रात्री वारंवार झोपेतून उठून सारखं पाणी पिता; कोणत्या आजाराची ही सुरुवात आहे?

अनेकांना रात्री झोपतेच वारंवार जाग येत असून सारखी पाणी पिण्याची इच्छा होत असते. किंवा घसा कोरडा पडतो. हे सामान्य आहे की कोणत्या आजाराचे लक्षण हे जाणून घेऊयात. 

रात्री वारंवार झोपेतून उठून सारखं पाणी पिता; कोणत्या आजाराची ही सुरुवात आहे?
Waking up frequently at night to drink water
Image Credit source: Meta AI
| Updated on: Jul 06, 2025 | 2:17 PM

अनेकांना रात्री मध्येच झोपेत उठून बसण्याची सवय असते. अनेकांना झोपेच्या मध्येच तहान लागते. तहान लागल्याने अनेक लोक वारंवार जागे होतात. ही एक सामान्य सवय मानली जाते, परंतु जर ही सवय अशीच राहिली तर ती एखाद्या गंभीर आजाराचे संकेत देखील असू शकते. रात्री वारंवार तहान लागण्याशी कोणते आजार संबंधित आहेत ते जाणून घेऊया?

रात्री वारंवार तहान लागण्याचे कारण काय आहे?

अनेकांना रात्री वारंवार तहान लागते. त्यामुळे त्यांना झोपेतून उठून पाणी पिण्याची गरज भासते. वैद्यकीय भाषेत या स्थितीला नॉक्टुरिया (रात्री वारंवार लघवी होणे) किंवा पॉलीडिप्सिया (जास्त तहान लागणे) म्हणतात. ही गोष्ट सामान्य मानली जात नाही. एका मल्टीस्पेशालिटी हॉस्पिटलमधील डॉक्टरांच्या मते, रात्री वारंवार तहान लागणे आणि पाणी पिण्याची गरज पडणे हे सहसा डिहायड्रेशन, मधुमेह किंवा किडनीशी संबंधित समस्यांचे संकेत असू शकते. जर ही सवय बराच काळ राहिली तर त्याकडे दुर्लक्ष करू नये.

या आजारांचा धोका असू शकतो

नॅशनल लायब्ररी ऑफ मेडिसिनमध्ये प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासानुसार, रात्री वारंवार तहान लागणे आणि पाणी पिण्याची इच्छा होणे हे अनेक आजारांशी संबंधित असू शकते.

डायबिटीस मेलिटस : टाइप 2 मधुमेहामुळे रात्री जास्त तहान लागण्याची शक्यता असते. खरं तर, जेव्हा रक्तातील साखरेची पातळी वाढते तेव्हा आपले शरीर अतिरिक्त ग्लुकोज लघवीद्वारे बाहेर काढण्याचा प्रयत्न करते. यामुळे वारंवार लघवीला होते आणि डिहायड्रेशनमुळे वारंवार तहान लागते.

डायबिटीजस इन्सिपिडस : जेव्हा मूत्रपिंडांमध्ये शरीरातील पाण्याचे संतुलन राखण्यात अपयश येते तेव्हा ते मधुमेह इन्सिपिडस नावाच्या दुर्मिळ आजाराचे लक्षण मानले जाते. यामुळे, एखाद्याला वारंवार तहान लागते आणि वारंवार लघवी करावी लागते. ही समस्या हार्मोनल असंतुलनामुळे होते, विशेषतः अँटी-ड्युरेटिक हार्मोन (ADH) च्या कमतरतेमुळे होते.

किडनीच्या समस्या: दीर्घकालीन किडनीच्या आजारात, शरीरातील पाणी आणि इलेक्ट्रोलाइट्सचे संतुलन बिघडू शकते. यामुळे रात्री वारंवार तहान लागते. जर रात्री वारंवार तहान आणि लघवीमुळे तुमची झोप खंडित होत असेल, तर तुमच्या मूत्रपिंडाची तपासणी करणे आवश्यक आहे.

स्लीप एपनिया: स्लीप एपनिया हा एक आजार आहे ज्यामध्ये झोपेत असताना श्वास थांबण्याची समस्या निर्माण होत असते. यामुळे तोंड कोरडे पडू शकते आणि वारंवार तहान लागू शकते. हे घोरणे आणि रात्री वारंवार जागे होणे याशी देखील संबंधित आहे.