अचानक समोर साप दिसला किंवा चावला तर सर्वात आधी काय करावं? जेणेकरून तुम्ही मृत्यूपासून वाचाल

अचानक समोर साप दिसला किंवा चावला तर घाबरून न जाता कोणत्या उपाययोजना कराव्यात जेणेकरून रुग्णालयात नेईपर्यंत किंवा डॉक्टर येईपर्यंत त्या व्यक्तीचा जीव वाचवणे सहज शक्य होईल. पण सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे तातडीने वैद्यकीय मदत घेणे हेच आहे.

अचानक समोर साप दिसला किंवा चावला तर सर्वात आधी काय करावं? जेणेकरून तुम्ही मृत्यूपासून वाचाल
Snake Bite First Aid, Save a Life Emergency Steps & Treatment
Image Credit source: tv9 marathi
| Updated on: Aug 29, 2025 | 4:56 PM

पावसाळ्यात अनेकदा साप निघाल्याचं आपण अनेकदा ऐकतो, पाहतो. पण इतरवेळी जरी आपल्याला साप दिसला तर अशावेळी कोणीही घाबरेल आणि किंवा गोंधळून जाईल. पण अशावेळी नक्की काय करावं हे देखील सुचत नाही. तर अचानक जर साप समोर दिसला तर काय करावं हे आधी जाणून घेऊयात.

समोर अचानक साप दिसला तर काय करावं? 

जर तुमच्या समोर अचानक साप दिसला तर आधी घाबरून जाता त्या जागेवरून शक्य तितक्या लवकर दूर होण्याचा प्रयत्न करावा. तसेच आपला पाय चुकून सापावर पडू नये असा प्रयत्न करावा. साप लहान जरी असला तरी देखील त्या मारण्याचा किंवा हुसकावून लावण्याा प्रयत्न करून नये अन्यथा साप चावण्याची शक्यता असते. तसेच घरात साप दिसला तर आधी सर्वांनी घराबाहेर जाऊन थांबावे. मग सर्पमित्राला बोलावून साप पकडून बाहेर घालवण्याचा प्रयत्न करावां.

जर साप चावला तर सर्वात आधी काय करावं?

> जर साप चावल्याचं लक्षात आलं तर तिथून जोरात पळत जाणे किंवा घाबरून धावणे असं काही करू नका. कारण त्यामुळे सापाचे विष शरीरात वेगाने पसरण्याची शक्यता असते.

> शक्य तितक्या लवकर रुग्णालयात जाण्याचा प्रयत्न करा किंवा रुग्णवाहिका बोलवा.

> आणि तोपर्यंत विष शरीरात पसरू नये म्हणून सापापासून स्वत:ला आधी दूर करून थोड्या अंतरावर जाऊन पूर्णपणे शांतपणे बसा जास्त हालचाल करू नका.

> जर तुम्ही अंगठी, घड्याळ किंवा घट्ट कपडे घातले असतील तर ते काढून टाका. यानंतर, सर्वात आधी शरीराचा तो भाग साबणाच्या पाण्याने धुवावा जिथे साप चावला आहे.
रुग्णालयात पोहोचण्यापूर्वी असे काही उपाय आहेत जे केल्यास आपला जीव वाचवून आपण रुग्नाालयापर्यंत जाऊ शकतो.

तातडीने उपाययोजना आवश्यक

कोणत्याही अपघातानंतर लगेचच प्रथमोपचारामुळे कोणाचाही जीव वाचू शकतो, म्हणूनच अपघातानंतरच्या वेळेला फर महत्त्वाचा काळ म्हटलं जातं. साप चावण्याच्या बाबतीतही असेच घडते. त्या व्यक्तीला रुग्णालयात नेईपर्यंत त्याचा जीव वाचू शकतो.

तीन ते चार तासांत मृत्यू होऊ शकतो

दरवर्षी 7 लाखांहून अधिक लोक साप चावल्याने मरतात. बहुतेक प्रकरणे ग्रामीण भागात पाहायला मिळतात. जिथे लोक रुग्णालयात पोहोचण्यापूर्वीच मरतात. साधारणपणे सापाचे विष तीन ते चार तासांत संपूर्ण शरीरात पसरते आणि यामुळे अवयव निकामी होऊ लागतात. ज्यामुळे व्यक्तीचा मृत्यू होतो. अशा परिस्थितीत, त्वरित उपाययोजना करणे खूप महत्वाचे असते.

साप चावल्यानंतर लगेच हे करा

आपल्या आजूबाजूला असे अनेक प्राणी आहेत जे खूप विषारी आणि धोकादायक असू शकतात. असाच एक प्राणी म्हणजे साप, जो पाहिल्यावर हवा घट्ट होते. बहुतेक साप विषारी असतात आणि चावल्यानंतर काही तासांतच एखाद्या व्यक्तीचा मृत्यू होऊ शकतो. अशा परिस्थितीत, लोकांना हे माहित असले पाहिजे की जर एखाद्याला साप चावला तर रुग्णालयात पोहोचण्यापूर्वी काय करावे. आज आम्ही तुम्हाला असाच एक घरगुती उपाय सांगत आहोत, ज्याच्या मदतीने तुम्ही एखाद्याचा जीव वाचवू शकता.

तातडीने उपाययोजना आवश्यक

कोणत्याही अपघातानंतर लगेचच प्रथमोपचारामुळे कोणाचाही जीव वाचू शकतो, म्हणूनच अपघातानंतरच्या वेळेला सुवर्णकाळ म्हणतात. साप चावण्याच्या बाबतीतही असेच घडते, जर तातडीने आणि आवश्यक उपाययोजना केल्या तर कोणाचाही जीव वाचू शकतो. यापेक्षाही जास्त महत्त्वाचं म्हणजे त्या व्यक्तीला रुग्णालयात नेण्यासाठी वेळ मिळतो.

त्या व्यक्तीला उलट्या करायला सांगणे

> साप चावल्यावर सर्वात अचूक घरगुती उपाय म्हणजे त्या व्यक्तीला उलट्या करायला सांगणे. असे केल्याने विषाचा परिणाम कमी होण्यास सुरुवात होते. यासाठी, त्या व्यक्तीला कोमट पाणी प्यायला लावू शकता, जेणेकरून तो उलट्या करू शकेल. तुम्ही त्याला चार ते पाच ग्लास पाणी प्यायला लावू शकता. लक्षात ठेवा की तो व्यक्ती जितक्या लवकर आणि जास्त वेळा उलट्या करेल तितकेच त्याच्यासाठी ते फायदेशीर ठरेल.

> सुईशिवाय इंजेक्शन देऊन तुम्ही जखमेतून विष बाहेर काढू शकता; तोंडावाटे असे करणे धोकादायक ठरू शकते. त्यामुळे हे अजिबात करू नये

> कंटोला भाजी बारीक करून जखमेवर लावणे देखील प्रभावी ठरू शकते.

> लसूण बारीक करून त्याची पेस्ट बनवा आणि त्यात थोडे मध घालून जखमेवर लावा, यामुळेही परिणाम कमी होईल.

> कोणत्याही प्रकारे जखम कापण्याचा प्रयत्न करू नका, तसेच पीडितेशी बोलत राहा आणि त्याला झोपू देऊ नका.

> हे सर्व उपाय फक्त यासाठी सुचवण्यात आले आहेत की रुग्णाला डॉक्टरकडे जाण्यापूर्वी त्याचा जीव वाचवता येणे शक्य होईल. साप चावल्यावर हा संपूर्ण उपचार असू शकत नाही.

म्हणूनच त्या व्यक्तीला शक्य तितक्या लवकर रुग्णालयात नेण्याचा प्रयत्न करा. जेणेकरून तिथे त्याच्यावर तातडीने उपचार करणे शक्य होईल