
कृत्रिम बुद्धिमत्ता जागतिक अर्थव्यवस्थांची पुनर्परिभाषा करत असताना, भारत एआय धोरण आणि प्रशासनाचे भविष्य घडवण्यासाठी एक धाडसी पाऊल उचलत आहे. एआय अॅक्शन समिट पॅरिस 2025मध्ये, एआय 4 इंडिया आणि सेंटर फॉर पॉलिसी रिसर्च अँड गव्हर्नन्स ( सीपीआरजी ) “डेटा फॉर डेव्हलपमेंट: बिल्डिंग एआय इन द ग्लोबल साउथ” या महत्त्वाच्या पॅनेल चर्चेचे सह-आयोजकत्व करतील. उदयोन्मुख अर्थव्यवस्थांमध्ये एआयच्या परिवर्तनीय भूमिकेवर चर्चा करण्यासाठी आघाडीचे तज्ज्ञ आणि धोरण राबविणाऱ्यांना यावेळी एकत्र एकाच मंचावर आणलं जाणार आहे.
या शिखर परिषदेत अधिकृत साइड इव्हेंट आयोजित करणारी भारतातील एकमेव गैर-सरकारी संस्था म्हणून एआय 4 इंडिया आणि सीपीआरजी जगातील काही आघाडीच्या एआय आणि धोरण तज्ज्ञांना पाचारण करणार आहे. या सत्रात भारत सरकारच्या इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालयाचे अतिरिक्त सचिव अभिषेक सिंग, एआय 4 इंडियाचे सह-संस्थापक शशी शेखर वेम्पती, आलोक अग्रवाल आणि एआय प्रशासन आणि नैतिक एआय प्राधिकरण सीपीआरजीचे संचालक रामानंद हे सहभागी होतील. ज्यांनी भारताच्या एआय आणि डिजिटल धोरणांना आकार देण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावलीय आणि जागतिक एआय प्रशासन फ्रेमवर्कला सल्ला देण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावणारे ओईसीडीचे वरिष्ठ सल्लागार शॉन डौगर्टी आणि गुंजन भारद्वाज (सह-संस्थापक आणि सीईओ, पारटेक्स एनव्ही) हे देखील पॅनेलमध्ये सामील होतील.
कार्यक्रमाच्या विषयांवर सविस्तरपणे बोलताना, सीपीआरजीचे रामानंद म्हणाले की, चर्चा तीन महत्त्वाच्या विषयांवर केंद्रित असेल, डेटा सार्वभौमत्व आणि जागतिक दक्षिण, डेटा कोण नियंत्रित करते आणि उदयोन्मुख अर्थव्यवस्था समतापूर्ण एआय विकास कसा सुनिश्चित करू शकतात याचा शोध घेणे या तीन मुद्द्यांवर ही चर्चा असणार आहे. अर्थशास्त्राची पुनर्कल्पना करणे, जागतिक व्यापार आणि आर्थिक लवचिकतेवर एआयचा प्रभाव विश्लेषण करणे आणि उद्याच्या कार्यबलाला आकार देणे, एआय युगात कामगार बाजारपेठांच्या परिवर्तनाला संबोधित करणे आदी मुद्द्यांचाही यात समावेश असणार आहे.
एआय 4 इंडियाचे सह-संस्थापक आलोक अग्रवाल यांनी सीएनआरएसचे जोएल रुएट, इकोल पॉलिटेक्निक, सीआरजी-आय3, एआयच्या आर्थिक परिवर्तनावरील अग्रगण्य संशोधक. सेंटर फॉर इंडो-युरोपियन कोऑपरेशनचे कार्यकारी संचालक रवी कौशिक, भारत आणि युरोपमधील एआय सहकार्याचे तज्ज्ञ आणि क्लाउडडॉनचे संस्थापक श्रीराम सुब्रमण्यम आदी मान्यवरही भाष्य करणार आहेत. हे सत्र सीपीआरजीचे व्हिजिटिंग फेलो चेतन अग्रवाल आणि एआय इनोव्हेशन तज्ञ परीक्षित धुमे यांच्यासोबत पुढे जाईल. या सर्वांनी भारतात एआय धोरण आणि नवोपक्रम चालविण्यास महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे, असे निवेदनात म्हटले आहे. पॅरिस एआय अॅक्शन समिटच्या आधी एका पडदा उठवणाऱ्या पॉडकास्टमध्ये एआय 4 इंडिया ऑर्गचे सह-संस्थापक शशी शेखर वेम्पती यांनी प्रख्यात भारताशी संवाद साधला.
पत्रकार आणि टाक चॅनेल्सचे व्यवस्थापकीय संपादक मिलिंद खांडेकर यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्यासह फ्रान्सचे अध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन यांच्यासोबत शिखर परिषदेचे सहअध्यक्षत्व करण्याचे महत्त्व सांगितले. पॉडकास्ट दरम्यान डेटा फॉर डेव्हलपमेंट थीमवर अधिक तपशीलवार बोलताना, वेम्पती यांनी भारतात एआय मॉडेल्सच्या विकासासाठी खुले आणि सार्वजनिकरित्या उपलब्ध डेटासेट तयार करण्याच्या दिशेने एक चळवळ म्हणून उदयास येत असलेल्या “डेटा दान” वरील एआय 4 इंडिया ऑर्ग उपक्रमावर प्रकाश टाकला.
भारत आणि जगभरातील विविध वक्त्यांना आकर्षित करून पॅरिसमधील एआय 4 इंडिया ऑर्ग आणि सीपीआरजी अधिकृत बाजूचा कार्यक्रम केवळ राष्ट्रांमधील धोरणात्मक कृतींचे समन्वय साधण्यावरच नव्हे तर सार्वत्रिक जागतिक हितासाठी एआयचे ध्येय साध्य करण्यासाठी राष्ट्रांमधील तंत्रज्ञानातील तफावत भरून काढण्यावर गंभीर चर्चा करण्यासाठी पायाभूत सुविधा तयार करणार आहे.