मुलांनी कोणत्या वयापासून स्वतःहून खायला सुरुवात करावी? जाणून घ्या

मुलांना स्वतःच्या हाताने जेवायला शिकवणे ही प्रत्येक पालकांसाठी एक महत्त्वाची प्रक्रिया असते. ही सवय मुलांना स्वावलंबी (आत्मनिर्भर) बनवते, तसेच त्यांच्या विकासासाठीही खूप फायदेशीर असते. पण हा ‘ट्रेनिंग’ कधी सुरू करायचा, हा प्रश्न अनेक पालकांना पडतो. चला, मुलांना कोणत्या वयापासून स्वतःहून खायला शिकवावे आणि यासाठी कोणती योग्य पद्धत आहे, हे सविस्तरपणे जाणून घेऊया.

मुलांना स्वतःहून खायला शिकवण्याचे योग्य वय

1 ते 1.5 वर्षे: मुलांना स्वतःहून खायला शिकवण्याचे सर्वात योग्य वय 1 ते 1.5 वर्षे आहे. या वयापर्यंत त्यांची पकड (grip) मजबूत होते आणि ते हातांचा व बोटांचा योग्य वापर करायला शिकतात.

6 महिने ते 1 वर्ष: या वयाआधीही तुम्ही मुलांना तुमच्यासोबत जेवायला बसवून खायला खाण्याचा अनुभव देऊ शकता. यामुळे ते खाण्याच्या प्रक्रियेकडे आकर्षित होतात.

स्वतःहून खायला शिकवण्याचे सोपे आणि प्रभावी मार्ग

सोप्या पदार्थांनी सुरुवात करा: सुरुवातीला मुलांना असे पदार्थ द्या, जे ते सहजपणे पकडू शकतील आणि खाऊ शकतील. उदा. छोटे फळांचे तुकडे (केळी, सफरचंद), उकडलेल्या भाज्या (गाजर, बटाटा) किंवा लहान सँडविच. यामुळे त्यांना खाण्याची सवय लवकर लागेल.

योग्य भांडी वापरा: मुलांसाठी खास डिझाइन केलेली भांडी वापरा. लहान आणि हलके चमचे आणि वाटी निवडा, जेणेकरून त्यांना पकडणे सोपे जाईल. रंगीबेरंगी भांडी वापरल्यास मुलांना जेवण खाण्यात जास्त मजा येते आणि त्यांची त्यात रुची वाढते.

खेळ-खेळात शिकवा: जेवण खाणे एक खेळ बनवा. प्लेटमध्ये मजेदार आकारात जेवण सजवा किंवा त्यांना वेगवेगळ्या रंगांचे पदार्थ द्या. यामुळे जेवण त्यांच्यासाठी एक कंटाळवाणा अनुभव न राहता एक मजेदार क्रिया बनेल.

खाण्याच्या वेळा ठरवा: मुलांना नियमित वेळेवर जेवायला बसवा. यामुळे त्यांच्या शरीराला आणि मनाला जेवणाची सवय लागते.

गोंधळाची तयारी ठेवा: सुरुवातीला मुले खाताना जेवण सांडतील, पण त्याबद्दल त्यांना रागावू नका. हा त्यांच्या शिकण्याचा एक भाग आहे. खाण्यानंतर हात, तोंड आणि जागा स्वच्छ करण्यासाठी एक कापड नेहमी जवळ ठेवा.

जास्त प्रमाणात पदार्थ देऊ नका: एकाच वेळी खूप जास्त जेवण देऊ नका. थोडे थोडे जेवण दिल्यास ते पूर्ण करतील आणि त्यांना समाधान मिळेल.

फायदे काय आहेत?

• मुले स्वावलंबी बनतात.
• ते स्वतः खातात, तेव्हा त्यांची भूक चांगली भागते.
• हे त्यांच्या बोटांच्या आणि हातांच्या स्नायूंना मजबूत बनवते.
• खाण्याच्या चांगल्या सवयी लागतात.

( डिस्क्लेमर : या आर्टिकलमध्ये देण्यात आलेली माहिती व उपाय हे सामान्य ज्ञानावर आधारित आहेत. आमचा याला दुजोरा नाही. ते अवलंबण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला जरूर घ्यावा.)