BAPS: सत्पुरुषांची लक्षणं कोणती? भगवंताचा साक्षात्कार होणार कसा? या सत्संगाने तुमच्या सर्व प्रश्नांची एका क्षणात उत्तरं मिळणार

BAPS Spiritual Lessons: सरत्या वर्षाला निरोप देताना अनेक जण देशोदेशीतील मंदिरात भगवंताचरणी मांगल्याची,चांगल्या आयुष्याची मंगल कामना करत आहेत. पुढील वर्ष चांगले जावो यासाठी करुणा भागत आहेत. त्याचवेळी त्यांच्या मनात, सत्पुरुषांची लक्षणं आणि भगवंताचा साक्षात्कार यांची जिज्ञासा आहे. याविषयी स्वामी नारायण मंदिरातील हा आध्यात्मिक संवाद तुमच्या मनातील अस्थिरता कमी केल्याशिवाय राहणार नाही.

BAPS: सत्पुरुषांची लक्षणं कोणती? भगवंताचा साक्षात्कार होणार कसा? या सत्संगाने तुमच्या सर्व प्रश्नांची एका क्षणात उत्तरं मिळणार
सत्पुरुषांची लक्षणं कोणती?
Image Credit source: BAPS YouTube Video image
| Updated on: Dec 30, 2025 | 10:07 AM

BAPS Spiritual Lessons: सरत्या वर्षाला निरोप देताना आणि नवीन वर्षाला सामोरं जाताना अनेक जण देवाला शरण गेले आहे. विविध मंदिरांमध्ये तुडुंब गर्दी झाली आहे. भाविक भक्त मंदिरात भगवंताचरणी मांगल्याची,चांगल्या आयुष्याची मंगल कामना करत आहेत. पुढील वर्ष चांगले जावो यासाठी प्रार्थना करत आहेत.तर या भाविकांच्या त्यांच्या मनात, सत्पुरुषांची लक्षणं आणि भगवंताचा साक्षात्कार यांची जिज्ञासा आहे. याविषयी स्वामी नारायण मंदिरातील हा आध्यात्मिक संवाद तुमच्या मनातील अनेक प्रश्नांची उत्तर देणार आहे. अनेकांच्या जिज्ञासा शमवणारा आहे. भिरभिरत्या मनाला या आध्यात्मिक संवादाने आत्मिक शांती नक्कीच मिळणार आहे.

या गोड संवादाने अनेकांच्या काळजात केले घर

जगभरातील BAPS मंदिरांच्या शांत आणि पवित्र स्थळांपर्यंत एक आध्यात्मिक प्रवास सुरु असतो. दैनंदिन जीवनात जगताना येथील सत्संगाचा मोठा आधार मिळतो. जीवन कसं जगावं, आध्यात्मिक प्रवास कसा असावा याची दिशा या सत्संगातून मिळते. हा पॉडकास्ट तुम्हाला काळाच्या पलीकडे गेलेल्या, पण आजच्या दैनंदिन जीवनातही तितक्याच उपयुक्त अशा गहन आध्यात्मिक शिकवणींचा अनुभव देतो.

प्रत्येक भागात मनापासून होणाऱ्या चर्चा, ज्ञान आणि अंतर्दृष्टी दिली जाते, जी आपल्याला आधुनिक जीवनातील आव्हाने शांतता, उद्देश आणि अंतरिक जोड यांसह सामोरे जाण्यास मदत करते.मग तुम्ही प्रेरणा शोधत असाल, समाधान हवे असेल किंवा तुमच्या आध्यात्मिक मार्गाला उजाळा देणारी ठिणगी शोधत असाल, तर आत्म्याला उन्नत करणाऱ्या आणि हृदय समृद्ध करणाऱ्या या संभाषणांमध्ये अनेक जण दुरस्थ का असेना सामील होतात.या आठवड्यात आपण गुजरातमधील मेहसाणा येथील BAPS स्वामिनारायण मंदिरात प्रवास करतो, जिथे पूज्य योगवेक स्वामी, पूज्य उत्तम योगी स्वामी, पूज्य गुरु मनन स्वामी आणि पूज्य प्रत्यग पुरुष स्वामी यांच्यासोबत वचनामृत, खंड विभाग १,  वचन ६७ या विषयावर चर्चा सुरू आहे.

सत्पुरुषांचे गुण आत्मसात करणे

स्वामिनारायण हरे – वचनामृत, घडडा विभाग १, वचन ६७. इ.स. २१ मार्च १८२० रोजी, स्वामी श्री सहजानंदजी महाराज घडडा येथील दादाखाचा दरबारातील मुनिंच्या निवासस्थानी बसले होते. त्या वेळी ते पूर्णपणे पांढऱ्या वस्त्रांमध्ये होते. त्या सभेत अनेक मुनी तसेच विविध ठिकाणांहून आलेले भक्त उपस्थित होते. तेव्हा श्रीजी महाराजांनी मुनींना विचारले, “एक असा सत्पुरुष असतो ज्याला या जगातील सुखांबद्दल अजिबात आसक्ती नसते. त्याच्या सर्व इच्छा केवळ भगवंताच्या धामासाठी आणि भगवंताच्या स्वरूपासाठी असतात.

जो कोणी त्याच्या संपर्कात येतो, त्याच्यासाठीही तोच भाव त्याच्या मनात निर्माण व्हावा अशी त्याची इच्छा असते—की या जगातील वासना नष्ट व्हाव्यात आणि भगवंतावरील प्रेम वाढावे. सत्पुरुषाचे सर्व प्रयत्न मृत्यूनंतर भगवंताच्या धामात मिळणाऱ्या आनंदासाठीच असतात. तो कधीही शरीरसुखासाठी काही करत नाही. मग अशा सत्पुरुषांचे गुण कोणत्या समजुतीने प्राप्त होतात? आणि कोणत्या समजुतीमुळे ते गुण प्राप्त होत नाहीत?”

या प्रश्नामध्ये भगवंत स्वामिनारायण सत्पुरुषांचे विविध गुण व लक्षणे सांगतात, जसे की भगवंताचा आनंद, भगवंताचे धाम, भगवंताची मूर्ती यांच्यातच त्याचे समाधान असते आणि भौतिक सुखांमध्ये त्याला कोणतीही रुची नसते. यानंतर स्वामी महराजांच्या जीवनातील अनेक प्रसंग सांगितले जातात, ज्यातून हे स्पष्ट होते की, ते प्राप्ती नावे (भगवंताशी एकरूप होण्याचा आनंद) केवळ सांगत नाहीत, तर प्रत्यक्ष अनुभवतात. झोप न लागली तरी ते त्या वेळेचा उपयोग भगवंताच्या आनंदात करतात. जागा, लोक, सुविधा, अन्न, चव, परिस्थिती—कशालाही ते चिकटून राहत नाहीत.मोठ्या आणि लहान ठिकाणी त्यांच्यासाठी प्राप्ती समानच असते.“सर्वत्र माझ्यासाठी अक्षरधामच आहे” अशी त्यांची भावना असते.

नम्रतेचे अद्भूत उदाहरण

स्वामी महाराज पूर्णपणे अलिप्त असतानाही, प्रत्येक भक्त, संत आणि सेवकाबद्दल त्यांच्या मनात अपार महिमा आणि प्रेम असते. ते स्वत:ला सर्वांचा दास मानतात. प्रत्येकाला नवीनच असल्यासारखे पाहतात.कोणत्याही गोष्टीची तक्रार करत नाहीत. स्वत:ला “मी लहान आहे” असे मनापासून मानतात.नम्रतेचे अद्भुत उदाहरण या सत्संगात देण्यात आले आहे. एकदा पहाटे स्वामी महाराजांनी सेवक झोपलेला असताना त्याच्या भोवती पाच प्रदक्षिणा घातल्या आणि त्याला जागे न करता शांतपणे परत बसले. दुसऱ्या प्रसंगी, एकादशीच्या दिवशी उपवास करणाऱ्या सेवकाला त्यांनी स्वतः वाकून नमस्कार केला आणि म्हणाले की, “मी लहान आहे, मी मोठा नाही.” हे सर्व प्रसंग दाखवतात की, सत्पुरुषांचे गुण केवळ बोलून नव्हे, तर जगून प्राप्त होतात. स्वामी महाराज हे जे सांगतात ते ते पूर्णपणे स्वतःच्या जीवनात उतरवतात.