प्लास्टिकच्या प्लेट्समध्ये खाल्ल्यामुळे खरचं कन्सर होतो का?

गेल्या काही वर्षांत लोकांनी ऑनलाइन ऑर्डर करून अन्न खाण्यास सुरुवात केली आहे. बर्याच प्रकरणांमध्ये, हे अन्न प्लास्टिक पॅकेजिंगमध्ये येते. प्लेटही प्लास्टिकची आहे, पण अशा प्लेटमध्ये खाल्ल्याने कॅन्सर होऊ शकतो का? याविषयी डॉक्टरांकडून जाणून घेऊया.

प्लास्टिकच्या प्लेट्समध्ये खाल्ल्यामुळे खरचं कन्सर होतो का?
Plastic Plates
Image Credit source: TV9 Bharatvarsh
| Edited By: | Updated on: Nov 13, 2025 | 3:47 AM

प्लास्टिकच्या प्लेट्स असोत किंवा कप, लोक त्यात अन्न खातात आणि चहाही पितात. ऑनलाइन फूड डिलिव्हरीच्या युगात प्लास्टिकमध्ये अन्न खाण्याचा ट्रेंडही वाढला आहे. अशा प्रकारे अन्न खाल्ल्याने आरोग्यास अनेक हानी पोहोचल्याचा दावा केला जातो. असेही म्हटले जाते की प्लास्टिकमध्ये खाल्ल्याने देखील कर्करोग होऊ शकतो, परंतु खरंच असे आहे का? डॉक्टरांनी याबाबत सांगितले आहे. गेल्या काही वर्षांपासून देशात कर्करोगाचे रुग्णही झपाट्याने वाढत आहेत. जागतिक आरोग्य संघटनेच्या आकडेवारीनुसार, 2024 मध्ये भारतात कर्करोगाचे 14 लाख नवीन रुग्ण आढळले आहेत. कर्करोगाच्या प्रकरणांमध्ये वाढ होण्याचे एक प्रमुख कारण चुकीचे आहार आहे .

लोकांमध्ये फास्ट फूड खाण्याचा कल खूप वाढला आहे. या प्रकारच्या आहारात अनेक प्रकारची रसायने मिसळली जातात ज्यामुळे कर्करोगाचा धोका वाढतो. आता असे अनेक पदार्थ आहेत जे केवळ प्लास्टिकमध्ये पॅक केले जातात. अन्न देखील गरम केले जाते, म्हणून प्लास्टिकमध्ये अन्न खाल्ल्याने कर्करोग होऊ शकतो का? प्लास्टिकच्या प्लेट्समध्ये खाणे आरोग्य आणि पर्यावरण दोन्हीसाठी घातक ठरू शकते. या प्लेट्स तयार करताना बिस्फेनॉल-ए (BPA), फ्थॅलेट्स आणि इतर रासायनिक पदार्थ वापरले जातात.

जेव्हा गरम अन्न, तेलकट पदार्थ किंवा आम्लयुक्त अन्न या प्लेट्समध्ये ठेवले जाते, तेव्हा हे रसायन अन्नात मिसळतात. त्यामुळे दीर्घकाळ अशा प्लेट्समध्ये खाण्याने शरीरात विषारी घटक जमा होतात. या रसायनांचा परिणाम शरीरातील हार्मोन्सच्या संतुलनावर होतो, ज्यामुळे प्रजननक्षमतेत बिघाड, थायरॉईडच्या समस्या, आणि वाढीशी संबंधित अडचणी निर्माण होऊ शकतात. काही संशोधनानुसार, BPA सारख्या रसायनांच्या दीर्घ संपर्कामुळे कर्करोगाचा धोका देखील वाढतो. तसेच, अशा रसायनांमुळे पचनसंस्था कमकुवत होऊन गॅस, अ‍ॅसिडिटी, किंवा पोटदुखी यांसारख्या समस्या उद्भवतात. प्लास्टिकच्या प्लेट्स पर्यावरणासाठीही अत्यंत हानिकारक आहेत कारण त्या सहज न विघटनाऱ्या असून, प्रदूषण वाढवतात. त्यामुळे शक्यतो प्लास्टिकऐवजी स्टील, काचेच्या किंवा मातीच्या भांड्यांचा वापर करणे आरोग्यदायी आणि पर्यावरणपूरक आहे. अशा नैसर्गिक भांड्यांमुळे अन्नातील पोषण टिकून राहते आणि शरीरावर कोणताही दुष्परिणाम होत नाही.

प्लास्टिक खाल्ल्याने कॅन्सर होतो का?

मॅक्स हॉस्पिटलचे ऑन्कोलॉजिस्ट डॉ. रोहित कपूर देखील एनसीबीआयमध्ये प्रकाशित झालेल्या एका संशोधनाचा हवाला देतात आणि म्हणतात की जर तुम्ही ज्या प्लास्टिकमध्ये अन्न खात आहात ते थोडेसे गरम असेल तर यामुळे कर्करोगाचा धोका वाढतो. कारण गरम अन्न प्लास्टिकमधून बीपीए (बिस्फेनॉल ए) आणि फॅथलेट्स सारखी रसायने सोडते. मग ही रसायने आपण खाल्लेल्या अन्नासोबत शरीरात जातात. जर एखादी व्यक्ती बर् याच काळापासून प्लास्टिकच्या प्लेटमध्ये किंवा कोणत्याही गोष्टीत गरम अन्न खात असेल तर ही रसायने त्याच्या शरीरातील हार्मोन्स संतुलित करण्यासह कर्करोगाच्या जोखमीशी संबंधित असल्याचे आढळले आहे.

प्लास्टिकमध्ये खाणे टाळा

तज्ञ म्हणतात की प्रत्येक व्यक्तीने कोणत्याही प्लास्टिकच्या वस्तूमध्ये गरम पदार्थ खाणे टाळले पाहिजे . गरम पदार्थ नेहमी काचे, स्टील किंवा मातीच्या भांड्यात न खाण्याचा प्रयत्न करा. मायक्रोवेव्हमध्ये अन्न गरम करणे देखील टाळावे. डॉ. रोहित म्हणतात की, प्लास्टिकमध्ये अन्न खाल्ल्याने कॅन्सर होईल हे आवश्यक नाही, होय, यामुळे त्याचा धोका नक्कीच वाढतो. जे लोक बर्याच काळापासून समान अन्न खात आहेत अशा लोकांमध्ये हे अधिक सामान्य आहे.