पुतळ्यावरील घोड्याचा पाय हवेत असेल तर अर्थ काय? योद्धाच्या मृत्यूशी कसा असतो संबंध?
शहरांमधील घोडेस्वार पुतळे योद्ध्यांच्या मृत्यूची कहाणी सांगतात. घोड्याचे दोन्ही पाय वर असल्यास योद्धा युद्धातच शहीद झाला, एक पाय वर असल्यास लढाईतील जखमांमुळे नंतर मृत्यू झाला.
तुम्ही अनेकदा शहरांमध्ये, चौकाचौकात किंवा स्मारकाजवळ घोड्यावर स्वार असलेल्या योद्ध्याचे पुतळे पाहिले असतील. काहीवेळा या घोड्यांचे पाय हवेत उंचावलेले दिसतात, तर काहीवेळा ते जमिनीवर स्थिर असतात. पण तुम्हाला माहीत आहे का, घोड्याच्या पायांची ही स्थिती त्या योद्ध्याच्या मृत्यूची कहाणी सांगते.
जर घोड्याचे दोन्ही पाय हवेत उंचावलेले असतील, तर याचा अर्थ तो योद्धा किंवा सेनापती युद्धभूमीवर लढतानाच मरण पावला आहे. ही मुद्रा योद्ध्याचे सर्वोच्च बलिदान, शौर्य आणि युद्धात दाखवलेले त्याग दर्शवते.
जर घोड्याचा फक्त एक पाय हवेत उंचावलेला असेल, तर याचा अर्थ तो योद्धा किंवा सेनापती युद्धातील गंभीर जखमांमुळे किंवा दुखापतींमुळे नंतर मरण पावला. हा पुतळा दाखवतो की त्या योद्ध्याने शौर्याने लढाई केली, पण त्या लढाईत झालेल्या जखमा त्याच्या मृत्यूचे कारण ठरल्या.
जर घोडा चारही पायांवर जमिनीवर स्थिर उभा असेल, तर याचा अर्थ त्या योद्ध्याचा किंवा नेत्याचा मृत्यू नैसर्गिक कारणांमुळे किंवा युद्धाशी संबंधित नसलेल्या आजारांमुळे झाला. त्या योद्ध्याने देशासाठी सेवा केली. परंतु त्याचा मृत्यू युद्धभूमीवर किंवा लढाईच्या जखमांमुळे झालेला नाही.
घोडेस्वार पुतळे उभारण्याची ही परंपरा खूप प्राचीन आहे. त्याची सुरुवात प्राचीन ग्रीस आणि विशेषतः प्राचीन रोममध्ये झाली. इ.स.पूर्व सहाव्या शतकापासून, लष्करी नेते आणि सम्राटांचा पराक्रम, अधिकार आणि लष्करी यश कायमस्वरूपी स्थापित करण्यासाठी अशा कांस्य मूर्ती तयार केल्या जात होत्या.
या परंपरेतील सर्वात प्रसिद्ध प्राचीन पुतळा म्हणजे रोममधील सम्राट मार्कस ऑरेलियसचा सुमारे १७५ इसवी सनाच्या घोडेस्वार पुतळा आहे. १९ व्या शतकात, विशेषतः अमेरिकेतील गृहयुद्धाच्या स्मारकांसाठी ही प्रतीकात्मक पद्धत अधिक लोकप्रिय झाली.
