान निवारण अधिनियम, 1971’ (Prevention of Insults to National Honour Act, 1971) हे कायदे तिरंग्याचा वापर आणि प्रदर्शन कसे करावे, याबद्दल स्पष्ट मार्गदर्शन देतात.
कोणत्या कृतींना ध्वजाचा अपमान मानले जाते?
तिरंग्याचा अपमान अनेक प्रकारे होऊ शकतो, ज्यात खालील गोष्टींचा समावेश आहे:
शारीरिक अपमान: जर एखादी व्यक्ती जाणूनबुजून तिरंग्याला फाडते, जाळते, पायदळी तुडवते किंवा सार्वजनिक ठिकाणी त्याचा अपमान करते, तर हा गंभीर गुन्हा मानला जातो.
अयोग्य वापर: तिरंग्याचा वापर कपडे, पडदे, टेबलक्लॉथ किंवा सजावटीसाठी करणे हा कायद्यानुसार अपमान मानला जातो.
चुकीच्या पद्धतीने फडकवणे: उलटा झेंडा फडकवणे, फाटलेला किंवा मळलेला झेंडा फडकवणे, आणि इतर कोणत्याही ध्वजाच्या खाली तिरंगा लावणे हे देखील नियमांचे उल्लंघन आहे.
इतर उपयोग: तिरंग्यावर काहीही लिहिणे किंवा त्याचा वापर जाहिरातीसाठी करणे हे कायद्याने गुन्हा आहे.
तिरंग्याचा अपमान केल्यास शिक्षा
जर एखाद्या व्यक्तीने सार्वजनिक ठिकाणी तिरंग्याचा अपमान केला, तर त्याला गंभीर गुन्ह्यांसाठी दोषी मानले जाते. ‘राष्ट्रीय सन्मान अपमान निवारण अधिनियम, 1971’ च्या कलम 2 आणि 3 नुसार, या गुन्ह्यासाठी 3 वर्षांपर्यंत तुरुंगवास, 1,000 रुपयांपर्यंत दंड किंवा दोन्ही शिक्षा होऊ शकतात. भारतीय दंड संहिता (IPC) अंतर्गतही अशा कृत्यांना शिक्षा होते. तिरंग्याचा अपमान हा देशाचा अपमान मानला जातो आणि त्यामुळेच या कायद्यांचे पालन करणे अनिवार्य आहे.
