‘ती’ दारू आजवर कोणीच प्यायलं नाही! संशोधकांनी बनवली तर खरी, पण फक्त इथेच मिळते
एक अशी दारु वैज्ञानिकांनी अवकाशातील परिस्थितींमध्ये शोधली आहे जिचे नाव सुपर अल्कोहोल असे ठेवण्यात आले आहे. ही दारु केवळ अवकाशात सापडते.
वैज्ञानिकांनी पहिल्यांदाच अशी दारु लॅबमध्ये तयार केली आहे, जी आतापर्यंत फक्त सिद्धांतांमध्ये अस्तित्वात होती. तिचे नाव आहे मिथेनटेट्रॉल (C(OH)₄) – एक ‘सुपर अल्कोहल’, जी चार हायड्रॉक्सिल गटांपासून (OH) बनलेली आहे. तसेच एकाच कार्बनशी जोडलेली आहे. तुम्ही याचा उपयोग कॉकटेलसाठी करू शकत नाही, कारण हा अणू अत्यंत अस्थिर (highly unstable) आहे. १०० वर्षांपूर्वी वैज्ञानिकांनी याच्या अस्तित्वाची शक्यता वर्तवली होती, पण याला कधीही प्रत्यक्ष पाहिले गेले नव्हते.
आता एका आंतरराष्ट्रीय वैज्ञानिक पथकाने लॅबमध्ये याला तयार करून दाखवले आहे. यासाठी त्यांनी अवकाशासारख्या परिस्थिती निर्माण केल्या. कार्बन डायऑक्साइड आणि पाण्याला अत्यंत कमी तापमानात गोठवले. तसेच त्यावर उच्च-ऊर्जेची किरणे (रेडिएशन) सोडली, जशी आकाशगंगेतील सुपरनोव्हा आणि ताऱ्यांमधून निघणारी किरणे असतात. या प्रतिक्रियेतून जो अणू तयार झाला, तो होता मिथेनटेट्रॉल.
वैज्ञानिकांनी त्यांच्या अभ्यासात लिहिले आहे, ‘हा शोध दर्शवतो की इंटरस्टेलर ढगांमध्ये (ताऱ्यांमधील गोठलेली धूळ) एक अत्यंत अनोखी आणि अनपेक्षित रसायनशास्त्र आहे, ज्याला आता गांभीर्याने समजून घेण्याची गरज आहे.’ हा शोध फक्त एका अणूचा नाही, तर याची शक्यता आहे की असे आणखी ‘अशक्य’ अणू असू शकतात. हा शोध आपल्याला इतर ग्रहांवर जीवन कसे सुरू झाले असेल आणि जीवनासाठी आवश्यक रसायने कशी तयार झाली असतील हे समजून घेण्यासही मदत करू शकतो.
वैज्ञानिकांच्या मते, मिथेनटेट्रॉलला पृथ्वीवर पाहणे शक्य नाही. हा अणू प्रकाशामुळे तात्काळ मिटून जातो. पण आता, वैज्ञानिकांनी याला लॅबमध्ये तयार केल्याने, दुर्बिणीच्या मदतीने याला खोल अवकाशात शोधता येऊ शकते.
तरीही, याला अवकाशात ओळखणे अत्यंत कठीण आहे. हा अणू अत्यंत जलद गतीने संपुष्टात येतो. त्याला dissociative photoionization असे म्हणतात. वैज्ञानिकांनाही याला लॅबमध्ये फक्त काही क्षणांसाठी बनवले होते. यापूर्वी याच वैज्ञानिकांनी मिथेनट्रायॉल नावाचा आणखी एक ‘अशक्य’ अणू शोधला होता.
(डिस्क्लेमर : वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे. याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही)
