World Sleep Day : धर्मग्रंथात सांगितले आहेत झोपेचे नियम, शांत झोपेसाठी अवश्य करा हे उपाय
हिंदू धर्मग्रंथांमध्ये झोपण्याचे नियम कोणते आहेत आणि कोणत्या दिशेला झोपणे योग्य मानले जाते. हिंदू धर्मग्रंथांमध्ये योग्य दिशा, नियम, वेळ, मंत्र इत्यादींचे तपशीलवार वर्णन केले आहे.
मुंबई : चांगल्या आरोग्यासाठी चांगली झोप घेणे देखील खूप महत्वाचे आहे. आज जागतिक निद्रा दिवस (World Sleep Day) आहे आणि त्यानिमित्त्याने जाणून घेऊया हिंदू धर्मग्रंथांमध्ये झोपण्याचे नियम कोणते आहेत आणि कोणत्या दिशेला झोपणे योग्य मानले जाते. हिंदू धर्मग्रंथांमध्ये योग्य दिशा, नियम, वेळ, मंत्र इत्यादींचे तपशीलवार वर्णन केले आहे, ज्यामुळे आरोग्य लाभ आणि सकारात्मक ऊर्जा मिळते. त्याआधी जागतीक निद्रा दिन काय आहे ते जाणून घेऊया.
जागतिक निद्रा दिन कधी साजरा केला जातो?
दरवर्षी मार्च महिन्याच्या तिसऱ्या शुक्रवारी जागतिक निद्रा दिन साजरा केला जातो. यावर्षी जागतिक निद्रा दिवस 17 मार्च 2023 ला म्हणजेच आज आहे. हिंदू धर्म आणि हिंदू धर्मग्रंथांमध्ये झोपेचे नियम सांगितले आहेत. चांगल्या झोपेमुळे शरीरात सकारात्मक ऊर्जेचा संचार होतो, चैतन्य आणि आध्यात्मिक वाढ होते.
पौराणिक कथांमध्ये झोपेचे महत्त्व
भविष्य पुराणात सांगितले आहे की, व्यक्तीने झोपण्यापूर्वी नेहमी हात पाय धुवावेत, ज्यामुळे शरीरात थंडावा येतो. त्याच वेळी, विष्णू पुराणात सांगितले गेले आहे, की कधीही अस्वच्छ पलंगावर झोपू नये. मनुस्मृतीनुसार, निर्जन किंवा निर्जल घरात एकटे झोपू नये, याशिवाय मंदिरात किंवा स्मशानभूमीत झोपणे देखील अशुभ आहे. पद्मपुराणात सांगितले आहे की, निरोगी शरीर आणि दीर्घायुष्यासाठी रात्री लवकर झोपावे आणि ब्रह्म मुहूर्तावर सकाळी लवकर उठले पाहिजे. याशिवाय चाणक्य नीतीत असे सांगितले आहे, की जे विद्यार्थी, नोकर किंवा सुरक्षा रक्षक आहेत त्यांनी जास्त झोपू नये.
कोणत्या दिशेने झोपणे चांगले आहे?
हिंदू धर्मग्रंथानुसार दरवाजाकडे पाय करून झोपू नये. वास्तुशास्त्रातही हे अशुभ मानले गेले आहे. याशिवाय, वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून, एखाद्या व्यक्तीने कधीही उत्तर दिशेला डोके ठेवून झोपू नये, कारण यामुळे शरीरात उपस्थित लोह घटकांना चुंबकीय गुणधर्म आकर्षित करतात, जे आरोग्यासाठी हानिकारक असतात.
रात्री झोपताना या मंत्रांचा करा जप
मंत्र-1
वाराणस्य दक्षिणे तु कुक्कुटो नाम वै द्विज: ।
तस्य स्मरणमात्रें दुःस्वप्नः सुखदो भवेत् ।
या देवी सर्वभूतेषु निद्रा-रुपेण संस्थिता ।
नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नमः ॥
अच्युतानंत गोविंद नावाचा वेष.
नाश्यन्ति सकलाः रोगः सत्य सत्य वदम्यहम् ।
मंत्र -2
उत्तर पश्चिम चैव ना स्वपेधी कदाचन..
स्वप्रदयुः क्षयान् याति ब्रह्महा पुरुषो भवेत् ।
न कुर्वित तत: स्वप्नं षष्ठंच पूर्व दक्षिणम्।।
(वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे. याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)