Income Tax : कंपनी किंवा नातेवाईकांकडून घेतलेल्या कर्जावर कर लागतो का? जाणून घ्या काय आहे नियम
कोणतीही कंपनी आपल्या कर्मचाऱ्यांना बिनव्याजी कर्ज देऊ शकते. येथे लक्षात ठेवा की जर तुम्ही 20 हजारांपर्यंतचे कर्ज रोखीने घेतले तर त्यावर कराची तरतूद नाही. 20 हजारांपेक्षा जास्त कर्जाचा नियम वेगळा आहे, जो आयकरच्या कलम 3 मध्ये ठेवण्यात आला आहे.
नवी दिल्ली : असे बरेचदा घडते की, आपण आपल्या काही नातेवाईकांकडून किंवा ज्या कंपनीमध्ये काम करतो त्या कंपनीकडून कर्ज घेतो. हे कर्ज व्याजाशिवाय देखील असू शकते कारण आपण नातेवाईकांकडून बिनव्याजी कर्ज घेतो. आता प्रश्न असा आहे की अशा व्याजमुक्त कर्जावर कर लावला जातो का? असल्यास, त्याचे नियम काय आहेत? अशा कर्जासाठी आयटीआर परताव्याचा नियम काय आहे? (Is there a tax on loans taken from a company or relatives, know what the rules are)
समजा तुम्हाला अचानक पैशांची गरज आहे. जर आपल्याला अधिक पैसे हवे असतील तर आपण प्रथम मित्र किंवा नातेवाईकांशी संपर्क साधतो. जर कंपनी ठीक असेल तर त्याच्याकडूनही कर्ज मागण्याचा प्रयत्न करतो. कर्ज घेताना असे म्हटले जाते की, पैसे आले की परत करेन, त्यामुळे व्याजाचा प्रश्न नाही. भरोसा चांगला असेल तर कर्ज सहज उपलब्ध होते, तेही व्याजाशिवाय. ही एक चांगली गोष्ट आहे की कोणत्याही व्याजाशिवाय बिनव्याजी कर्ज उपलब्ध आहे आणि व्यक्ती संकट परिस्थितीतून सावरू शकते. पण जेव्हा तुम्ही आयकर नियमांकडे दुर्लक्ष करता तेव्हा मोठे संकट येऊ शकते. जर तुम्ही कोणाकडून कर्ज घेत असाल तर एक विशेष नियम आहे ज्याचे पालन करणे आवश्यक आहे.
चेकने कर्ज द्या, रोखीने नाही
येथे लक्षात ठेवण्यासारखा मुद्दा असा आहे की, कर्जदार आणि सावकार दोघेही त्यांच्या नियमाचे पालन करतील कारण ते दोघांच्या खात्यात नोंदवले जाईल. यावर आयकर विभागाची नजर असेल. तज्ज्ञांच्या मते, कोणत्याही गरजू व्यक्तीला बिनव्याजी कर्ज देण्यात कोणतीही अडचण नाही. आयकरचा कोणताही नियम या कामाला प्रतिबंध करत नाही. परंतु हे लक्षात घेतले पाहिजे की जर रक्कम 20,000 पेक्षा जास्त असेल तर ती चेकमध्ये घ्या आणि कर्जदाराने देखील ही रक्कम चेकमध्ये देण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे. अशा कर्जामध्ये रोख व्यवहार करणे टाळावे कारण आयकर विभाग नंतर चौकशी करू शकेल.
न्यायालयाने याबाबत स्पष्टीकरण दिले
अशा कर्जाबाबत अनेक प्रकरणे न्यायालयात गेली आहेत. यासंदर्भात, गुवाहाटी उच्च न्यायालय, दिल्ली उच्च न्यायालय आणि कर न्यायाधिकरणाने स्पष्ट केले आहे की जर कोणाकडे आपले भांडवल असेल तर ते कसे वापरायचे, ते पूर्णपणे त्या व्यक्तीच्या इच्छेवर अवलंबून असेल. आपले भांडवल कोणाला आणि कसे द्यायचे हा पूर्णपणे वैयक्तिक अधिकार आहे. यामध्ये आयकर विभागाचा हस्तक्षेप असू शकत नाही. जर एखाद्या व्यक्तीने स्वतःच्या इच्छेनुसार एखाद्याला कर्ज दिले, तर त्यावर कोणताही कर लावला जाऊ शकत नाही. कराच्या भाषेत त्याला राष्ट्रीय कर म्हणतात. म्हणजेच, कर विभागाचा असा विश्वास आहे की जर एखाद्या व्यक्तीने कोणाला कर्ज दिले, तर त्यावर करांची रक्कम निश्चित केली जाऊ शकते. पण कर्जदाराने बिनव्याजी कर्ज दिल्याने तो कर शून्य होतो.
या प्रकरणात, कर आकारला जाणार नाही
या संदर्भात आयकर नियम सांगतो की जर तुम्ही कोणाला बिनव्याजी कर्ज दिले तर त्यावर कोणताही कर लावला जाणार नाही. अनेक वेळा असे घडते की जर तुम्ही एखाद्याला 50,000 रुपयांपेक्षा जास्त व्याजमुक्त कर्ज दिले आणि ते भेट म्हणून दिले, तर त्यावर कोणताही कर लागणार नाही. तथापि, हे लक्षात ठेवले पाहिजे की ज्या व्यक्तीला कर्ज दिले जाते ते नातेवाईकाच्या व्याख्येत येऊ नये. समजा कर्जदार कोणाला कर्ज देत नाही आणि आपल्या खात्यात पैसे ठेवत असेल, तर ते करपात्र उत्पन्नाखाली येऊ शकते. जर तेच पैसे बिनव्याजी कर्ज म्हणून दिले गेले तर त्यावर कोणताही कर लावला जाणार नाही.
जर तुम्ही कंपनीकडून कर्ज घेत असाल तर …
कोणतीही कंपनी आपल्या कर्मचाऱ्यांना बिनव्याजी कर्ज देऊ शकते. येथे लक्षात ठेवा की जर तुम्ही 20 हजारांपर्यंतचे कर्ज रोखीने घेतले तर त्यावर कराची तरतूद नाही. 20 हजारांपेक्षा जास्त कर्जाचा नियम वेगळा आहे, जो आयकरच्या कलम 3 मध्ये ठेवण्यात आला आहे. हे कर्ज एसबीआयच्या गृह आणि शैक्षणिक कर्जाच्या दरामध्ये विचारात घेतले जाईल. जर कर्मचाऱ्याने 20 हजारांपेक्षा जास्त कर्ज घेतले, तर त्याचे कर्जाचे दायित्व केले जाईल आणि ते स्टेट बँकेच्या गृह किंवा शिक्षण कर्जाच्या दरामध्ये विचारात घेतले जाईल. यामध्ये अपवाद ठेवण्यात आला आहे. जर कर्मचाऱ्याने कोणत्याही गंभीर आजाराच्या नावाने कंपनीकडून कर्ज घेतले, तर त्यावर कोणताही कर लावला जाणार नाही. हे नियम लक्षात ठेवून बिनव्याजी कर्ज घ्यावे किंवा दिले पाहिजे. (Is there a tax on loans taken from a company or relatives, know what the rules are)
UPSC Application 2021: यूपीएसीतर्फे अभियांत्रिकी सेवा, जिओ सायंटिस्ट पदासाठी परीक्षेचं नोटिफिकेशन जाहीर, 439 पदांवर भरतीhttps://t.co/fIk9SGIlb6#UPSC | #upscprelims2022 | #Career | #Job
— TV9 Marathi (@TV9Marathi) September 22, 2021
इतर बातम्या