मुघलांमध्ये सर्वात जास्त लग्न कोणी केली? बायका आणि मुलांची संख्या जाणून म्हणाल…

फाईल फोटो

Mughal History: आजही मुघलांची चर्चा कोणत्या न कोणत्या कारणामुळे होत असते. मुघल त्यांच्या क्रुरतेसाठी, तर कधी त्यांच्या ऐषोआरामासाठी आणि वैवाहिक आयुष्यामुळे देखील चर्चेत असतात. मुघलांवर आधारलेली इतिहासाची पुस्तकं त्यांच्या लग्नांबद्दल आणि हरम (महिलांचे राहण्याचे घर) च्या कथांनी भरलेली आहेत. 300 पेक्षा अधिक काळ मुघलांनी भारतावर राज्य केलं. ज्यामुळे मुघलांच्या अनेक खुणा अजूनही भारत, पाकिस्तान आणि बांगलादेशमध्ये कोणत्या ना कोणत्या स्वरूपात आढळतात. तर आज जाणून घेऊ कोणत्या मुघल शासकाने सर्वात जास्त लग्न केलं…? त्यांची मुलं किती होती? त्यांचं पुढे काय झालं? सत्तेची सूत्रे कोणाला मिळाली आणि कोणाला काहीच मिळालं नाही… याबद्दल जाणून घेऊ…

बादशाह अकबर यांने केली सर्वात जास्त लग्न

इतिहासात सर्वात जास्त लग्न करणाऱ्या मुघल शासकाबद्दल सांगायचं झालं तर, बादशाह अकबर याचं नाव सर्वात आधी येतं. परंतू , त्या काळात मुघल शासकांनी एकापेक्षा अधिक विवाह केली आहेत. ‘अबुल-फज़्ल की आइने-अकबरी और अकबरनामा’, ‘बदायूनी की मुन्तख़ब-उत-तवारीख़’ त्यानंतर फर्स्टन व ब्लंट, विन्सेंट स्मिथ, ई. जे. हॉवर्थ, आर. सी. मजुमदार यांच्यासारख्या इतिहासकारांच्या कामांमध्ये वेगवेगळे वृत्तान्त आहेत. त्यांच्या मते, अकबराने अनेक प्रमुख राजवंशांशी, विशेषतः राजपुतानातील कुलीन कुटुंबांशी लग्न केलं.

अकबरचे मुले आणि त्यांचं काय झालं?

अकबर याला अनेक मुले आणि मुली देखील होत्या. पण इतिहासात अकबरच्या तीन मुलांबद्दल अधिक सांगण्यात आलं आहे. जुलालुद्दीन मुहम्मद सलीम (जहांगीर), मुराद आणि दानियल… अशी तीन मुलं होती. तर अरजानी बेगम आणि खानजादा बानू सारख्या राजकन्या देखील होत्या.
जहांगीर (मोहम्मद सलीम) याची आई आमेरच्या राजकुमारी, मरियम-उज-जमानी या नावाने ओळखलं जायचं. तर जोधाबाई म्हणून संपूर्ण जग त्यांना ओळखतं… जहांगीर याचा जन्म 1569 मध्ये झाला. सलीमने बंडखोरी स्वीकारली. नंतर, वडिलांच्या निधनानंतर म्हणजे अकबराच्या मृत्यूनंतर, तो सम्राट बनला.

जहांगीर याने 1627 पर्यंत राज्य केलं. मोठा असल्यांमुळे जहांगीर याचं सर्वत्र वर्चस्व होतं. मातृवंशातील राजपूत वंशामुळे जहांगीरला उत्तराधिकाराची वैधता सुलभ झाली. अकबराचे इतर दोन पुत्र, मुराद आणि दानियल, त्याच्या मृत्यूपूर्वीच मरण पावले होते. नूरजहाँसोबतच्या लग्नाचा नंतर न्यायालयाच्या शक्ती रचनेवर परिणाम झाला.

अकबराच्या मुली आणि त्यांचे विवाह

सम्राट अकबराच्या मुलींचं लग्न देखली उच्चभ्रू कुटुंबात झालं, ज्यामुळे दरबारात आणि प्रादेशिक शक्तींशी संबंध दृढ झाले. असे विवाह मुघल-राजपूत राजकीय-सांस्कृतिक सेतूचा एक महत्त्वाचा भाग होते. या विवाहांचा उल्लेख विविध इतिहासात आढळतो, परंतु नावे आणि क्रमातील फरक सामान्य आहेत.

इतिहासानुसार, अकबराच्या मुलांमध्ये जहांगीर हा उत्तराधिकारी बनला कारण तो सर्वात वयस्कर जिवंत, प्रौढ आणि राजकीयदृष्ट्या सर्वात शक्तिशाली होता. त्याचे प्रतिस्पर्धी (मुराद, दानियल) आधीच निधन पावले होते आणि राजपूत आणि मुघल अभिजात वर्गात त्याची वैधता सर्वाधिक स्वीकारली गेली.

सर्वात जास्त मुलं कोणाला होती?

जहांगीरच्या मुलांमध्ये खुसरो, खुर्रम (शाहजहाँ), परवेझ इत्यादी प्रमुख आहेत. शाहजहाँच्या मुलांमध्ये, दारा शिकोह, शुजा, औरंगजेब, मुराद बख्श, गौहरारा बेगम होते. औरंगजेबानेही अनेक लग्ने केली आणि अनेक मुले झाली. कोणत्या शासकाला सर्वात जास्त मुले होती याचे स्पष्ट आकडे उपलब्ध नाहीत. पण, विवाहांच्या बाबतीत अकबर याने सर्वात जास्त लग्न केली… असं इतिहासात सांगितलं गेलं आहे.