
मुलांच्या शाळेतून जेव्हा ‘PTM’ (पेरेंट-टीचर मीटिंग) चे बोलावणे येते, तेव्हा बहुतेक पालक मुलाच्या अभ्यासातील प्रगती आणि शिक्षकांच्या तक्रारींबाबतच चौकशी करतात. ‘तो अभ्यासात कसा आहे?’, ‘त्याचे मार्क्स चांगले आहेत का?’, ‘काही तक्रार तर नाही ना?’ असे प्रश्न विचारून पालक निश्चिंत होतात. पण, हे प्रश्न तुमच्या मुलाची खरी प्रगती किंवा त्याच्या वर्तनामागची कारणे कधीच स्पष्ट करत नाहीत. जर तुम्हाला तुमच्या मुलाला खऱ्या अर्थाने समजून घ्यायचे असेल आणि त्याला भविष्यासाठी अधिक समजूतदार व शिस्तबद्ध बनवायचे असेल, तर पुढील ‘PTM’ मध्ये तुम्ही शिक्षकांना काही खास प्रश्न विचारले पाहिजेत. या प्रश्नांमुळे तुम्ही तुमच्या मुलाच्या सर्वांगीण विकासाला चालना देऊ शकाल.
शिक्षकांना विचारा ‘हे’ 8 प्रश्न:
1. मुलाचा वर्गातील सहभाग
तुमचा मुलगा वर्गातील प्रत्येक उपक्रमात किती सक्रिय असतो, तो सर्व कामांमध्ये आणि ॲक्टिव्हिटीजमध्ये सहभागी होतो का, हे शिक्षकांना विचारा. जर तो सक्रिय नसेल, तर त्याला अधिक उत्साही बनवण्यासाठी तुम्ही आणि शिक्षकांनी मिळून काय उपाय करावेत, यावर चर्चा करा. यामुळे त्याला नवनवीन अनुभव शिकता येतात.
2. इतर मुलांसोबतचे वर्तन
मुलांचे इतरांसोबतचे वर्तन त्यांच्या सामाजिक विकासाचा महत्त्वाचा भाग असते. तुमचा मुलगा त्याच्या मित्र-मैत्रिणींसोबत कसा वागतो, तो इतरांशी भांडतो का किंवा कुणाशी वाद घालतो का, हे जाणून घ्या. जर तो जास्त रागावतो किंवा वाद घालत असेल, तर त्याला कोणत्यातरी समस्येचा सामना करावा लागत असल्याचे ते संकेत असू शकतात. हे तुम्हाला समजून घेऊन सोडवता येईल.
3. अभ्यासातील कमतरता आणि सुधारण्याचे उपाय
प्रत्येक मुलाला अभ्यासात काही ना काही कमतरता असू शकते. केवळ ‘मार्क्स’ किती आहेत, हे विचारण्याऐवजी, तुमच्या मुलाच्या अभ्यासात कोणत्या विशिष्ट कमतरता आहेत आणि त्या सुधारण्यासाठी काय उपाय करता येतील, हे शिक्षकांना विचारा. शिक्षकांच्या मार्गदर्शनाने तुम्ही मुलाच्या कमतरतांवर लक्ष केंद्रित करू शकता.
4. मुलाचे गुण
प्रत्येक मूल कोणत्या ना कोणत्या क्षेत्रात खास असते. तुमच्या मुलामध्ये कोणते विशेष गुण किंवा प्रतिभा आहे, आणि तिला आणखी कशी विकसित करता येईल, हे शिक्षकांना विचारा. हे कला, संगीत, खेळ किंवा इतर कोणत्याही क्षेत्राशी संबंधित असू शकते. यावर लक्ष दिल्यास मुलाचा आत्मविश्वास वाढतो.
5. वाईट सवयी आणि सुधारण्याचे मार्ग
मुलांमध्ये खोटे बोलणे, निष्काळजीपणा किंवा आळस यांसारख्या सवयी सहज विकसित होऊ शकतात. तुमच्या मुलाला काही वाईट सवयी आहेत का आणि त्या सुधारण्यासाठी काय पावले उचलावीत, हे शिक्षकांना विचारा. शिक्षकांच्या सूचनांनुसार तुम्ही मुलांच्या सवयी अधिक चांगल्या प्रकारे सुधारू शकता.
6. शिस्त
मुलांमध्ये शिस्त असणे खूप महत्त्वाचे आहे. मुलाला कोणत्या प्रकारे शिस्त लावता येईल किंवा कोणते विशेष मार्ग आहेत ज्यामुळे त्याच्यात शिस्त निर्माण होईल, हे शिक्षकांना विचारा. शिक्षकांच्या अनुभवामुळे तुम्हाला योग्य दिशा मिळू शकते.
7. वेळेचे व्यवस्थापन
वेळेचे व्यवस्थापन ही विद्यार्थ्यांसाठी एक महत्त्वाची गोष्ट आहे. तुमचा मुलगा वेळेचा योग्य वापर करतो का किंवा तो अनेकदा कामे उशिरा करतो का, हे शिक्षकांना विचारा. त्यांच्या मार्गदर्शनाने तुम्ही त्याला वेळेचा सदुपयोग करायला शिकवू शकता.
8. भावनिक आणि मानसिक स्थिती
मुलांच्या मानसिक स्थितीतील आणि भावनिक बदलांचे त्यांच्या वागणुकीवर स्पष्ट परिणाम दिसतात. तुमचा मुलगा मानसिक तणावाचा किंवा दबावाचा सामना करत आहे का, हे समजून घेण्यासाठी शिक्षकांना याबद्दल विचारा. शालेय जीवनात ‘बुलिंग’ किंवा इतर मानसिक अत्याचार होत असल्यास, त्यावर लक्ष दिल्यास तुम्ही त्याला योग्य भावनिक आधार देऊ शकता.