गिफ्ट उघडण्यापासून ते ‘चीअर्स’ करण्यापर्यंत… या सवयींमागे दडलेली आहेत शतकानुशतके जुनी रहस्ये

हँडशेक

तुम्ही कोणाला गिफ्ट दिलं तर ते तुमच्या समोरच उघडावं असं तुम्हाला वाटतं का? किंवा मित्रांसोबत पार्टीमध्ये ‘चीअर्स’ का करतो, असा प्रश्न तुम्हाला कधी पडला आहे का? रोजच्या आयुष्यातील काही सवयी आपल्याला अगदी सामान्य वाटतात, पण त्यामागे शतकानुशतके जुने रहस्य दडलेले आहे. चला, अशाच काही मनोरंजक परंपरांबद्दल जाणून घेऊया, ज्यांच्यामागे एक खास इतिहास आहे.

गिफ्ट का लगेच उघडत नाहीत?

आशियाई देशांमध्ये: जर तुम्ही एखाद्या आशियाई देशात गिफ्ट दिलं, तर अनेकदा लोक ते तुमच्यासमोर उघडत नाहीत. असं करणं असभ्यता किंवा लोभ मानला जातो. समोर गिफ्ट उघडल्यास असं वाटू शकतं की ती व्यक्ती खूप उत्सुक आहे किंवा संयम ठेवू शकत नाही. त्यामुळे ते शांतपणे गिफ्ट बाजूला ठेवतात आणि नंतर उघडतात.

अमेरिकेत: अमेरिकेत मात्र याच्या उलट पद्धत आहे. तिथे जर तुम्ही गिफ्ट दिलं आणि त्या व्यक्तीने ते तुमच्यासमोर उघडलं नाही, तर तो तुमचा अपमान मानला जातो. अमेरिकन संस्कृतीमध्ये गिफ्ट देणाऱ्या व्यक्तीसमोरच ते उघडून आनंद व्यक्त करणे, हा त्या व्यक्तीचा आदर करण्याचा आणि त्याच्या भावनांचा सन्मान करण्याचा एक मार्ग आहे.

‘हँडशेक’ची सुरुवात कशी झाली?

आज आपण कोणालाही पहिल्यांदा भेटल्यावर ‘हँडशेक’ (handshake) करतो. पण तुम्हाला माहीत आहे का की, या परंपरेची सुरुवात कशी झाली?

जुन्या काळात जेव्हा दोन अनोळखी लोक भेटायचे, तेव्हा ते एकमेकांशी हात मिळवून हे दर्शवायचे की त्यांच्या हातात कोणतंही शस्त्र नाही. हा एक प्रकारचा संदेश होता की, ‘मी शांततेच्या उद्देशाने आलो आहे.’ ही परंपरा एकमेकांवर विश्वास दाखवण्याचा एक मार्ग बनली आणि हळूहळू जगभरात सामाजिक शिष्टाचार म्हणून स्वीकारली गेली.

‘चीअर्स’ का करतात?

आनंदाच्या क्षणी मित्रांसोबत बसल्यावर आपण एकमेकांच्या ग्लासला ग्लास जोडून “Cheers!” (चीअर्स) म्हणतो. पण असं का करतात, याचा कधी विचार केला आहे का?

या परंपरेची मुळं मध्ययुगात सापडतात. त्या काळात पाहुण्यांना विष देऊन मारण्याच्या घटना सामान्य होत्या. त्यामुळे जेव्हा यजमान (host) पाहुण्यांना दारू किंवा कोणतेही पेय देत असे, तेव्हा ते आपले ग्लास इतक्या जोरात एकमेकांवर आपटायचे की थोडं पेय दुसऱ्याच्या ग्लासात सांडायचं. यामुळे हे सिद्ध व्हायचं की पेयामध्ये विष नाही आणि सगळेजण एकच गोष्ट पीत आहेत. हा विश्वास आणि प्रामाणिकपणा दर्शवण्याचा एक मार्ग होता. आज जरी असा धोका नसला, तरी ही परंपरा आजही ‘एकता आणि आनंद’ याचं प्रतीक बनली आहे.