जखमी इराणने अमेरिकेविरोधात बंड छेडले, जीपीएसला बाहेर मार्ग दाखवला
अमेरिका-इस्रायल हल्ल्यानंतर इराणने पाश्चिमात्य तांत्रिक वर्चस्वाला आव्हान दिलं आणि चीनची बेईदोऊ नेव्हिगेशन प्रणाली स्वीकारण्याचा मोठा निर्णय घेतला आहे. जून 2025 मध्ये 12 दिवस चाललेल्या संघर्षादरम्यान, जीपीएस सिग्नलमध्ये वारंवार व्यत्यय येणे इराणसाठी गंभीर बाब बनली आहे.
एक मोठं विधान समोर आलं आहे. हे विधान इराणच्या मंत्र्यांचं आहे. ते म्हणाले की, ‘जीपीएसमधील समस्यांमुळे आम्ही बेईडूसारख्या पर्यायी नेव्हिगेशन सिस्टमकडे वळलो आहोत, हे एक मोठे पाऊल आहे जे सरकार आपले वाहतूक, कृषी आणि इंटरनेट नेटवर्क बेईडो प्रणालीशी जोडण्याची योजना आखत आहे. आता ही प्रणाली आणि डावपेच कसे आखले जात आहे, याविषयी पुढे जाणून घेऊया.
इराणने इस्रायलसोबत युद्धविराम करूनही अफगाणिस्तानला हेरगिरीच्या संशयावरून किंवा अमेरिकेच्या नेव्हिगेशन यंत्रणेवर संशय घेऊन बाहेर ढकलत असल्यानंतरही युद्धानंतर आपले धोरण बदलले आहे. ज्यामुळे अमेरिका शांत होईल आणि चीन आनंदी होईल. खरे तर आता इराणचे लक्ष्य अमेरिकेची नेव्हिगेशन सिस्टीम आहे, जी त्याला आपल्या यंत्रणेतून बाहेर काढायची आहे.
अमेरिका-इस्रायल हल्ल्यानंतर इराणने पाश्चिमात्य तांत्रिक वर्चस्वाला आव्हान देत चीनची बेईदोऊ नेव्हिगेशन प्रणाली स्वीकारण्याचा मोठा निर्णय घेतला आहे. जून 2025 मध्ये 12 दिवस चाललेल्या संघर्षादरम्यान, जीपीएस सिग्नलमध्ये वारंवार व्यत्यय येणे इराणसाठी गंभीर चिंतेचा विषय बनला . आम्ही दुसऱ्या पर्यायाकडे वाटचाल करत आहोत, असे ते म्हणाले.
इराणच्या मंत्र्यांनी असेही म्हटले आहे की जीपीएसमधील समस्यांमुळे आम्ही बेईडूसारख्या पर्यायी नेव्हिगेशन सिस्टमकडे वळलो आहोत, हे एक मोठे पाऊल आहे जे सरकार आपले वाहतूक, कृषी आणि इंटरनेट नेटवर्क बेईडो प्रणालीशी जोडण्याची योजना आखत आहे, जूनमध्ये अमेरिका आणि इस्रायली ड्रोनसाठी एक मोठे पाऊल आहे आणि अचूक हल्ल्यांमुळे इराणची सुरक्षा कमकुवतता उघड झाली. अणुशास्त्रज्ञ आणि लष्करी कमांडरयांना लक्ष्य करण्याबरोबरच दूरसंचार नेटवर्कमध्ये संभाव्य घुसखोरीची भीतीही वाढली. त्यामुळे इराण आता सतर्क झाला आहे.
रशियाच्या वाटेवर इराण
इस्रायलला संवेदनशील डेटा पाठवल्याचा आरोप असलेल्या व्हॉट्सअॅपला हटवण्याचे आवाहन इराणने 17 जून रोजी नागरिकांना केले होते आणि अमेरिकेने आपल्या सरकारी डिव्हाइसमधून व्हॉट्सअॅपवर बंदी घातली आहे. तसेच गाझामधील हल्ल्यांची माहिती सोशल मीडियाच्या माध्यमातून घेतली जाते.
चिनी नेव्हिगेशन सिस्टीम म्हणजे काय?
बेईदोऊ प्रणाली ही चीनची नेव्हिगेशन प्रणाली आहे, केवळ तांत्रिक बदल नाही, तर जीपीएस, इंटरनेट आणि दूरसंचारवर अनेक दशकांपासून पाश्चिमात्य वर्चस्वाला, विशेषत: अमेरिकेला आव्हान देण्याची एक मोठी रणनीती आहे, परंतु अनेक अहवालांनी बेकायदेशीर पाळत उघड केली आहे.
ग्लोनास आणि गॅलिलिओ विकसित केले गेले आहेत, परंतु चीनचे बेईडो एक विश्वासार्ह पर्याय सिद्ध होत आहे, जे 2020 मध्ये पूर्णपणे जागतिक झाले.इराणचे हे पाऊल जागतिक स्तरावर नवीन तंत्रज्ञान शीतयुद्धाची सुरुवात असू शकते, जिथे देश तंत्रज्ञानतसेच राजकीय युती आणि सुरक्षा प्राधान्यांवर आधारित नेव्हिगेशन आणि दळणवळण प्रणाली निवडतील.
