सरकार म्हणते 26,697 कोटी रुपये बँकांमध्ये पडून, तुमचे पैसे तर नाहीत ना? असे तपासा

प्रातिनिधिक फोटो

नवी दिल्लीः देशातील बँकांमध्ये निष्क्रिय असलेल्या खात्यांमध्ये 26,697 कोटी रुपये पडून आहेत. केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी मंगळवारी राज्यसभेत ही माहिती दिली. सरकारच्या म्हणण्यानुसार, 31 डिसेंबर 2020 पर्यंत सहकारी बँकांसह देशातील बँकांमध्ये 26,697 कोटी रुपये पडून आहेत. ही अशी बँक खाती आहेत, जी एकतर व्यवहार न झालेली आहेत किंवा निष्क्रिय आहेत. तुमचेसुद्धा एक बँक खाते आहे, ज्यामध्ये पैसे पडून आहेत, परंतु तुम्ही ते बंद करत नाही किंवा त्याच्याशी कोणतेही व्यवहार करत नसल्यास ते पैसे खात्यात पडून राहतात.

निष्क्रिय बँक खात्यांमध्ये 9 कोटी इतकी रक्कम

सर्वात महत्त्वाची बाब म्हणजे या पडून असलेल्या निष्क्रिय बँक खात्यांमध्ये 9 कोटी इतकी रक्कम आहे, ती गेल्या 10 वर्षांपासून वापरात नाही. निर्मला सीतारामन यांनी एका उत्तरात सांगितले की, रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) कडून मिळालेल्या माहितीनुसार, 31 डिसेंबर 2020 पर्यंत शेड्युल्ड कमर्शियल बँकांमध्ये (SCBs) अशा एकूण खात्यांची संख्या 8,13,34,849 होती आणि त्यात जमा केलेली रक्कम अशी खाती 24,356 कोटी रुपयांची होती. त्याचप्रमाणे 31 डिसेंबर 2020 रोजी नागरी सहकारी बँकांमध्ये (UCBs) 10 वर्षांहून अधिक काळ चालत नसलेल्या खात्यांची संख्या 77,03,819 होती आणि त्यात 2,341 कोटी रुपये पडून आहेत, असे केंद्रीय मंत्र्यांनी सांगितले.

मुदतीनंतरही पैसे काढले जात नाहीत

बँकांमध्ये 64 खाती आहेत, जी ठेव खात्यांच्या श्रेणीत येतात आणि या खात्यांमध्ये जमा केलेल्या पैशांचा परिपक्वता कालावधी पूर्ण झालाय. असे असूनही 7 वर्षांपर्यंत या खात्याची किंवा मुदतपूर्तीच्या पैशांची काळजी घेणारे कोणी नाही. ही सर्व खाती बिगर बँकिंग वित्तीय कंपन्यांच्या अंतर्गत येतात आणि या खात्यांमध्ये फक्त 0.71 कोटी रुपये पडून आहेत. हा आकडा 31 मार्च 2021 पर्यंतचा आहे. अशा खात्यांसाठी रिझर्व्ह बँक एक मास्टर परिपत्रक जारी करते, जे ‘बँकांमध्ये ग्राहक सेवा’ अंतर्गत ठेवले जाते. या परिपत्रकाचा नियम असा आहे की, 1 वर्षापेक्षा जास्त काळ चालू नसलेल्या खात्यांचा आढावा सर्व बँकांनी घ्यावा. बँकांनी या ग्राहकांशी संपर्क साधावा आणि खाती का काम करत नाहीत याचे लेखी स्पष्टीकरण द्यावे आणि त्यांचे उत्तर मागवावे, असे आरबीआयचे म्हणणे आहे.

खातेदार किंवा त्यांचे कायदेशीर वारस कुठे आहेत ते शोधा

निर्मला सीतारामन म्हणाल्या की, बँकांना त्या ग्राहकांना ओळखण्यासाठी आणि त्यांच्याशी संपर्क साधण्यासाठी मोहीम राबवण्याचा सल्ला देण्यात आलाय. या मोहिमेत खातेदार किंवा त्यांचे कायदेशीर वारस कुठे आहेत ते शोधा. जर एखादे खाते मागील 2 वर्षांपासून कार्यरत नसेल, तर त्याचा शोध घेऊन ग्राहकांकडून संपूर्ण माहिती घ्यावी. ते म्हणाले, बँकांनी दावा न केलेल्या ठेवी/निष्क्रिय खात्यांची यादी दाखवणे आवश्यक आहे, जे दहा वर्षे किंवा त्याहून अधिक काळ निष्क्रिय आहेत आणि खातेधारकांची नावे आणि पत्ते त्यांच्या संबंधित वेबसाईटवर सूचीसह प्रदर्शित करणे आवश्यक आहे. या यादीमध्ये दावा न केलेल्या ठेवी आणि निष्क्रिय खात्यांचा संपूर्ण तपशील असावा. 10 वर्षांच्या कालावधीसाठी कार्यरत नसलेल्या खात्यांमध्ये जमा केलेल्या रकमेची बँका गणना करतात. या खात्यांमध्ये व्याज जोडलेले पैसे देखील मोजले जातात.

पडून असलेले पैसे कसे तपासायचे?

सर्वप्रथम तुमचे खाते बँकेने निष्क्रिय केले आहे की नाही ते शोधा. तुमचे खाते निष्क्रिय झाले आहे की नाही हे तुम्ही बँकेच्या वेबसाईटवर तपासू शकता. बँका निष्क्रिय झालेल्या सर्व खात्यांची नोंद ठेवतात. त्या खात्यांची माहिती त्यांच्या वेबसाईट्सवर सहज मिळू शकते. तुमचे खाते अद्याप बंद केलेले नसल्यास परंतु बराच काळापासून निष्क्रिय पडून असल्यास खाते सक्रिय करण्यासाठी तुम्हाला खाते वापरून काही व्यवहार करावे लागतील. तुम्ही नेट बँकिंग, एटीएम, मोबाईल बँकिंग, चेक इत्यादीद्वारे खात्यातून डेबिट करणे किंवा तुमच्या स्वतःच्या किंवा कोणत्याही तृतीय पक्षाच्या थेट हस्तांतरणाद्वारे खात्यात जमा करणे यासारखे व्यवहार करू शकता.

संबंधित बातम्या

Gold Price Today : सोने महागले, चांदी स्वस्त, पटापट तपासा नव्या किमती

मोदी सरकार आता CEL कंपनीला विकणार, एअर इंडियानंतर दुसऱ्या मोठ्या कंपनीचं खासगीकरण