
उन्हाळा जवळ आला की घरात थंडावा राखण्यासाठी एअर कंडिशनर ( AC ) खरेदी करण्याचा विचार अनेकांच्या मनात येतो. पण एसी घेताना ‘किती टन?’ हा प्रश्न सगळ्यांनाच पडतो. १ टन की २ टन? कोणता योग्य? याचं उत्तर इतकं सोपं नाही कारण फक्त एसीचं टन नाही, तर तुमच्या खोलीची रचना, आकार आणि सूर्यप्रकाशाचाही मोठा भाग असतो या निर्णयामध्ये!
एसीचा ‘टन’ म्हणजे त्याची कूलिंग क्षमता. सोप्या भाषेत सांगायचं झालं तर, १ टन एसी छोट्या ते मध्यम आकाराच्या खोलीसाठी योग्य असतो, तर २ टन एसी मध्यम ते मोठ्या आकाराच्या खोलीसाठी उपयुक्त ठरतो. पण खोलीचा आकारच एसी निवडण्याच्या गणितात पुरेसा नसतो.
वास्तविक पाहता खोलीचा आकार, तिचं स्थान, सूर्यप्रकाशाची तीव्रता, खिडक्यांची संख्या आणि भिंतींचं बांधकाम या सगळ्या घटकांचा थेट परिणाम एसीच्या कूलिंग क्षमतेवर होतो. जर खोलीत थेट सूर्यप्रकाश येत असेल, भिंती पातळ असतील किंवा खिडक्या जास्त असतील तर हव्या असलेल्या थंडाव्यासाठी जास्त क्षमतेचा एसी लागतो.
1. खोलीचे क्षेत्रफळ मोजा.
2. खोलीवर सूर्यप्रकाशाचा परिणाम तपासा.
3. भिंतींची जाडी व खिडक्यांची संख्या लक्षात घ्या.
4. खोलीत असणाऱ्या उष्णतेचा स्त्रोत (जसे की मोठ्या खिडक्या, गॅस स्टोव्हजवळची खोली) ओळखा.
अनेकदा लोक जास्त टनचा एसी घेतात, कारण त्यांना वाटतं की मोठा एसी म्हणजे चांगली थंड हवा. पण प्रत्यक्षात गरजेपेक्षा मोठा एसी घेतल्यास तो सतत चालू-बंद होतो, जास्त विजेचा वापर करतो आणि तुमचं बिलही वाढवत असतो. त्यामुळे, खोलीच्या गरजेनुसार योग्य टन निवडणं हेच खऱ्या अर्थानं शहाणपणाचं!
याशिवाय, बाजारात इन्व्हर्टर तंत्रज्ञानावर आधारित एसी उपलब्ध आहेत, जे पारंपरिक एसीपेक्षा कमी ऊर्जा वापरतात आणि जास्त काळ टिकतात. त्यामुळे शक्य असल्यास इन्व्हर्टर एसी वर विचार करा.
तसेच, स्टार रेटिंग तपासणं विसरू नका! ५ स्टार एसी हे इतर एसीपेक्षा उर्जा कार्यक्षम असतात आणि दीर्घकालीन वापरात तुमचं वीज बिल कमी ठेवतात.
एसीमध्ये असणाऱ्या स्लीप मोड, फॅन स्पीड कंट्रोल, टायमर अशा स्मार्ट फीचर्सही तुमचा अनुभव अधिक आरामदायक आणि ऊर्जा बचत करणारा बनवतात.
शेवटी, एसी खरेदी ही केवळ फॅन्सी सोय नसून, एक शहाणपणाचा आर्थिक निर्णय आहे. म्हणूनच, एसी निवडण्यापूर्वी योग्य मापदंड, खोलीचे वैशिष्ट्य आणि तज्ज्ञांचा सल्ला घेणं अत्यंत आवश्यक आहे.