
आजच्या काळात स्वतःचं घर घेणं हे प्रत्येकाच्या आयुष्यातील एक महत्त्वाचं स्वप्न आहे. मात्र हे स्वप्न पूर्ण करताना योग्य नियोजन आणि जागरूकता नसेल, तर आर्थिक नुकसान होण्याची शक्यता अधिक असते. नवीन घर घेताना अनेक लहानसहान गोष्टी लक्षात घेतल्या नाहीत, तर हजारो रुपये अनावश्यक खर्चात निघून जातात. त्यामुळे घर खरेदीपूर्वी आणि दरम्यान ‘या’ महत्त्वाच्या गोष्टींकडे लक्ष दिल्यास तुम्ही हजारो रुपये वाचवू शकता.
सर्वात पहिले लक्ष द्या स्टॅम्प ड्युटी आणि रजिस्ट्रेशन शुल्कावर. बहुतेक वेळा ग्राहक घराच्या किमतीवर फोकस करतात, पण स्टॅम्प ड्युटी आणि रजिस्ट्रेशनचा खर्च वेगळा आणि मोठा असतो. महाराष्ट्रासारख्या राज्यांमध्ये महिलांसाठी स्टॅम्प ड्युटीमध्ये 1% सूट दिली जाते. त्यामुळे शक्य असेल, तर घराच्या मालकीहक्कात पत्नीचं किंवा अन्य महिला सदस्याचं नाव घेऊन नोंदणी केल्यास हजारो रुपये वाचू शकतात. उदाहरणार्थ, 50 लाखांच्या घरावर ही सूट घेतल्यास किमान 50,000 रुपयांची बचत होते.
दुसरी महत्त्वाची बाब म्हणजे घराच्या व्यवहारात मधल्या एजंटचा नफा. जर तुम्ही थेट बिल्डरकडून घर घेतलं, तर एजंट किंवा ब्रोकरच्या कमिशनचा खर्च वाचतो. अनेक वेळा हा खर्च घराच्या एकूण किंमतीत समाविष्ट केला जातो. त्यामुळे तुमचं बजेट वाढतं. त्यामुळे शक्यतो विश्वसनीय आणि थेट बिल्डर किंवा प्रॉपर्टी डेव्हलपरशी संपर्क करा.
तिसरी गोष्ट म्हणजे बँकेच्या गृहकर्जाचा व्याजदर आणि प्रक्रिया शुल्क. गृहकर्ज घेताना फक्त EMI किती आहे, हे पाहणं अपुरं ठरतं. बँक प्रक्रिया शुल्क, इन्शुरन्स, डॉक्युमेंट चार्जेस अशा अनेक गोष्टी वेगवेगळ्या नावाने आकारतात. काही बँका महिला कर्जदारांसाठी व्याजदरात 0.05% पर्यंत सूट देतात. त्यामुळे कर्ज एकट्या पुरुषाच्या नावावर न घेता, संयुक्त नावावर किंवा महिलांच्या नावावर घेतल्यास दीर्घकाळात लाखो रुपयांची बचत होऊ शकते.
चौथं म्हणजे स्मार्ट वीज उपकरणांचा विचार. नवीन घरात स्थायिक होताना BLDC फॅन, LED लाइट्स, इन्व्हर्टर AC यांसारखी ऊर्जा बचत करणारी उपकरणं लावल्यास दरमहा वीजबिलात मोठा फरक पडतो. याचा विचार सुरुवातीपासून केल्यास काही महिन्यांत याची किंमत वसूल होऊ शकते.
शेवटी, सामान्य खर्च वाचवण्यासाठी गृहप्रकल्पातील सुविधांचा योग्य वापर करणे आवश्यक आहे. जर सोसायटीमध्ये जिम, क्लब, वाय-फाय, जलपुरवठा, सुरक्षेसारख्या सुविधा आधीच असतील, तर वेगळ्या ठिकाणी ह्या सेवा घेण्याची गरज नाही. त्यामुळे तुमचा मासिक खर्च देखील कमी होतो.