जगातील सर्वात वयोवृद्ध राष्ट्राध्यक्ष, निवृत्ती घेण्यास तयार नाही
कॅमेरूनचे 92 वर्षीय राष्ट्राध्यक्ष पॉल बिया यांनी पुन्हा एकदा राष्ट्राध्यक्षपदाची निवडणूक लढवण्याची घोषणा केली आहे. गेल्या 43 वर्षांपासून ते सत्तेत आहेत.
आफ्रिकन देश कॅमेरून येथील अध्यक्ष पॉल बिया आहेत. त्यांनी पुन्हा एकदा राष्ट्रपतीपदाची निवडणूक लढवणार असल्याचे जाहीर केले आहे. बरं, यात आश्चर्य वाटण्यासारखं काहीच नाही. पण जेव्हा तुम्हाला कळते की अध्यक्ष 92 वर्षांचे आहेत. आणि इतकेच काय, ते 43 वर्षांपासून सत्तेत आहेत. आश्चर्य वाटलं ना. बिया यांच्या या निर्णयाने जगभरातील लोकांना आश्चर्यच वाटलं आहे.
पॉल बिया यांनी सोशल मीडिया साइट एक्सवर ही घोषणा केली. देशसेवेसाठी आपण पूर्णपणे तयार असून देश-विदेशातील अनेकांनी निवडणूक लढविण्याची मागणी केल्याने त्यांनी हा निर्णय घेतल्याचे त्यांनी लिहिले आहे. पण ही मागणी खरोखरच जनतेने केली होती, की नुसती दाखवायला सांगितली होती? यावर आता प्रश्न उपस्थित केले जात आहेत.
गेल्या चार दशकांपासून कॅमेरूनवर राज्य करणारे बिया
बिया 1982 मध्ये कॅमेरूनचे राष्ट्राध्यक्ष झाले. त्यानंतर ते कधीही निवडणूक हरले नाहीत. प्रत्येक वेळी ते पुन्हा सत्तेत येतात. पुन्हा पुन्हा निवडणूक लढवता यावी म्हणून त्यांनी एकदा देशाची राज्यघटना बदलली. 2018 मध्ये निवडणूक झाली तेव्हा ते 71 टक्के मतांनी विजयी झाले होते, पण विरोधकांनी त्यात गैरव्यवहार झाल्याचा आरोप केला होता.
आता यावेळीही ते जिंकले तर वयाच्या जवळपास 100 व्या वर्षापर्यंत ते देशाचे राष्ट्रपती राहू शकतात. जगातील कोणत्याही लोकशाही देशासाठी हे असामान्य आहे.
गेल्या वर्षी बिया जवळपास सहा आठवडे कुठेही दिसले नव्हते. भाषणे नाहीत, छायाचित्रे नाहीत, सार्वजनिक कार्यक्रम नाहीत. यावेळी त्यांचे निधन झाले असावे, अशी अफवा देशात पसरली. मात्र, नंतर ते एक-दोन बैठकांमध्ये दिसले. आता त्यांचं वय आणि तब्येत दोन्ही या जबाबदारीसाठी योग्य नसल्याचं लोकांचं म्हणणं आहे, पण तरीही त्यांनी निवडणूक लढवण्याचा निर्णय घेतला आहे.
बिया यांनी आता सत्ता सोडावी, या निषेधाचे सूर आता कॅमेरूनच्या आतील आणि बाहेरून देशात उमटत आहेत.
नव्या, तरुण आणि गतिमान नेत्यांना संधी मिळावी, अशी जनतेची इच्छा आहे. प्रसिद्ध वकील फेलिक्स अग्बोर म्हणाले की, देशाला सत्तेला चिकटून राहणाऱ्या नेतृत्वाची नव्हे, तर लोकांच्या अपेक्षांचे प्रतिबिंब उमटवणारे नेतृत्व हवे आहे. त्याचवेळी एका वृत्तपत्राने स्पष्टपणे लिहिले – आम्ही संपलो.
इतकंच नाही तर बियाचे काही जुने आणि विश्वासू नेतेही त्यांच्या विरोधात गेले आहेत. ज्या नेत्यांनी आधी त्यांना निवडणूक जिंकण्यास मदत केली होती, त्यांनी आता स्वत: निवडणूक लढवण्याची घोषणा केली आहे. इसा चिरोमा बकरी आणि बेलो बुबा मगरी या प्रमुख नेत्यांनी सत्ताधारी पक्षाशी संबंध तोडले आहेत आणि बिया यांनी लोकांचा विश्वास तोडल्याचा आरोप केला आहे.
तरीही काही लोकांचा अजूनही पाठिंबा
बियाच्या समर्थनार्थ आवाजही उठवला जात आहे. काही लोकांचा असा विश्वास आहे की बिया यांनी देशात शांतता आणि स्थैर्य राखले आहे. एका सरकारी कर्मचाऱ्याने सांगितले की, बिया पुन्हा निवडणूक लढवत असतील तर याचा अर्थ तो अजूनही काम करण्यास सक्षम आहे. एका महिला सल्लागाराने सांगितले की, तिला बदलाची गरज वाटत असली तरी सध्या बियापेक्षा चांगला पर्याय नाही.
कॅमेरूनमधलं वातावरण असं आहे की, लोक उघडपणे काहीही बोलायला घाबरतात. बोलताना अनेकांनी आपलं नाव, वय किंवा नोकरीचा तपशील देण्यास नकार दिला. त्यांच्या बोलण्यावर सरकार आक्षेप घेईल, अशी भीती त्यांना वाटते. एका व्यक्तीने सांगितले की, “एवढ्या वयाची व्यक्ती राष्ट्राध्यक्षपदासाठी उभी असल्याचे मी कधीच ऐकले नव्हते. मला वाटलं आता ते विश्रांती घेईल.”
