जन्माला येताच बाळाला मध चाटवणे योग्य कि अयोग्य? जाणून घ्या तज्ज्ञांचा सल्ला

मध हे आरोग्याचा खजिना असू शकते, परंतु एक वर्षापूर्वी ते मुलांसाठी विषारी ठरू शकते. म्हणून घाई करू नका, थोडी वाट पहा आणि जेव्हा मूल योग्य वयात येईल तेव्हाच त्याच्या आहारात मधाचा समावेश करा.

जन्माला येताच बाळाला मध चाटवणे योग्य कि अयोग्य? जाणून घ्या तज्ज्ञांचा सल्ला
जन्माला येताच बाळाला मध चाटवणे योग्य कि अयोग्य? जाणून घ्या तज्ज्ञांचा सल्ला
Image Credit source: Freepik
| Edited By: | Updated on: Aug 15, 2025 | 9:50 PM

घरामध्ये नविन बाळ जन्माला येताच वातावरण सकारात्मक होण्यास सुरूवात होते. परंतु तितक्याच काळजीपूर्वी बाळाच्या आरोग्याची काळजी घ्यावी लागते. बाळाच्या जन्मानंतर, पालकांना सतत काळजी असते की त्यांना काय खायला द्यावे आणि काय नाही. मुलाला काय फायदा होईल आणि काय नाही याची देखील काळजी घेतली जाते. धार्मिक श्रद्धेमुळे, बरेच लोक किंवा वडीलधारी लोक जन्माच्या 6 महिन्यांनंतर किंवा एका वर्षाच्या आत बाळांना मध देऊ लागतात. यामागील तर्क असा आहे की मध खाल्ल्याने बाळाची प्रतिकारशक्ती वाढेल आणि घशाला फायदा होईल. प्रश्न असा आहे की एक वर्ष किंवा त्यापेक्षा कमी वयाच्या मुलाला मध देणे योग्य आहे की नाही.

ही प्रथा केवळ वडीलधारीच पाळत नाहीत तर आजकालचे लोकही ही प्रथा पाळतात. पण आम्ही तुम्हाला सांगतो की लहान मुलाला मध खाऊ घालणे हानिकारक असू शकते. तज्ञ देखील ही एक अस्वास्थ्यकर प्रथा मानतात. मध हे प्रौढांसाठी एक नैसर्गिक गोडवा मानला जातो आणि ते मर्यादित प्रमाणात घेतल्याने त्यांनाही फायदा होतो. पण मुलांच्या बाबतीत असे नाही.

तज्ञ म्हणतात की मध एक वर्षापेक्षा लहान मुलांना आजारी बनवू शकते. जरी मधात नैसर्गिक गोडवा, अँटी-बॅक्टेरियल गुणधर्म असल्याचे म्हटले जाते आणि ते अनेक आजारांवर घरगुती उपाय म्हणून वापरले जाते. परंतु पचनसंस्था प्रौढांपेक्षा खूप वेगळी आहे. आपण सहज पचवू शकणारी गोष्ट कधीकधी मुलांसाठी हानिकारक ठरू शकते. खरंतर, कधीकधी मधात क्लोस्ट्रिडियम बोटुलिनम नावाचा जीवाणू असू शकतो. हा जीवाणू प्रौढांसाठी हानिकारक नाही कारण आपली पचनसंस्था तो नष्ट करते. परंतु लहान मुलांची, विशेषतः एक वर्षाखालील मुलांची पचनसंस्था तितकी विकसित नसते, त्यामुळे हे जीवाणू त्यांच्या शरीरात वाढू शकतात आणि शिशु बोटुलिझम नावाचा गंभीर आजार होऊ शकतात . शिशु बोटुलिझममध्ये, मुलाचे स्नायू कमकुवत होऊ लागतात. तो व्यवस्थित रडू शकत नाही, त्याला चोखण्यास आणि गिळण्यास त्रास होतो आणि श्वास घेण्यासही त्रास होऊ शकतो. ही एक वैद्यकीय आणीबाणी आहे आणि वेळेवर उपचार न मिळाल्यास ते प्राणघातक ठरू शकते. भयानक गोष्ट अशी आहे की जरी या आजाराचे कारण असलेले बॅक्टेरिया मधात खूप कमी प्रमाणात असले तरी ते मुलासाठी धोकादायक देखील ठरू शकते.

जागतिक आरोग्य संघटना ( WHO) , अमेरिकन अकादमी ऑफ पेडियाट्रिक्स आणि भारतातील अनेक आरोग्य तज्ञ स्पष्टपणे सल्ला देतात की एक वर्षाखालील मुलांना मध कोणत्याही स्वरूपात देऊ नये. ते कच्चे मध असो, गरम पाण्यात मिसळलेले असो किंवा कोणत्याही घरगुती उपायात वापरलेले असो, ते सुरक्षित नाही. मध खूप सांद्र असल्याने, एक वर्षाखालील मुलांना ते पचवता येत नाही. तज्ञांचे म्हणणे आहे की जेव्हा मूल एक वर्षाचे होते तेव्हा त्याची पचनसंस्था खूप मजबूत होते आणि नंतर मध देणे एका वर्षापूर्वीपेक्षा सुरक्षित होते. परंतु तरीही ते मर्यादित प्रमाणात दिले पाहिजे आणि कोणत्याही नवीन अन्नाप्रमाणे, ते प्रथम कमी प्रमाणात वापरून पाहिले पाहिजे. जर तुम्हाला वाटत असेल की तुम्हाला तुमच्या मुलाच्या घशातील वेदना कमी करायच्या आहेत किंवा त्याची प्रतिकारशक्ती वाढवायची आहे, तर एक वर्षापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घ्या. योग्य वयानुसार आईचे दूध, सूप किंवा फळांचा रस असे अनेक सुरक्षित पर्याय उपलब्ध आहेत.