मुंबई-अहमदाबाद बुलेट ट्रेनसाठी साबरमती नदीवर 36 मीटर उंच पुलाची निर्मिती, 12 मजली इमारती इतकी उंची

Mumbai-Ahmedabad Bullet Train Bridge

मुंबई-अहमदाबाद बुलेट ट्रेन प्रकल्पाचे काम वेगाने सुरु आहे. या हायस्पीड मार्गावर सध्या अहमदाबादमधील साबरमती नदीवर मोठा पुल बांधला जात आहे. या पुलाची उंची 36 मीटर असून म्हणजेच सुमारे 12 मजली इमारतीची उंची भर इतका (अंदाजे 118 फूट) हा पूल उंच आहे.एकूण 480 मीटर लांबीचा हा पूल, पश्चिम रेल्वेच्या अहमदाबाद–दिल्ली मुख्य मार्गालगत बांधला जात आहे. ज्याची उंची मीटरमध्ये सुमारे 14.8 मीटर इतकी आहे. हा पूल पूर्ण झाल्यानंतर तो एक इंजिनियरिंगचा चमत्कार ठरणार आहे.

अहमदाबाद जिल्ह्यात बुलेट ट्रेनचा मार्ग उड्डाणपूल, पूल, रेल्वे मार्ग आणि मेट्रो कॉरिडॉर यांसारख्या अनेक इन्फास्ट्रक्चर मधून बांधला जात आहे. भारतीय महामार्ग काँग्रेसच्या (आय.आर.सी) मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, सर्वाधिक उंचीच्या बांधकाम बिंदूपासून 5.5 मीटर इतके अनिवार्य उभे अंतर राखण्यासाठी, साबरमती नदीवरील पुलाचे खांब वाढीव उंचीने तयार करण्यात आले आहेत.

असे होत आहे बांधकाम –

36-meter high bridge over the Sabarmati River

या पुलावर एकूण आठ (08) गोलाकार खांब असणार असून ते 6 ते 6.5 मीटर व्यासाचे बांधले जात आहेत. यापैकी चार खांब नदीच्या पात्रात, दोन खांब नदीच्या काठावर (प्रत्येक बाजूला एक) आणि दोन खांब नदीच्या काठाच्या बाहेर उभारण्यात आले आहेत. नदीच्या प्रवाहात अडथळा कमीत कमी राहावा यासाठी पुलाची रचना ठरवून करण्यात आली आहे.

मुंबई-अहमदाबाद बुलेट ट्रेन मार्गावरील बहुतांश नदी पूल सुमारे 40 मीटर लांबीच्या छोट्या स्पॅनवर आधारित असलेले आहेत.  तरी नदीच्या पात्रातील खांबांची संख्या कमी करण्यासाठी या पुलामध्ये 50 ते 80 मीटर लांबीच्या मोठ्या स्पॅनचा वापर करण्यात आला आहे.

या पुलामध्ये प्रत्येकी 76 मीटर लांबीचे 5 स्पॅन आणि प्रत्येकी 50 मीटर लांबीच्या 2 स्पॅनचा समावेश आहे. प्रत्येक स्पॅनमध्ये 23 विभाग (सेगमेंट) असून ते सर्व ऑन-साईट (स्थळावरच) बांधकामाच्या पद्धतीने कास्ट केले जात आहेत. हा पूल बॅलन्स्ड कँटीलिव्हर पद्धतीने बांधण्यात येत आहे, हे एक विशेष बांधकाम तंत्र असून, जे खोल पाण्यातील आणि नद्यांवरील दीर्घ अंतराच्या पुलांसाठी अत्यंत उपयुक्त मानले जाते.

पुलाची प्रमुख वैशिष्ट्ये:

• पुलाची एकूण लांबी – 480 मीटर

• नदीची रूंदी – 350 मीटर

• पुलामध्ये 76 मीटर लांबीचे 5 गप्पा आणि 50 मीटर लांबीचे 2 गप्पांचा समावेश

• खांबांची उंची – 31 मीटर ते 34 मीटर

• 6 मीटर व 6.5 मीटर व्यासाचे 8 गोलाकार खांब

• हा पूल साबरमती आणि अहमदाबाद बुलेट ट्रेन स्थानकांदरम्यान बांधला जात आहे

• साबरमती स्थानकापासून सुमारे 01 किमी आणि अहमदाबाद स्थानकापासून सुमारे 04 किमी हे अंतर आहे.

• हा पूल भारतातील प्रमुख पश्चिमवाहिनी नद्यांपैकी एक असलेल्या साबरमती नदीवर बांधण्यात येत आहे