भारत बनवणार 6 नवीन हायटेक पाणबुडी, खूप कठीण आहे त्याचे प्रशिक्षण
कोणत्याही देशातील नौदलाकडे पाणबुडी असणे हे त्याच्या सामर्थ्याचा पुरावा मानला जातो. दुसर्‍या महायुद्धात पाणबुड्यांचा मोठ्या प्रमाणात वापर केला जात असे. (India to build 6 new high-tech submarines, its training is very difficult)
नवी दिल्ली : संरक्षण मंत्रालयाने शुक्रवारी भारतीय नौदलासाठी सुमारे 43,००० कोटी रुपये खर्चून सहा पाणबुडी बांधण्यास मान्यता दिली. संरक्षण मंत्रालयाच्या सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार संरक्षणमंत्री राजनाथ सिंह यांच्या अध्यक्षतेखाली संरक्षण अधिग्रहण परिषदेने या ‘P-75 इंडिया’ प्रकल्प मंजूर केला आहे. सूत्रांच्या माहितीनुसार या सर्व पाणबुड्या ‘मेक इन इंडिया’ अंतर्गत तयार केल्या जातील. पाणबुडी हे कोणत्याही देशासाठी महत्त्वाचे रणनितीक हत्यार आहे, याशिवाय कोणत्याही देशाचे नौदल अपूर्ण आहे. (India to build 6 new high-tech submarines, its training is very difficult)
नौदलासाठी का आवश्यक आहे पाणबुडी?
पाणबुडी हे कोणत्याही देशासाठी एक अतिशय मोठे रणनितीक शस्त्र आहे. याच्या मिशनची कुणालाही कानोकान खबर लागत नाही. समुद्राच्या आत ते शत्रूच्या प्रत्येक योजनेला नाकाम करण्याचे काम करते. विशाखापट्टणममध्ये तैनात नौदलाच्या अधिकाऱ्याने सांगितले की आज कोणत्याही देशातील नौदलाकडे पाणबुडी असणे हे त्याच्या सामर्थ्याचा पुरावा मानला जातो. दुसर्‍या महायुद्धात पाणबुड्यांचा मोठ्या प्रमाणात वापर केला जात असे. यानंतर नौदलाने मोठ्या प्रमाणात पाणबुडीला प्राधान्य देण्यास सुरवात केली. कोणत्याही युद्धात पाणबुडी सैन्याचे एक प्रमुख शस्त्र असते. पाण्याखाली तो शत्रूच्या नजरेपासून शस्त्रांचा बचाव करताना अनेक प्रयोग करु शकतो. म्हणूनच आज भारत अनेक प्रकारच्या पाणबुडी खरेदी करण्यावर भर देत आहे.
जगातील आणि भारताची पहिली पाणबुडी
जगातील पहिली पाणबुडी टर्टल होती आणि ही 1776 मध्ये तयार केली गेली होती. अमेरिकन युद्धाच्या वेळी टर्टल ऑपरेट करण्यात आले होते. 7 सप्टेंबर 1776 रोजी ही पाणबुडी न्यूयॉर्कच्या बंदरात ब्रिटीश युद्धनौका एचएमएस ईगल बुडविण्यात अयशस्वी झाली. भारताची पहिली पाणबुडी म्हणजे कलावारी क्लासची पाणबुडी आयएनएस कुरसुरा होती आणि ती 1967 मध्ये कमीशंड करण्यात आली. ही पाणबुडी सोव्हिएत काळातील फॉक्सट्रॉट क्लासच्या पाणबुडीचा भाग होती. आयएनएस कुरसुरा सध्या विशाखापट्टणममधील रामकृष्ण बीच येथील संग्रहालयात सुरक्षित आहे.
समुद्राची खोली 350 फूट
पाणबुडीवर तैनात असलेले भारतीय नौदलाच्या अधिकाऱ्यांचे आयुष्य खूप कठिण असते. पाणबुडी सुमारे 300 ते 350 फूट खोलीपर्यंत समुद्राखाली जाते. पाणबुडी बंदर सोडताच त्याची तैनाती सुरू होते. क्रूचे वजन, रेशन्स, टॉरपीडो आणि इतर आवश्यक सामानासह पाणबुडी रवाना केली जाते. ती शांतपणे समुद्राच्या आत आपले मिशन पार पाडते.
विशेष प्रशिक्षण मिळवा
पाणबुडीवर तैनात होणाऱ्या नौसैनिकांना कठोर प्रशिक्षण घ्यावे लागते. आंध्र प्रदेशातील विशाखापट्टणममध्ये स्थित आयएनएस सत्वाहन हे पाणबुडीचे प्रशिक्षण केंद्र आहे. येथे 24 आठवड्यांच्या कठोर प्रशिक्षणानंतर अधिकारी किंवा खलाशी पाणबुडीवर फिट असल्याचे घोषित केले जाते. प्रशिक्षण घेण्यासाठी परदेशी नौदलातील अधिकाऱ्यांनाही बोलावले जाते. अशाप्रकारे, संपूर्ण दक्षिण पूर्व आशियामध्ये आयएनएस सत्वाहन ही एकमेव अशी संस्था आहे जिथे सर्वोत्तम पाणबुड्या तयार केल्या जातात. दररोज 8 तासांचा क्लास असतो. प्रशिक्षणात पाणबुड्यांना टॉर्पेडो चालवण्यापासून क्षेपणास्त्रांपर्यंत प्रशिक्षण दिले जाते. या दरम्यान, प्रत्येक अधिकारी कठोर शारीरिक प्रशिक्षण घेतात तसेच पाणबुडी खाली पडल्यास आपला जीव कसा वाचवायचा हे सांगितले जाते.
पाणबुडीसाठी अमृत आहे ऑक्सिजन
पाणबुडीवर 44 ते 50 खलाशांचा क्रू असतो, ज्यामध्ये 11 अधिकारी आणि 35 ते 40 सैनिक असतात. पाणबुडीच्या क्षमतेनुसार ही संख्या भिन्न असू शकते. पाणबुडी कोठे जाईल हे कोणालाही माहिती नसते. केवळ त्या क्षेत्राचा अंदाज लावता येतो. फक्त कमांड सेंटरलाच याची माहिती असते. तज्ज्ञांच्या म्हणण्यानुसार, प्रत्येकाला पाणबुडीवर तैनात होऊ शकत नाही. पाणबुडीवर ऑक्सिजनचे महत्त्व हिऱ्यापेक्षा कमी नाही. पाणबुडी 45 ते 50 दिवसानंतरच पृष्ठभागावर येते आणि ऑक्सिजन गोळा केल्यानंतर पुन्हा पाण्याखाली तैनात होते. पाणबुडीला पडलेला थोडासा क्रॅकदेखील काही सेकंदात 50 लोकांचा बळी घेऊ शकतो. म्हणूनच हे अत्यंत काळजीपूर्वक चालविले जाते. (India to build 6 new high-tech submarines, its training is very difficult)
सीरम इन्स्टिट्यूट Sputnik V लसीचंही उत्पादन करणार, DGCI ची मान्यता https://t.co/PvJtFBvhhG @SerumInstIndia @adarpoonawalla @narendramodi @PMOIndia @CMOMaharashtra #SputnikV #SerumInstituteofIndia #seruminstitute #DGCI #SErumProduceSputnikV
— TV9 Marathi (@TV9Marathi) June 4, 2021
इतर बातम्या