मुंबई: गेल्या दोन वर्षांपासून जगभरात कोरोनाने कहर केला आहे. आतापर्यंत लोकांना कोरोनाच्या संकटातून सावरता आलेले नाही, दरम्यान मंकीपॉक्सनेही दहशत (Panic) निर्माण केली आहे. मंकीपॉक्सच्या सर्व रुग्णांची जगभरातील अनेक देशांमध्ये पुष्टी झाली आहे. बहुतेक रुग्ण पोर्तुगालमध्ये सापडले आहेत. पोर्तुगालमध्ये 14 रुग्णांची पुष्टी झाली आहे आणि 6 संशयित आहेत. याशिवाय यूकेमध्ये 9 आणि यूएसएमध्ये 1 रुग्णाची पुष्टी झाली आहे. स्पेनमध्ये 7 रुग्णांची पुष्टी झाली आहे आणि 40 संशयित आहेत, तर कॅनडामध्ये मंकीपॉक्सचे 13 संशयित आहेत. मंकीपॉक्स हा एक दुर्मिळ आजार (Rare disease) आहे जो संक्रमित प्राण्यांपासून मानवांमध्ये पसरतो. काय आहे, मंकीपॉक्स आजार (Monkeypox disease) आणि त्याची लक्षणे, या आजाराशी संबंधित सर्व गोष्टी तुम्हाला माहित असणे आवश्यक आहे.
अमेरिकेच्या सेंटर फॉर डिसीज कंट्रोल (CDC) नुसार, मंकीपॉक्सची पहिली केस 1958 मध्ये नोंदवली गेली. त्यावेळी हा रोग माकडांमध्ये आढळून आला होता. या माकडांमध्ये चेचक सदृश आजाराची लक्षणे दिसून आली. परंतु मानवांमध्ये मंकीपॉक्सची पहिली केस 1970 मध्ये आफ्रिकेत दिसून आली. 1970 नंतर आफ्रिकेतील 11 देशांमध्ये त्याचे रुग्ण आढळून आले. आफ्रिकेतूनच हा आजार इतर देशांमध्ये पोहोचला. मंकीपॉक्सची प्रकरणे 2003 मध्ये अमेरिकेत आली होती. 2018 मध्ये हा आजार इस्रायल आणि ब्रिटनमध्ये पोहोचला. 2019 मध्ये सिंगापूरमध्ये मंकीपॉक्सचे रुग्ण उघडकीस आले होते. आता त्याची रुग्ण पोर्तुगाल, यूके, स्पेन, कॅनडा आणि यूकेमध्ये नोंदवली गेली आहेत.
मंकीपॉक्स सुरुवातीला गोवर, कांजिण्या किंवा कांजिण्यासारखे दिसते. यामध्ये मुरुम किंवा फोड चेहऱ्यापासून सुरू होऊन शरीराच्या इतर भागात पसरतात. यामध्ये मुरुम किंवा फोड चेहऱ्यापासून सुरू होऊन शरीराच्या इतर भागात पसरतात. रुग्णाला ताप, डोकेदुखी, स्नायू दुखणे, पाठीवर लिम्फ नोड्स सुजणे, थंडी वाजून येणे, थकवा येणे, न्यूमोनियाची लक्षणे आणि फ्लूची लक्षणे जाणवू शकतात. याशिवाय संपूर्ण शरीरावर पुरळ किंवा फोड येतात.
मंकीपॉक्स हा संसर्ग झालेल्या प्राण्यांद्वारे पसरणारा आजार आहे. माकडांव्यतिरिक्त, उंदीर आणि गिलहरींमधूनही त्याचा प्रसार झाल्याचे पुरावे मिळाले आहेत. मंकीपॉक्स संक्रमित प्राण्याचे रक्त, त्याच्या शरीरातील घाम किंवा जखमांच्या थेट संपर्कातून पसरतो. याशिवाय बाधित रुग्णांच्या संपर्कात येऊनही हा आजार पसरू शकतो. कमी शिजलेले मांस, संक्रमित व्यक्तीचे रक्त यातून पसरू शकतो. मंकीपॉक्स संक्रमित व्यक्तीचे मांस, अंथरूण आणि कपडे यांच्या संपर्कात आल्याने देखील पसरू शकतो.
मंकीपॉक्स मधून बरे होण्यासाठी सुमारे दोन ते चार आठवडे लागू शकतात. दरम्यान, जखमेच्या कडकपणामुळे खूप वेदना होतात. यावर वेळीच उपचार करणे गरजेचे आहे, अन्यथा रोगप्रतिकारक शक्ती कमकुवत झाल्यामुळेही न्यूमोनियाची लक्षणे दिसू शकतात. जर तुम्हाला न्यूमोनिया असेल तर स्थिती गंभीर असू शकते. मंकीपॉक्स किती धोकादायक आहे WHO च्या मते, मंकीपॉक्सची लागण झालेल्या प्रत्येक 10व्या व्यक्तीचा मृत्यू होऊ शकतो. लहान मुले आणि वृद्धांना या संसर्गाचा धोका जास्त असतो. वेळेत उपचार केल्यास, त्याची लक्षणे सहसा दोन ते चार आठवड्यांत स्वतःच संपतात.