
आजकालच्या धावपळीच्या जीवनशैलीमुळे आणि चुकिच्या खाण्या पिण्याच्या सवयींमुळे तुमच्या आरोग्याला योग्य पोषण मिळत नाही. शरीराला योग्य पोषण नाही मिळाल्यामुळे तुम्ही सतत आजारी पडता आणि शरीरातील रोगप्रतिकारकशक्ती कमी होण्यास सुरूवात होते. रोगप्रतिकारकशक्ती वाढवण्यासाठी तुम्ही आहारामध्ये प्राथिन्यांचा समावेश करावा. डाळी भारतीय आहारात महत्त्वाचे स्थान ठेवतात आणि त्या प्रथिनांचा उत्कृष्ट वनस्पती-आधारित स्रोत आहेत. शाकाहारी लोकांसाठी, शरीराला आवश्यक असणारे अमिनो ऍसिड्स पुरवण्यासाठी डाळी अत्यंत महत्त्वाच्या ठरतात, ज्यामुळे स्नायूंची वाढ आणि दुरुस्ती होते. डाळींमध्ये फायबर भरपूर प्रमाणात असते, ज्यामुळे पचनक्रिया सुधारते, बद्धकोष्ठता दूर होते आणि रक्तातील साखर नियंत्रित ठेवण्यास मदत होते.
याव्यतिरिक्त, डाळी लोह आणि फोलेट यांचा चांगला स्रोत आहेत. लोह ॲनिमिया (रक्ताची कमतरता) दूर ठेवण्यास मदत करते, तर फोलेट पेशी विभाजन आणि गर्भधारणेदरम्यान बाळाच्या विकासासाठी आवश्यक आहे. डाळींचे नियमित सेवन हृदयाचे आरोग्य सुधारते आणि कोलेस्ट्रॉलची पातळी नियंत्रित ठेवण्यासही मदत करते. जर तुम्ही शाकाहारी असाल आणि प्रथिने पुन्हा भरण्यासाठी निरोगी पर्याय शोधत असाल तर ही डाळ तुमच्यासाठी उपयुक्त ठरू शकते. सामान्यत: मसूर हा प्रथिनांचा चांगला स्रोत मानला जातो, मग ती कोणत्याही प्रकारची मसूर असो.
मसूरची एक रेसिपी जाणून घेऊयात, जी चिकन आणि मटणापेक्षा आरोग्यदायी मानली जाते. होय, आम्ही मसूर बद्दल बोलत आहोत. मसूर डाळीला लाल डाळ म्हणूनही ओळखले जाते. मसूरमध्ये लोह, प्रथिने, फायबर, खनिजे आणि कार्बोहायड्रेट यासारखे पोषक घटक आढळतात, जे आरोग्यासाठी खूप महत्वाचे आणि फायदेशीर मानले जातात. चला तर मग जाणून घेऊया ते बनवण्याची रेसिपी आणि फायदे. मसूरची डाळ तयार करण्यासाठी प्रथम डाळ चांगल्या प्रकारे धुवा. कुकरमध्ये मसूर पाण्यात शिजवा, त्यात मीठ आणि आले घाला आणि मऊ होईपर्यंत शिजू द्या. कढईत तेल गरम करून त्यात जिरे आणि तमालपत्र घालावे. जेव्हा ते क्रॅक होऊ लागते तेव्हा टोमॅटो घाला आणि तेल वेगळे होईपर्यंत तळून घ्या. हिरव्या मिरच्या, गरम मसाला, धणे पावडर आणि लाल मिरची पावडर घाला आणि चांगले मिसळा. आता या मिश्रणात डाळ घाला आणि उकळवा, मंद आचेवर 10 मिनिटे शिजवा. कोथिंबीरने सजवावे. मसूरमध्ये फायबर आणि प्रथिने भरपूर प्रमाणात असतात. यात कॅलरी खूप कमी असते, जे वजन कमी करण्यास उपयुक्त ठरू शकते. जर तुम्हाला वजन कमी करायचे असेल तर तुम्ही या डाळीचा आहारात समावेश करू शकता. मसूरमध्ये फायबरचे गुणधर्म आढळतात, जे मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी फायदेशीर मानले जातात. जर तुम्ही मधुमेहाचे रुग्ण असाल तर तुम्ही मसूरचे सेवन करू शकता. मसूरमध्ये कॅल्शियम आणि मॅग्नेशियम चांगले प्रमाणात असते, जे हाडे मजबूत करण्यास मदत करते. मसूरमध्ये शक्तिशाली अँटिऑक्सिडेंट्स असतात, जे त्वचेच्या ऊतींचे मुक्त रॅडिकल्सपासून संरक्षण करतात. मसूरचे सेवन केल्याने त्वचा निरोगी राहू शकते.
या गोष्टी लक्षात ठेवा
मसूर डाळ अत्यंत पौष्टिक असली तरी, काही विशिष्ट परिस्थितीत किंवा अधिक प्रमाणात मसूर खाल्ल्यास त्याचे काही तोटे (नकारात्मक परिणाम) होऊ शकतात: मसूरमध्ये फायबरचे (Fiber) प्रमाण खूप जास्त असते. जर तुम्ही अचानक मोठ्या प्रमाणात मसूर खाल्ली किंवा जास्त प्रमाणात सेवन केले, तर काही लोकांना गॅस, पोट फुगणे आणि अपचनाची समस्या होऊ शकते. ज्यांना आतड्यांसंबंधी समस्या आहेत, त्यांनी मसूरचे सेवन काळजीपूर्वक करावे. सर्व डाळींप्रमाणे, मसूरमध्ये देखील फायटिक ॲसिड नावाचे नैसर्गिक कंपाऊंड असते. फायटिक ॲसिड शरीरात लोह, जस्त आणि कॅल्शियम यांसारख्या खनिजांचे शोषण कमी करू शकते. मात्र, मसूर योग्य प्रकारे भिजवून आणि शिजवून खाल्ल्यास फायटिक ॲसिडचा हा प्रभाव मोठ्या प्रमाणात कमी होतो. मसूरमध्ये ऑक्सलेटचे प्रमाण मध्यम असते. ज्या लोकांना किडनी स्टोन (मूत्रपिंडातील खडे) होण्याचा धोका आहे किंवा ज्यांना आधीपासून किडनीचे विकार आहेत, त्यांनी ऑक्सलेटयुक्त पदार्थांचे सेवन मर्यादित ठेवणे आवश्यक असते. काही लोकांना कडधान्यांची ऍलर्जी असू शकते. मसूर खाल्ल्यानंतर त्वचेवर पुरळ, खाज किंवा श्वासोच्छ्वास घेण्यास अडचण येत असल्यास ते ऍलर्जीचे लक्षण असू शकते.