Dhanteras 2023 : या तारखेला साजरी होणार धनत्रयोदशी, जाणून घ्या महत्त्व आणि मुहूर्त

मुंबई : हिंदू धर्मात दिवाळी आणि धनत्रयोदशीला (Dhanateras 2023) मोठे महत्त्व मानले जाते. पंचांगानुसार, धनत्रयोदशीचा सण दरवर्षी कार्तिक महिन्याच्या कृष्ण पक्षाच्या त्रयोदशीला साजरा केला जातो. अनेक ठिकाणी धनत्रयोदशीला धनतेरस असेही म्हणतात. धार्मिक मान्यतेनुसार, धनत्रयोदशीच्या दिवशी प्रदोष काळात देवी लक्ष्मी आणि गणेशासह कुबेर आणि भगवान धन्वंतरी यांची पूजा करण्याची परंपरा आहे. भगवान धन्वंतरी (Bhagwan Dhanwantari) यांचा जन्मही याच दिवशी झाला होता, असे म्हटले जाते. धनत्रयोदशीची तारीख धन्वंतरी जयंती म्हणूनही साजरी केली जाते.

धनत्रयोदशीचा सण दरवर्षी कार्तिक महिन्याच्या कृष्ण पक्षातील त्रयोदशीला साजरा केला जातो. यावर्षी धनत्रयोदशी तिथीची सुरुवात म्हणजेच कृष्ण पक्षातील त्रयोदशी तिथी 10 नोव्हेंबर रोजी दुपारी 12:35 पासून सुरू होईल आणि दुसऱ्या दिवशी 11 नोव्हेंबर रोजी दुपारी 1:57 पर्यंत चालेल, तर त्रयोदशी तिथीचा प्रदोष काल 5 पासून असेल. 10 नोव्हेंबर रोजी रात्री 30 ते 8. 8 मिनिटे चालेल. तथापि, धनत्रयोदशीच्या काळात पूजा नेहमी प्रदोष काळातच केली जाते. 10 नोव्हेंबर रोजी धनत्रयोदशीचा सण साजरा केला जाणार आहे. 11 नोव्हेंबरला प्रदोष मुहूर्त नाही.

हा धनत्रयोदशीचा शुभ मुहूर्त

तथापि, ज्योतिषीय गणनेनुसार, 10 नोव्हेंबर रोजी धनत्रयोदशीच्या पूजेचा शुभ मुहूर्त संध्याकाळी 5:45 ते 7:43 पर्यंत असेल. या दिवशी तुम्हाला धनत्रयोदशीच्या पूजेसाठी 1 तास 56 मिनिटे वेळ मिळेल. या शुभ मुहूर्तावर लक्ष्मी, गणेश, कुबेर, श्रीयंत्र इत्यादींची पूजा केल्यास इच्छित परिणाम प्राप्त होतात.

धनत्रयोदशीचे महत्त्व

धार्मिक मान्यतेनुसार, धनत्रयोदशीच्या दिवशी लक्ष्मी, कुबेर आणि भगवान गणेशाची पूजा केल्याने धन, समृद्धी आणि आनंद वाढतो. यासोबतच या दिवशी भगवान धन्वंतरीची पूजा करण्याची परंपरा आहे. त्याला आयुर्वेदाचा देव म्हटले जाते. या दिवशी लक्ष्मी गणेशासोबत भगवान धन्वंतरीची पूजा केल्यास उत्तम आरोग्याचे शुभ फळ प्राप्त होते.

धनत्रयोदशी पुजा विधी

धनत्रयोदशीच्या दिवशी घराची स्वच्छता करावी, सकाळी आंघोळ करावी व स्वच्छ कपडे परिधान करावेत. यानंतर सर्वप्रथम श्रीगणेशाचे आवाहन व पूजा करा. त्यानंतर षोडशोपचार पद्धतीने धन्वंतरी देवाची पूजा करावी. यासोबतच लक्ष्मीची पूजा करावी. पूजा करताना देवी-देवतांना फुले, अक्षत, धूप, दिवा आणि अन्न अर्पण करावे. यानंतर भगवान धन्वंतरी आणि माता लक्ष्मीची आरती करून सर्वांना प्रसाद वाटप करावा. याशिवाय प्रदोष काळात संध्याकाळी घराच्या मुख्य प्रवेशद्वारावर दिवा लावा आणि धन्वंतरी देव, आई लक्ष्मी आणि भगवान गणेश यांच्याकडून सुख आणि समृद्धीची प्रार्थना करा.

(वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे.याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)