Chanakya Neeti: आचार्य चाणक्य यांच्या मते अशा गुरूचा तात्काळ त्याग करावा, अन्यथा धनासोबत जीवनाचेही होईल पतन

चाणक्य नीती

Image Credit source: Social Media

मुंबई,  प्रत्येक व्यक्तीचे पहिले शिक्षक हे त्याचे आई-वडील असतात, नंतर शाळेतील शिक्षक आणि नंतर स्वतःचे अनुभव हे त्याचे ज्ञान वाढवतात. गुरू हे गोविंदांच्या बरोबरीचे असे वर्णन केले आहे, कारण गुरूशिवाय शिष्याला ज्ञान मिळणे अशक्य आहे. योग्य आणि अयोग्य यातील फरकाचे ज्ञान गुरूंद्वारेच (Teacher) मिळते. आचार्य चाणक्य (Acharya Chanakya) म्हणतात की, ज्याप्रमाणे गुरुप्रती शिष्याची भक्ती अपेक्षित असते त्याचप्रमाणे  गुरूनेही आपल्या शिष्याला  मार्ग दाखविणे अपेक्षित आहे. चाणक्याने जीवनात गुरू, स्त्री, धर्म आणि नातेवाइकांचा त्याग केव्हा करावा हे सांगितले आहे.

त्यजेद्धधर्म दयाहिनम् विद्याहिनम् गुरुम् त्यजेत् ।

त्यजेतक्रोधमुखी पत्नी, नि:स्वार्थी आणि निष्ठावान.

दया हे धर्माचे मूळ आहे

आचार्य चाणक्य यांनी श्लोकात सांगितले आहे की, ज्या धर्मात दयेची भावना नाही तो धर्म सोडणे चांगले. धर्माचा आधार दया आणि करुणा आहे. कोणत्याही जीवावर किंवा जीवावर दया करणे हा आपला मूळ धर्म आहे. ज्या व्यक्तीमध्ये नेहमी दयाळूपणा असतो, त्याच्या आनंदाला अंत नसतो.

अशा गुरूचा त्याग करावा

गुरू शिष्याला मार्गदर्शन करतात, त्याला योग्य शिक्षण देऊन संपन्न बनवण्यासाठी चांगल्या-वाईटात फरक करायला शिकवतात, पण आचार्य चाणक्यांच्या मते  गुरूला ज्ञान नसेल तर तो शिष्याचे भले कसे करणार. अशा गुरूकडून शिक्षण घेतल्याने धनाची हानी तर होतेच पण त्यामुळे तुमचे संपूर्ण भविष्य बिघडू शकते, त्यामुळे अशा गुरूला लगेच सोडून दिलेले बरे.

अशा नातेवाईकांपासून दूर राहावे

नाती प्रेम आणि विश्वासाने बांधली जातात. आचार्य चाणक्य यांच्या मते, ज्या नातेवाईकांमध्ये तुमच्याबद्दल प्रेम आणि आपुलकी नाही त्यांच्यापासून दूर राहणे चांगले. असे नातेवाईक फक्त नावालाच असतात, तुमची वेळ वाईट असेल तेव्हा ते पाठ फिरवतात आणि फायदाही घेऊ शकतात.