स्वयंपाकाचे तेल पुन्हा गरम करून वापरल्याने या समस्या उद्भवू शकतात; तज्ज्ञ काय म्हणतात?
स्वयंपाकाचे एकदा गरम केलेले तेल हे पुन्हा एकदा गरम करून वापरल्याने काही समस्या उद्भवू शकतात. त्यामुळे अनेक आजारांचा धोका निर्माण होऊ शकतो. याबद्दल तज्ज्ञ नक्की काय म्हणतात? ते जाणून घेऊयात.
भजी, चिप्स, समोसे किंवा काही भाज्या बनवण्यासाठी भरपूर तेल लागते. अशा परिस्थितीत, बरेच लोक उरलेले तेल साठवून ठेवतात. नंतर ते पुन्हा गरम करतात आणि दुसरे काहीतरी बनवण्यासाठी वापरतात. पण ते तेल पुन्हा पुन्हा गरम करून वापरल्याने तुमच्या आरोग्याला हानी पोहोचू शकते. म्हणून जर तुम्हीही ही चूक पुन्हा केली तर ते तुमच्या आरोग्याला कसे नुकसान पोहोचवू शकते हे तज्ञांकडून जाणून घ्या.दिल्लीतील श्री बालाजी अॅक्शन मेडिकल इन्स्टिट्यूटचे अंतर्गत औषध विभागाचे वरिष्ठ सल्लागार डॉ. अरविंद अग्रवाल म्हणाले की, स्वयंपाकाचे तेल पुन्हा गरम करणे आणि ते पुन्हा पुन्हा वापरणे आरोग्यासाठी हानिकारक आहे. तेल पुन्हा पुन्हा गरम केले की त्यात ट्रान्स फॅट्स आणि फ्री रॅडिकल्ससारखे हानिकारक रसायने तयार होतात.
वापरल्यानंतर तेल पुन्हा गरम करणे टाळणे का योग्य?
हे शरीरात प्रवेश करतात आणि हृदयरोग, उच्च रक्तदाब, कर्करोग यासारख्या गंभीर समस्यांचा धोका वाढवतात. याशिवाय पुन्हा गरम केलेले तेल पचनाच्या समस्या देखील निर्माण करू शकते, ज्यामुळे पोटदुखी, गॅस, आम्लता यासारख्या समस्या उद्भवू शकतात.जुन्या तेलाची चव, रंग आणि सुगंध देखील खराब होतो, ज्यामुळे अन्न हानिकारक बनते. वापरलेले तेल वारंवार वापरू नका. कारण त्यात जंतू आणि विषारी घटक वाढू शकतात. म्हणून, नेहमी ताज्या तेलात अन्न शिजवा आणि एकदा वापरल्यानंतर तेल पुन्हा गरम करणे टाळणेच योग्य आहे.
कोणत्या समस्या उद्धभवू शकतात ते जाणून घेऊयात
1. खराब कोलेस्ट्रॉल वाढवते
काळे, धुरकट तेल पुन्हा गरम केल्याने शरीरात एलडीएल किंवा वाईट कोलेस्टेरॉलची पातळी वाढू शकते. एलडीएल कोलेस्टेरॉलचे उच्च प्रमाण हृदयरोग, स्ट्रोक आणि छातीत दुखण्याचा धोका वाढवू शकते. म्हणून कोलेस्टेरॉलशी संबंधित समस्या टाळण्यासाठी स्वयंपाकाचे तेल पुन्हा गरम करणे टाळा.
2. आम्लाचे प्रमाण वाढते
जर तेल वारंवार गरम केले तर त्यात आम्लाचे प्रमाण वाढते. जर तुम्हाला पोटात आणि घशात जळजळ जाणवत असेल तर स्वयंपाकाचे तेल देखील याचे कारण असू शकते. जर तुम्हाला नेहमीपेक्षा जास्त आम्लता जाणवत असेल तर जंक आणि तळलेले पदार्थ खाणे टाळा. जर यामुळे घशात आणि पोटात जळजळ होऊ शकतं.
3. विषारी पदार्थांचे प्रमाण वाढते.
सूर्यफूल किंवा कॉर्न ऑइल सारखी काही वनस्पतीचे तेल पुन्हा गरम केल्यानं त्यातील विषारी पदार्थांचे प्रमाण वाढतं, ज्यामुळे हृदयरोग, अल्झायमर, डिमेंशिया आणि पार्किन्सनसह अनेक आजार होतात. वनस्पती तेल पुन्हा गरम केल्याने 4-हायड्रॉक्सी-ट्रान्स-2-नोमिनल (HNE) नावाचे आणखी एक विष बाहेर पडते, जे डीएनए, आरएनए आणि प्रथिने योग्यरित्या कार्य करण्यापासून रोखते.
4. ट्रान्स फॅट वाढवते
स्वयंपाकाच्या तेलात ट्रान्स फॅटी अॅसिड असतात जे पुन्हा गरम केल्यावर वाढतात. ट्रान्स फॅट्स हे सॅच्युरेटेड फॅट्सपेक्षा वाईट असतात कारण ते केवळ वाईट कोलेस्ट्रॉलची पातळी वाढवत नाहीत तर चांगल्या कोलेस्ट्रॉलची पातळी देखील कमी करतात. यामुळे पार्किन्सन रोग, हृदयरोग, स्ट्रोक, कर्करोग आणि यकृताच्या विविध समस्या उद्भवू शकतात.
5. कर्करोगाचा धोका वाढवते
तेल पुन्हा गरम केल्याने ते कर्करोगजन्य बनते. कार्सिनोजेन हा कर्करोगास कारणीभूत घटक आहे. संशोधनानुसार, तेल पुन्हा पुन्हा गरम केले तर त्यात अल्डीहाइड (विषारी घटक) तयार होतात. मग जर कोणी त्या तेलात शिजवलेले अन्न खाल्ले तर विषारी पदार्थ शरीरात पोहोचतात, जे शरीराला हानी पोहोचवू शकतात. त्याच वेळी, अशा तेलाचा मोठ्या प्रमाणात वापर केल्याने कर्करोगाचा धोका देखील वाढू शकतो. शरीरात विषारी पदार्थांचे प्रमाण वाढल्याने लठ्ठपणा, हृदयरोग आणि मधुमेहासह अनेक आजार होतात.
कोणतेही पदार्थ तळण्यापूर्वी अन्नात मीठ घालणे टाळा
काही तज्ञांचे म्हणणे आहे की पुन्हा गरम केलेल्या तेलात शिजवलेले अन्न खाल्ल्याने शरीरावर अनेक हानिकारक परिणाम होऊ शकतात. परंतु जर तेल जास्त आचेवर गरम केले नसेल आणि पहिल्यांदाच बराच वेळ गरम केले नसेल तर ते पुन्हा गरम केले जाऊ शकते. पण कोणतेही पदार्थ तळण्यापूर्वी अन्नात मीठ घालणे टाळा, कारण मीठामुळे तेल तापताना त्यातून लवकर धुर निघू लागतो. आणि एकदा तेलातून धूर निघायला लागलं की ते वापरण्यासाठी सुरक्षित मानले जात नाही.
