मृत व्यक्तीच्या कोणत्या नातेवाईकाने मुंडण केल पाहिजे? शास्त्र काय सांगतं?
गरुड पुराणानुसार, कुटुंबातील सदस्याच्या मृत्यूनंतर डोके मुंडण्याची हिंदू धर्मात प्राचीन परंपरा आहे. शोककाळात शुद्धी आणि मृत आत्म्याप्रती आदर दर्शवण्यासाठी हा विधी केला जातो. पण कुटुंबातील एखाद्या सदस्याच्या मृत्यूनंतर घरातील कोणी मुंडण करावे आणि का करावे याबद्दल बऱ्याच जणांना माहित नसते. त्याबद्दल जाणून घेऊयात.
गरुड पुराणात हिंदू धर्मात, कुटुंबातील सदस्याच्या मृत्यूनंतर डोके मुंडण्याची परंपरा प्राचीन काळापासून प्रचलित आहे. त्यामागे अनेक कारण असतात. शास्त्रात यामागे बरीच कारणं सांगण्यात आली आहेत. गरुड पुराणानुसार, आई-वडील किंवा कुटुंबातील सदस्याच्या मृत्यूनंतर मुंडण करणे हा शोक काळात एक आवश्यक विधी मानला जातो. पण तुम्हाला माहिती आहे का की मुंडण करण्याची परंपरा का आहे? तसेच मृत व्यक्तीच्या कुटुंबातील कोणत्या सदस्यांनी मुंडण करावं? याबद्दल अनेकांना माहित नसतं. जाणून घेऊयात.
कोणी मुंडण करावे?
पण फक्त पुरुषांनाच त्यांचे केस दान करण्याची परवानगी आहे. अंत्यसंस्काराच्या वेळी, अंतिम संस्कार करणारी व्यक्ती आपले डोके मुंडवते. त्यानंतर, काही दिवसांनी, कुटुंबातील इतर सदस्य देखील आपले डोके मुंडवतात.गरुड पुराणानुसार, मृत व्यक्तीचे वडील, भाऊ, मुलगा किंवा नातू यांनी शोकात्म असताना केस दान करावेत. मृत व्यक्तीबद्दल आदर आणि श्रद्धा दाखविण्याचा हा एक मार्ग मानला जातो.
केस अर्पण का करावे?
केसांना अनेकदा अभिमान आणि अहंकाराचे प्रतीक मानले जाते. कुटुंबातील सदस्याच्या मृत्यूनंतर केस अर्पण केल्याने मृत आत्म्याप्रती असलेली भक्ती दिसून येते. गरुड पुराणानुसार, मुंडण केल्याने पापे धुण्यास मदत होते.
असे मानले जाते की शोकाच्या वेळी केस अशुद्ध होतात आणि ते काढून टाकल्याने कुटुंब स्वतःला शुद्ध करते. हे शारीरिक आणि मानसिक शुद्धीकरणाचे एक साधन आहे. दुसरे कारण म्हणजे मृत्यूनंतर जेव्हा शरीर स्मशानात नेले जाते आणि अंत्यसंस्कार केले जाते तेव्हा शरीरातील काही हानिकारक जीवाणू आपल्या शरीरावर आणि केसांना चिकटतात. डोक्यावरून हे जीवाणू पूर्णपणे काढून टाकण्यासाठी दाढी देखील केली जाते.
डोके मुंडणे हे आत्म्याशी संपर्क तोडण्याचे एक साधन आहे.
केस नकारात्मक ऊर्जा आकर्षित करतात असे मानले जाते. याचा अर्थ असा की मृत व्यक्तीचे अंत्यसंस्कार होईपर्यंत आणि आठवड्याचा १३ वा दिवस संपेपर्यंत, ते त्यांच्या प्रियजनांशी पुन्हा संपर्क साधण्याचा प्रयत्न करू शकतात. म्हणूनच, मृत्यूनंतर डोके मुंडणे हे आत्मा आणि जिवंत यांच्यातील सर्व संपर्क तोडण्यासाठी केले जाते.
( डिस्क्लेमर : वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आली आहे. तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करत नाही, अंधश्रद्धेला दुजोरा नाही)
