Govardhan Puja 2021 : दिवाळीच्या दुसऱ्या दिवशी का केली जाते गोवर्धन पूजा? जाणून घ्या शुभ मुहूर्त आणि पूजा करण्याची पद्धत
गोवर्धन पूजेच्या दिवशी श्रीकृष्ण आणि गोवर्धन यांच्या मूर्तींची शेणाची पूजा करून त्यांना अन्नकूट, कढीपत्ता, तांदूळ इत्यादींचा नैवेद्य दाखवला जातो. त्यामुळे या सणाला अन्नकूट असेही म्हणतात. यावेळी 5 नोव्हेंबरला गोवर्धन उत्सव साजरा होणार आहे.
मुंबई : कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या प्रतिपदेला दीपावलीच्या दुसऱ्या दिवशी गोवर्धन पूजा केली जाते. या दिवशी गोवर्धन पर्वत आणि भगवान श्रीकृष्ण यांची पूजा केली जाते. हा सण विशेषतः यूपीमध्ये साजरा केला जातो. या दिवशी गायींची पूजा देखील केली जाते कारण भगवान श्रीकृष्णाचे गायींवर खूप प्रेम होते. गोवर्धन पूजेच्या दिवशी श्रीकृष्ण आणि गोवर्धन यांच्या मूर्तींची शेणाची पूजा करून त्यांना अन्नकूट, कढीपत्ता, तांदूळ इत्यादींचा नैवेद्य दाखवला जातो. त्यामुळे या सणाला अन्नकूट असेही म्हणतात. यावेळी 5 नोव्हेंबरला गोवर्धन उत्सव साजरा होणार आहे. येथे जाणून घ्या तो साजरा करण्याचे कारण आणि पूजेचा शुभ मुहूर्त.
ही आहे आख्यायिका
पौराणिक कथेनुसार, जेव्हा भगवान श्रीकृष्ण ब्रजमध्ये राहत होते, तेव्हा लोक चांगल्या पावसासाठी भगवान इंद्राची पूजा करत असत. तेव्हा श्रीकृष्णाने यशोदा मातेला सांगितले की आपल्याला निसर्गातून अन्न मिळते, आपल्या गायी गोवर्धन पर्वतावर चरतात, मग इंद्रदेवाची पूजा का केली जाते. त्यांचे कर्म पाऊस पाडणे आहे, त्यांनी हे केलेच पाहिजे. श्रीकृष्णाच्या बोलण्याशी सर्व ब्रजवासी सहमत झाले. म्हणूनच त्याने इंद्राऐवजी गोवर्धनाची पूजा करण्याचा निर्णय घेतला. यामुळे इंद्राला राग आला.
संतप्त झालेल्या इंद्रदेवांनी रागाने ब्रजवर जोरदार पाऊस सुरू केला. त्यावेळी ब्रज लोकांच्या रक्षणासाठी कन्हैयाने गोवर्धन पर्वत आपल्या बोटावर उचलला आणि सर्व लोकांनी या गोवर्धन पर्वताखाली आश्रय घेतला. असे म्हणतात की कृष्णाने सात दिवस हा पर्वत बोटावर वाहिला होता. दरम्यान, ब्रजवासियांवर पाण्याचा थेंबही आला नाही. तेव्हा ब्रह्माजींनी इंद्राला सांगितले की, विष्णूजींनी श्रीकृष्णाच्या रूपात पृथ्वीवर जन्म घेतला आहे. त्यांचा हेवा करून उपयोग नाही. यानंतर इंद्राला आपली चूक लक्षात आली आणि त्याने श्रीकृष्णाची क्षमा मागून पाऊस थांबवला.
भगवान श्रीकृष्णाने सातव्या दिवशी गोवर्धन पर्वत खाली ठेवला आणि त्यानंतर प्रत्येकाला निसर्गातून मिळणाऱ्या सर्व गोष्टी मिसळून अन्नकूट बनवण्यास सांगितले. तो दिवस कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षाची प्रतिपदा तिथी होती. तेव्हापासून आजपर्यंत या दिवशी गोवर्धन पूजा केली जाते. श्रीकृष्ण आणि त्यांच्या प्रिय गायींचीही या दिवशी पूजा केली जाते. त्यांना अन्नकूट अर्पण केला जातो. खरे तर हा दिवस निसर्गपूजेचा दिवस आहे.
गोवर्धन पूजेचा शुभ मुहूर्त
शुक्रवार, 5 नोव्हेंबर रोजी गोवर्धन पूजा करण्यात येणार आहे. या दिवशी गोवर्धन पर्वताची पूजा करून निसर्ग रक्षणाचा संदेश दिला जातो. या दिवशी पूजेचा शुभ मुहूर्त दुपारी 03.02 ते रात्री 8 पर्यंत असेल.
ही आहे पूजेची पद्धत
या दिवशी घराच्या अंगणात शेणापासून गोवर्धन पर्वत आणि श्रीकृष्णाची मूर्ती बनवली जाते. यानंतर त्यांना धूप, दिवा, नैवेद्य दाखवला जातो आणि अन्नकूट आणि कढीपत्ता भात अर्पण केला जातो. (Why is Govardhan Puja performed on the second day of Diwali, know all about it)
Diwali 2021: घरच्या घरी लक्ष्मीपूजन कसे करावे, जाणून घ्या पूजेची पद्धत