
इराणने आता नवा प्लॅन आखल्याचं चित्र आहे. या प्लॅनमुळे इस्रायलला धडकी भरली आहे, तर अमेरिकेला देखील चिंता वाटू लागली आहे. इराणने रशियन बनावटीच्या S-400 हवाई संरक्षण प्रणालीची पहिली ऑपरेशनल चाचणी केली. यामुळे आता हा तर इराणचा नवा प्लॅन नाहीये ना, अशीची चर्चा संध्या रंगली आहे. इस्रायलसोबतचे 12 दिवस संपल्यानंतर सुमारे महिनाभरानंतर इराणने असे काही केले आहे की, ज्यामुळे मध्यपूर्वेतील सत्तासमतोल पुन्हा बदलू शकेल. इराणने रशियन बनावटीच्या S-400 हवाई संरक्षण प्रणालीची पहिली ऑपरेशनल चाचणी केली आहे.
इराणच्या संरक्षण माध्यम birun.info ने ही माहिती दिली आहे. तेहरानच्या दक्षिणेला सुमारे 440 किलोमीटर अंतरावर असलेल्या इस्फहान शहराजवळ 26 जुलै 2025 रोजी रशियन हवाई संरक्षण प्रणालीची ऑपरेशनल चाचणी झाली.
इस्फहान हे इराणमधील सामरिकदृष्ट्या महत्त्वाचे शहर आहे, जिथे इराणच्या अणुकेंद्रावर इस्रायल आणि अमेरिकेने बॉम्बहल्ला केला होता. इराणच्या भूमीवर S-400 प्रणालीच्या पहिल्या प्रत्यक्ष तैनातीची ही पुष्टी आहे, ज्याचे वर्णन प्रादेशिक विश्लेषकांनी इस्रायल आणि अमेरिकेसाठी स्पष्ट संदेश म्हणून केले आहे. विश्लेषकांचे म्हणणे आहे की, आता तेहरानच्या हवाई क्षेत्रात मोठी किंमत मोजल्याशिवाय सहजासहजी घुसखोरी होणार नाही.
इस्रायल आणि अमेरिकेला धोका
याआधी जून महिन्यात हवाई युद्धादरम्यान इस्रायलच्या विमानांनी इराणची हवाई हद्द ताब्यात घेतल्याचा दावा केला होता. हवाई हल्ल्यात इस्रायलने इराणचे हवाई संरक्षण पूर्णपणे उद्ध्वस्त केले. इराणजवळील रशियाची S -300 हवाई संरक्षण यंत्रणाही इस्रायलच्या हल्ल्यांचे लक्ष्य होती. पण आता S -400 च्या रूपाने जगातील सर्वात प्रगत लांब पल्ल्याच्या हवाई संरक्षण यंत्रणेच्या तैनातीनंतर इराणच्या हवाई हद्दीत घुसखोरी करणे सोपे होणार नाही.
कोणत्या क्षेपणास्त्राची चाचणी घेण्यात आली?
डिफेन्स सिक्युरिटी एशियाच्या अहवालानुसार, चाचणी केलेली क्षेपणास्त्र संरक्षण प्रणाली पूर्णपणे S-400 बॅटरी असल्याचे दिसते, ज्यात 91N6E बिग बर्ड अधिग्रहण रडार, 92N6E ग्रेव्ह स्टोन एंगेजमेंट रडार, एक केंद्रीकृत कमांड-अँड-कंट्रोल युनिट आणि अनेक 5P85TE2 ट्रान्सपोर्टर इरेक्टर लाँचरचा समावेश आहे. ऑपरेशनल कवायतीमध्ये वापरण्यात आलेल्या क्षेपणास्त्रांमध्ये 48N6E3 क्षेपणास्त्राचा समावेश असून त्याची मारक क्षमता 38 किमी पर्यंत असून ती 380 किमी अंतरावरील लक्ष्य नष्ट करण्यास सक्षम आहे.
इराणने याला अधिकृत दुजोरा दिलेला नाही
तथापि, इराणच्या संरक्षण मंत्रालयाने अद्याप या चाचणीची कोणतीही अधिकृत पुष्टी किंवा फुटेज जारी केले नाही, परंतु ओएसआयएनटी प्लॅटफॉर्मने S-400 रडार प्रोफाइलच्या अनुषंगाने असामान्य उत्सर्जनाची पुष्टी केली आहे. संरक्षण सुरक्षा आशियाने आखाती प्रदेशातील एका संरक्षण तज्ञाच्या हवाल्याने म्हटले आहे की, “इराणमध्ये S-400 ची चाचणी F-35 आय सारख्या इस्रायलच्या पाचव्या पिढीच्या प्लॅटफॉर्मआणि शत्रूच्या लष्करी भागात प्रवेश रोखण्याच्या क्षमतेच्या पार्श्वभूमीवर महत्त्वपूर्ण पायाभूत सुविधांमध्ये गुणात्मक वाढ दर्शविते.”