अंड्यात लपलेल्या विषामुळे कॅन्सरचा धोका, नायट्रोफ्यूरान अँटीबायोटिक कशात? कसे ओळखावे?

कोंबड्यांमध्ये अँटीबायोटिक्सचा वापर केला जात असल्याची भीती व्यक्त केली जात आहे. जे अंड्यांपर्यंतही पोहचत आहे आणि मनुष्याच्या आरोग्यासाठी घातक ठरू शकते.

अंड्यात लपलेल्या विषामुळे कॅन्सरचा धोका, नायट्रोफ्यूरान अँटीबायोटिक कशात? कसे ओळखावे?
eggs and cancer
Image Credit source: tv9 marathi
| Edited By: | Updated on: Dec 16, 2025 | 9:24 PM

तुम्ही अंडे खात असाल तर ही बातमी आधी वाचा. अलीकडेच एफएसएसएआयने (फूड सेफ्टी अँड स्टँडर्ड्स अथॉरिटी ऑफ इंडिया) देशातील विविध भागातून अंडी तपासण्यासाठी नमुने मागवले आहेत. हे केले गेले आहे कारण संस्थेला तक्रार मिळाली होती की काही पोल्ट्री फार्ममध्ये कोंबड्यांच्या विरोधात नायट्रोफ्यूरान वापरले जात आहेत. हा एक प्रकारचा प्रतिजैविक आहे ज्याचा वापर कोंबड्यांची जलद वाढ आणि संसर्ग रोखण्यासाठी केला जातो, जरी भारतात त्यावर बंदी आहे, परंतु त्यांचा वापर केला जात असल्याची भीती व्यक्त केली जात आहे.

कोंबड्यांना नायट्रोफ्यूरान दिल्यास त्यांच्यातील रसायनेही त्यांच्या अंड्यांमध्ये जातात. अशा परिस्थितीत, जे लोक अंडी खातात त्यांच्यासाठी अंडी खाणे आरोग्यास त्रासदायक ठरू शकते.

नायट्रोफ्यूरान आरोग्यासाठी किती धोकादायक आहेत?

दिल्लीच्या लेडी हार्डिंग मेडिकल कॉलेजच्या मेडिसिन विभागाचे संचालक प्राध्यापक डॉ. एल. एच. घोटेकर सांगतात की नायट्रोफ्यूरान (अँटीबायोटिक्स) चे अवशेष शरीरापर्यंत पोहोचू शकतात आणि डीएनएला हानी पोहोचवू शकतात. अनेक आजारांचा धोका असतो. या औषधांमध्ये यकृत आणि मूत्रपिंडाच्या पेशींचे नुकसान करणारी अनेक रसायने असतात, ज्यामुळे फॅटी यकृत आणि मूत्रपिंडाच्या आजारांचा धोका वाढतो.

डॉ. घोटेकर म्हणतात की, ज्या प्राण्यांमध्ये ही औषधे टोचण्यात आली होती त्यांमध्येही अधिक वाढ दिसून आल्याने नायट्रोफ्यूरानवर अनेक वर्षांपासून बंदी घालण्यात आली आहे. ही औषधे मानवी शरीरासाठी घातक असल्याचेही तपासात आढळले. अशा परिस्थितीत भारतासह अनेक देशांमध्ये यावर बंदी घालण्यात आली होती, परंतु काही प्रकरणांमध्ये या प्रतिबंधित औषधांचा वापर पोल्ट्री फार्ममध्ये केला जाऊ शकतो, अशा परिस्थितीत एफएसएसएआयने योग्य पाऊल उचलले आहे कारण जर या औषधांचा मोठ्या प्रमाणात वापर केला गेला तर ते मानवी आरोग्यासाठी खूप हानिकारक ठरू शकते.

कर्करोग होण्याचा धोका आहे का?

दोन किंवा महिने नायट्रोफ्यूरानसह अंडी खाल्ल्याने कर्करोगाचा धोका वाढत नाही. जेव्हा एखादी व्यक्ती वर्षानुवर्षे अशी अंडी खात असते तेव्हा असे होते. जेव्हा ही औषधे बराच काळ शरीरात जातात तेव्हा ते आतड्यांसंबंधी पेशींचे नुकसान करतात. जळजळ होते आणि काही प्रकरणांमध्ये पेशी वेगाने वाढू शकतात ज्यामुळे नंतर कर्करोग होतो.

नायट्रोफ्यूरान असलेले अंडे आहे की नाही हे सामान्य लोक कसे ओळखतात?

डॉ. घोटेकर म्हणतात की, घरी पाहून किंवा फक्त अंडी खाऊन हे औषध ओळखणे कठीण आहे. कारण रंग, चव किंवा गंध यांनी ते शोधले जात नाही. अंडी नीट उकडली तर ती संपेल, असे नाही. हे केवळ प्रयोगशाळेच्या चाचण्यांद्वारेच पकडले जाऊ शकते. तथापि, एफएसएसएआय परवानाधारक दुकाने किंवा ब्रँडकडून नेहमीच अंडी खरेदी करण्याचा प्रयत्न करा.

(डिस्क्लेमर: या आर्टिकलमध्ये देण्यात आलेली माहिती व उपाय हे सामान्य ज्ञानावर आधारित आहेत. आमचा याला दुजोरा नाही. ते अवलंबण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला जरूर घ्यावा.)
———————
(URL)

———————
——————
—–end————-