पेट्रोल की डिझेल, जगातील कोणत्या इंधनाचा साठा सर्वात आधी संपणार?
तुम्ही कधी विचार केला आहे का की तुमच्या गाडीमध्ये वापरले जाणारे पेट्रोल किंवा डिझेल लवकरच जगातून संपून जाईल? दोन्ही इंधने मर्यादित असली तरी, एक असे इंधन आहे जे दुसऱ्याच्या तुलनेत खूप वेगाने संपत आहे.
आजच्या जगात ऊर्जा (energy) हा एक अविभाज्य भाग आहे. गाड्या, कारखाने आणि वीज निर्मितीसाठी पेट्रोल आणि डिझेलचा मोठ्या प्रमाणात वापर होतो. पण तुम्हाला माहीत आहे का, की ही दोन्ही इंधने एकाच नैसर्गिक स्त्रोतातून, म्हणजेच कच्चे तेल (crude oil) यातून मिळतात? आणि याच कच्च्या तेलाचा साठा आता कमी होत चालला आहे. त्यामुळे, असा प्रश्न पडतो की पेट्रोल आणि डिझेल यांपैकी कोणते इंधन जगातून सर्वात आधी संपेल? या प्रश्नाचे उत्तर शोधण्यासाठी आपल्याला या दोन्ही इंधनांच्या वापराकडे लक्ष द्यावे लागेल.
डिझेलची मागणी जास्त
एका अंदाजानुसार, जर सध्याच्या गतीने पेट्रोलियम पदार्थांचा वापर होत राहिला, तर पुढील 40 ते 50 वर्षांमध्ये हा साठा मोठ्या संकटात सापडेल. पेट्रोलच्या तुलनेत डिझेलचा वापर जगात खूप जास्त आहे. पेट्रोलचा वापर मुख्यतः खाजगी वाहनांमध्ये होतो, तर डिझेलचा वापर फक्त गाड्यांपुरता मर्यादित नाही. ट्रक, जहाजे, रेल्वे आणि मोठमोठ्या कारखान्यांमध्ये डिझेलचा मोठ्या प्रमाणावर वापर होतो. म्हणूनच, डिझेलचा साठा पेट्रोलच्या तुलनेत जास्त वेगाने कमी होत आहे.
भविष्यात इंधनाचे मोठे संकट
वैज्ञानिक आणि तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की, जगात डिझेलचा साठा पेट्रोलच्या आधी संपण्याची शक्यता जास्त आहे. पेट्रोल अजून काही काळ चालेल, पण त्याचा साठाही अमर्याद नाही. पुढील 3-4 दशकांमध्ये ही दोन्ही इंधने एक मोठे संकट निर्माण करतील. याच कारणामुळे, जगभरात इलेक्ट्रिक वाहने, बायोफ्युएल (biofuel) आणि सौर ऊर्जेसारख्या (solar energy) पर्यायांवर वेगाने काम सुरू आहे. भारतसारख्या देशांसाठी हे आणखी महत्त्वाचे आहे, कारण आपल्याला पेट्रोल आणि डिझेल मोठ्या प्रमाणात आयात करावे लागते.
पेट्रोल आणि डिझेल मर्यादित आहेत
जर भविष्यात इंधनाचे संकट आले, तर त्याचा परिणाम सामान्य माणसापासून संपूर्ण अर्थव्यवस्थेवर होईल. गाड्या थांबतील, उद्योग बंद पडतील आणि दैनंदिन जीवन ठप्प होईल. थोडक्यात सांगायचे झाल्यास, पेट्रोल आणि डिझेल दोन्ही मर्यादित आहेत. पण डिझेलचा वापर जास्त असल्यामुळे ते लवकर संपेल. त्यामुळे, आत्तापासूनच पर्यायी ऊर्जा स्त्रोतांचा वापर वाढवणे आवश्यक आहे, जेणेकरून भविष्यातील संकटातून आपण स्वतःला वाचवू शकू.
