
तुम्ही अनेकदा पनीरपासून विविध पदार्थ बनवत असाल, जसे की मटर पनीर, पनीर पालक, पनीर टिक्का इत्यादी. पनीर हे स्वादिष्ट असण्यासोबतच आरोग्यासाठीही उत्तम मानले जाते. जेव्हा घरात कोणतीही भाजी नसेल, तेव्हा पनीरची भाजी किंवा पनीर भुर्जी बनवली जाते.
पनीरसोबतच एक दुसरा पदार्थ असतो, तो म्हणजे छेना (Chhena). अनेक लोक छेना आणि पनीर हे दोन्ही एकच आहेत असे मानतात, पण त्यांच्यात खूप फरक आहे. मास्टरशेफ यांनी छेना आणि पनीरमधील 5 महत्त्वाचे फरक सांगितले आहेत. चला, त्याबद्दल जाणून घेऊया.
मास्टरशेफ यांच्या म्हणण्यानुसार, छेना आणि पनीर दोन्ही दूध फाडून बनवले जातात, पण त्यांच्यातील फरक त्यांच्या बनवण्याच्या पद्धतीवर अवलंबून असतो.
1. छेना हे खूप मऊ आणि दाणेदार असते, तर पनीर हे कडक आणि घट्ट असते. छेना हे पनीरपेक्षा जास्त नाजूक असते.
2. पनीर बनवताना त्यातली आर्द्रता पूर्णपणे काढली जाते. त्यामुळे ते घट्ट होते. छेनामध्ये जास्त आर्द्रता असते, ज्यामुळे ते मऊ आणि पाणीदार राहते.
3. दोन्ही बनवण्यासाठी दूध फाडून त्याला गाळले जाते. पण छेना लगेच वापरला जातो, त्याला जास्त वेळ दाबून ठेवले जात नाही. पनीर बनवताना, छेनाला एका कपड्यामध्ये घट्ट बांधून दाबून ठेवले जाते, जेणेकरून त्यातील सर्व पाणी निघून जाईल आणि ते कडक होईल.
4. छेना: छेनाचा वापर प्रामुख्याने गोड भारतीय पदार्थ, जसे की रसगुल्ला, संदेश आणि छेन्याच्या इतर मिठाई बनवण्यासाठी केला जातो. त्याची मऊ बनावट असल्यामुळे त्यात गोडवा आणि चव चांगल्या प्रकारे शोषली जाते.
5. छेनामध्ये जास्त आर्द्रता असल्यामुळे तो लवकर खराब होऊ शकतो. त्यामुळे तो लगेच वापरावा लागतो. पनीर मात्र जास्त काळ टिकतो, कारण त्यात पाणी कमी असते.
पनीरचा वापर प्रामुख्याने नमकीन पदार्थ, जसे की पालक पनीर, पनीर टिक्का, पनीर भुर्जी आणि इतर भाज्या बनवण्यासाठी केला जातो. त्याची कडक बनावट असल्यामुळे शिजवताना तो त्याचा आकार टिकवून ठेवतो.
छेना आणि पनीर हे दोन्ही दुधापासूनच बनतात, पण त्यांच्यातील हे फरक त्यांना वेगवेगळे आणि खास बनवतात. त्यामुळे पुढच्या वेळी तुम्ही गोड किंवा नमकीन पदार्थ बनवताना, छेना किंवा पनीरचा योग्य वापर करू शकता.