डोळे भरून येतील, छाती गर्वाने फुगेल… शिवरायांच्या राज्याभिषेकाची खास नाणी पाहिली काय?; नाण्यावरचा तो शब्द…
छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या राज्याभिषेकाच्या निमित्ताने दुर्मिळ सोन्याची "होन" नाणी प्रदर्शित आहेत. नागपुरातील संग्राहक अशोक सिंह ठाकूर यांच्याकडे असलेली ही तीन नाणी शिवरायांच्या राज्याभिषेकाच्या आठवणी जपतात. ही नाणी पाहून शिवकालीन इतिहास जिवंत होतो. शिवजयंतीनिमित्त हे नाणी पाहण्याची संधी सर्वांना मिळाली आहे.
छत्रपती शिवाजी महाराज यांची जयंती देशातच नव्हे तर संपूर्ण जगात अत्यंत उत्साहात साजरी केली जात आहे. जगाच्या कानाकोपऱ्यात जिथे जिथे मराठी माणूस आहे, तिथे तिथे छत्रपती शिवाजी महाराज की जय...चा नारा निनादत आहे.
शिवनेरीवर तर शिवराज्याभिषेकाचा सोहळा पार पडला. यावेळी हजारो शिवप्रेमींनी शिवनेरीवर गर्दी केली होती. तर राज्यात अनेक ठिकाणी शिवजयंती निमित्ताने शिवाजी महाराजांच्या शस्त्रांचं प्रदर्शन भरलं आहे. शिवकालीन नाणीही या प्रदर्शनात ठेवण्यात आलेली आहेत.
छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्या काळात त्यांच्या राज्याभिषेकाच्या वेळी खास सोन्याची 'होन' नाणी तयार करण्यात आली होती. शिवाजी महाराज यांची ही 'होन' नाणी अतिशय दुर्मिळ असून आतापर्यंत केवळ 5 ते 6 होन उपलब्ध झाली आहेत.
त्यापैकी 3 सुवर्ण होन नागपुरातील नाणी संग्राहक अशोक सिंह ठाकूर यांचेकडे आहेत. या नाण्यांवर एका बाजूला 'श्री राजा शिव' तर दुसऱ्या बाजूला 'छत्रपती' असा मजकूर लिहिला आहे. सुमारे 3 ग्राम वजनाच्या या होन नाण्यांचा व्यास 1.2 सेंटीमीटर एवढा आहे. ही नाणी पाहिल्यावर डोळे भरून येतात. त्यावरी शब्द वाचून तर छाती अभिमानाने फुलून जाते.
छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्या राज्याभिषेकाच्या एक दिवसा अगोदर सुवर्ण होन तुला करण्यात आली होती. त्यानंतर राज्याभिषेकाला आलेल्या अनेक गणमान्य व्यक्ती, सरदार, मंत्र्यांना हे सुवर्ण होन शिवाजी महाराजांनी स्वतः आपल्या हाताने दान केलं होतं.
त्यामुळे या सुवर्ण होनला छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्या हातांचा स्पर्श झाल्याचे नाणी संग्राहक अशोक सिंह ठाकूर सांगतात.
ठाकूर यांनी ही नाणी नागपूरकरांना पाहण्यासाठी उपलब्ध ठेवली आहेत. ही नाणी पाहताना शिवरायांचा संपूर्ण काळच जणू डोळ्यासमोरून जातो.
