
गळ्यात रुद्राक्ष धारण केल्याने हृदयाशी संबंधित आजार, ताणतणाव, चिंता, रक्तदाब नियंत्रित होतो, परंतु रुद्राक्षाचा वाढता प्रभाव पाहून आजकाल लोक श्रद्धेच्या नावाने उघडपणे खेळत आहेत. देशात रुद्राक्षाच्या नावाखाली भद्राक्ष विकून लोकांची फसवणूक होत आहे.

वैज्ञानिक चाचण्यांनंतर, एलियोकार्पस गॅनिट्रस प्रजातीला शुद्ध रुद्राक्ष आणि एलियोकार्पस लॅकुनोसस प्रजातीला बनावट मानले गेले आहे.

सध्या भारतीय बाजारपेठेत प्लास्टिक आणि फायबरपासून बनवलेले रुद्राक्षही विकले जात आहेत. अनेक व्यापारी लाकडापासून रुद्राक्ष बनवून किंवा तुटलेल्या रुद्राक्षांना जोडून नवीन रुद्राक्ष बनवत आहेत आणि बाजारात विकत आहेत.

खऱ्या रुद्राक्षाला नैसर्गिक छिद्रे असतात. तर बनावट रुद्राक्षाला रुद्राक्षाचा आकार देण्यासाठी छिद्रे असतात. जर मूळ रुद्राक्ष मोहरीच्या तेलात बुडवला तर त्याचा रंग जात नाही. तर बनावट रुद्राक्षाचा रंग जातो.

पाण्यात टाकल्यावर खरा रुद्राक्ष बुडतो. तर नकली रुद्राक्ष पाण्यावर तरंगतो. खरा रुद्राक्ष ओळखण्यासाठी, जर तो एखाद्या धारदार वस्तूने घासला आणि त्यातून कोणतेही तंतू बाहेर पडले तर तो खरा रुद्राक्ष आहे. नकली रुद्राक्ष पाण्यात तरंगतो आणि खरा रुद्राक्ष पाण्याच्या तळाशी बुडतो.