सोपी ट्रिक! गाडी चालवताना ब्रेक आणि क्लचचा ताळमेळ कसा साधायचा ?

कारमधील ड्रायव्हर सीटला लोअर क्लच आणि दोन्ही पेडल मिळतात. गाडी थांबवण्यासाठी दोघांचाही वापर केला जातो, पण दोघांमध्ये ताळमेळ असणं खूप गरजेचं आहे. तसे न झाल्यास कारचे इंजिन आणि क्लच प्लेट खराब होऊ शकते.

सोपी ट्रिक! गाडी चालवताना ब्रेक आणि क्लचचा ताळमेळ कसा साधायचा ?
Image Credit source: प्रातिनिधिक फोटो
| Edited By: | Updated on: Jul 24, 2025 | 3:46 PM

कारमधील क्लच आणि ब्रेकबद्दल तुम्हाला आधीच माहिती असेल. या दोन्हीचा वापर कार चालवण्यासाठी केला जातो. ऑटोमॅटिक कार वगळता प्रत्येक कारमध्ये क्लच आणि दोन्ही पॅडल असतात आणि ड्रायव्हर सीटवर खाली ठेवले जातात. पण, गाडी थांबवण्यासाठी आधी क्लच किंवा ब्रेक दाबायला हवा हे तुम्हाला माहित आहे का? हा असा प्रश्न आहे ज्याबद्दल लोक संभ्रमात आहेत, विशेषत: जे नवीन कार चालवायला शिकत आहेत. असे लोक अनेकदा आपल्या ड्रायव्हिंग इन्स्ट्रक्टरला याबद्दल विचारतात.

गाडी थांबवण्याची योग्य पद्धत वापरली नाही तर तुमची गाडी खराब होऊ शकते. तुम्हालाही गाडी थांबवण्याची योग्य पद्धत जाणून घ्यायची असेल तर हा लेख पूर्णपणे वाचा.

समन्वय महत्त्वाचा

गाडी थांबवण्यासाठी क्लच आणि ब्रेक या दोन्हींचा वापर केला जातो. पण या दोघांमध्ये ताळमेळ असणं खूप गरजेचं आहे. आधी क्लच दाबायचा की ब्रेक लावायचा, हे गाडीच्या वेगावर अवलंबून असते. कधी गाडी थांबवण्यासाठी आधी क्लच दाबावा लागतो, तर कधी ब्रेक. त्याचा योग्य प्रकारे वापर न केल्यास कारचे इंजिन आणि क्लच प्लेट खराब होऊ शकते. मात्र, त्यासाठी आधी क्लच काय काम करतो हे समजून घ्यावे लागेल. ब्रेकबद्दल सर्वांनाच माहित आहे की त्याचे काम गाडी थांबवणे आहे, परंतु बहुतेक लोकांना क्लचबद्दल माहिती नसते. त्यामुळे आधी क्लचचे काम जाणून घ्या.

क्लचचे कार्य काय ?

कारमधील क्लचचे काम गिअरबॉक्समधून चाके मोकळे करणे हे आहे. क्लच दाबताच गिअरबॉक्समधून चाके मोकळी होतात. म्हणजे गिअर्सचा चाकांवर काहीच परिणाम होत नाही. अशावेळी ब्रेक दाबून तुम्ही कार थांबवू शकता. ब्रेक न दाबता गाडी थांबवली तर गाडी जॅम होईल. असे केल्याने इंजिन, क्लच आणि ट्रान्समिशन खराब होऊ शकते. असे होईल कारण ब्रेक दाबल्याने गाडी थांबण्याची इच्छा होईल, परंतु कारचे इंजिन त्याला हालचाल करण्यास भाग पाडेल. अशावेळी इंजिन जॅम होऊ शकते.

कार थांबवण्याचा योग्य मार्ग कोणता ?

कार थांबवण्याची योग्य पद्धत परिस्थितीनुसार वेगवेगळी असते. म्हणजे गाडीचा वेग कमी असेल तर वेगळा आणि वेग जास्त असेल तर वेगळा. समजून घेऊया. गाडीचा वेग किमान वेगापेक्षा कमी असेल तर आधी क्लच आणि नंतर ब्रेक दाबावा. कमीत कमी वेग म्हणजे शर्यत न देता गाडी ज्या वेगाने धावते. म्हणजे गिअर टाकल्यानंतर ज्या वेगाने गाडी पुढे जाऊ लागते त्याला मिनिमम स्पीड म्हणतात. गाडीचा वेग कमी झाला की पहिला क्लच दाबल्याने चाके गिअरबॉक्सच्या तावडीतून सुटतील आणि मग ब्रेक दाबून तुम्ही गाडी सहज थांबवू शकाल.

गाडी वेगात असेल तर काय करावे ?

हायवेवर म्हणा वेगात चालत असाल तर ही पद्धत बदलते. अशावेळी गाडी थांबवण्यासाठी आधी ब्रेक दाबायला हवेत. असे केल्याने वाहनाचा वेग कमी होईल आणि वाहनाचा वेग किमान वेगापेक्षा कमी असेल तर तुम्हाला क्लच दाबावा लागेल. यामुळे तुम्ही तुमची गाडी सहज थांबवू शकाल. तर दुसरीकडे कार चालवताना अचानक तुमच्यासमोर कोणी आलं तर गाडी थांबवण्यासाठी क्लच आणि ब्रेक दोन्ही एकाच वेळी दाबायला हवेत.