तुम्ही रागाने ओरडता का? या सवयीमुळे तुमची तब्येत बिघडू शकते, उपाय जाणून घ्या
राग येणे चुकीचे नाही, परंतु प्रत्येक वेळी ओरडून ते व्यक्त करणे आवश्यक नाही, यामुळे तुमच्या तब्येतीवर वाईट परिणाम होण्याची शक्यता असते, याविषयी जाणून घेऊया.
अनेक लोकांना असे वाटते की, आरडाओरडा केल्याने त्यांचे मन हलके होते. राग काढण्याचा हा एक मार्ग मानला जातो. पण किंचाळणे खरंच सुटकेचं आहे का? संशोधनानुसार, असे अजिबात नाही. खरं तर, जेव्हा आपण खूप रागाने ओरडतो, तेव्हा आपले मन आणि शरीर दोन्ही सतर्क मोडमध्ये जातात, आपला श्वासोच्छ्वास जड होतो, हृदयाचे ठोके वेगवान होतात आणि मेंदू खूप वेगाने विचार करू लागतो.
अशा परिस्थितीत आपण खूप अस्वस्थ आणि चिडचिडे होऊ लागतो, म्हणजेच त्यामुळे आपण ओरडतो, परिस्थिती आणि आपली परिस्थिती बिघडते. तुम्हालाही वाटले असेल की जेव्हा आपण ओरडतो तेव्हा आपल्याला बरे वाटते, परंतु काही काळानंतर अस्वस्थता, अपराधीपणा, डोकेदुखी आणखी वाढते.
रागाने ओरडल्याने तणाव वाढतो
तुम्हाला असे वाटत असेल की खूप ओरडल्याने मन हलके होते, तर तसे अजिबात नाही. आरडाओरडा केल्याने आपला राग शांत होत नाही, परंतु मन त्याहूनही अधिक पकडते. जेव्हा आपण किंचाळता तेव्हा आपले शरीर फाईट मोडमध्ये जाते, ज्यामुळे तणाव वाढविणाऱ्या हार्मोन कोर्टिसोलची पातळी वाढते. ऍड्रेनालाईन देखील सक्रिय आहे, म्हणजे आपण ओरडत नाही आणि रागावत नाही, तर आपल्या मनाला राग येण्याचा संदेश देत आहात.
ओरडता तेव्हा शरीराचे काय होते?
जेव्हा आपल्याला राग येतो तेव्हा अनेकदा असे वाटते की आपल्या हृदयाची धडधड वेगाने सुरू होते. रक्तदाब वाढतो, आपला श्वासोच्छ्वास जड होतो, स्नायूही ताठ होऊ लागतात आणि शरीरात तणावाचे हार्मोन्स वाढू लागतात. आपले शरीर रागाने ओरडणे धोक्याची स्थिती म्हणून समजते. जर ही स्थिती बराच काळ वारंवार राहिली तर झोप विस्कळीत होते. मेंदू खूप लवकर थकायला लागतो. प्रतिकारशक्ती कमी होते आणि पोटाच्या समस्या वाढू लागतात. डोकेदुखी आणि मायग्रेनचा धोका देखील वाढू शकतो.
आरडाओरडा करणे ‘हा’ समस्येचा उपाय नाही
बऱ्याच लोकांना असे वाटते की, आरडाओरडा केल्याने सर्व काही बाहेर येते, परंतु प्रत्यक्षात तसे होत नाही. आरडाओरडा केल्याने समस्या सुटत नाही परंतु ती आणखी गुंतागुंतीची होते. रागाच्या भरात ओरडल्याने समस्या कमी होत नाही, पण जे तुम्हाला त्रास देत आहे ते तिथेच राहते. आपला मेंदू आपल्याला आणखी आठवण करून देण्यास सुरवात करतो. म्हणजेच, आपण वास्तविक समस्यांना सामोरे जाऊ शकत नाही. ओरडणे असे वाटते की आपण काहीतरी केले आहे, परंतु प्रत्यक्षात समस्या तशीच राहते.
ओरडण्याऐवजी काय करावे?
रागाच्या भरात ओरडायचं नसेल तर विचार करण्याची कला जरा जास्त काळ शिकावी लागेल. जेव्हा तुम्हाला राग येईल तेव्हा लगेच प्रतिक्रिया देऊ नका, परंतु 10 ते 15 सेकंद घ्या आणि 3 ते 4 दीर्घ श्वास घ्या. यामुळे आपल्या शरीराचा ताण कमी होतो आणि मन शांत होते, आपण त्या ठिकाणाहून थोडा वेळ कुठेतरी जाऊन पाणी प्या. हे आपले शरीर आणि मन दोन्ही शांत करते. तुम्हाला जे सांगायचे आहे ते नंतर सांगा कारण रागाच्या भरात काही बोललात तर चुकीचे शब्द बाहेर पडतात. त्यामुळे शांत मनाने आपले म्हणणे सांगा. दररोज 10 मिनिटे ध्यान केल्याने आपल्या रागाची तीव्रता शांत होते.
काही लोक इतक्या लवकर का ओरडतात?
आपण का ओरडतो हे समजून घेणे महत्वाचे आहे. अशी फार कमी प्रकरणे आहेत जिथे लोक जाणूनबुजून ओरडत नाहीत, परंतु परिस्थिती त्यांना तसे करण्यास भाग पाडते. ओरडण्याची काही सामान्य कारणे म्हणजे खूप ताणतणाव, झोपेचा अभाव, नातेसंबंधांमध्ये कलह किंवा कमी संयमाची पातळी. जर तुम्ही रागाच्या भरात तुमचा दृष्टिकोन ओरडलात, तर याचा अर्थ तुम्हाला तुमचे शब्द व्यक्त करायचे आहेत, पण ही पद्धत तुम्हाला तणावाशिवाय काहीही देणार नाही. म्हणून रागात नव्हे तर आपला मुद्दा योग्य मार्गाने व्यक्त करा.
ओरडणे सोडण्याचे काय फायदे?
तुमची ओरडण्याची सवय कमी झाली तर तुम्ही तुमच्या आयुष्यात अनेक चांगले बदल पाहू शकता. अनेकदा आरडाओरडा केल्याने नात्यात अंतर दिसून येते. शांतपणे बोलल्याने तुम्ही काय बोलताय ते लोकांना समजतं. जेव्हा तुम्हाला पुन्हा पुन्हा राग येत नाही, तेव्हा तुमचे स्ट्रेस हार्मोन्सही कमी होतात. हे आपले मन शांत ठेवते आणि आपल्याला कोणताही निर्णय अधिक चांगल्या प्रकारे घेण्यास अनुमती देते. रागात ओरडल्याने उच्च रक्तदाब, डोकेदुखी, झोपेच्या समस्या कमी होतात आणि स्वत:वर नियंत्रण ठेवल्याने आत्मविश्वासही वाढतो.
(डिस्क्लेमर: या आर्टिकलमध्ये देण्यात आलेली माहिती व उपाय हे सामान्य ज्ञानावर आधारित आहेत. आमचा याला दुजोरा नाही. ते अवलंबण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला जरूर घ्यावा.)
