
चीनमध्ये गेल्या काही दिवसांपासून राष्ट्राध्यक्ष शी जिनपिंग यांच्याविषयी जी भीती व्यक्त केली जात आहे, ती खरी ठरताना दिसत आहे. जिनपिंग बऱ्याच काळापासून सार्वजनिक व्यासपीठापासून दूर आहेत. यापूर्वी जून महिन्यात ते बेलारूसच्या राष्ट्राध्यक्षांसोबत दिसले होते, असा दावा बेलारूसच्या प्रसारमाध्यमांनी केला होता की, शी थकलेले आणि आजारी दिसत होते. आता शी जिनपिंग यांनीही ब्रिक्स परिषदेपासून स्वत:ला दूर ठेवले आहे. गेल्या 12 वर्षांत जिनपिंग यांनी ब्रिक्सपासून स्वत:ला दूर ठेवण्याची ही पहिलीच वेळ आहे.
चीनच्या परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते माओ निंग यांनी आज पत्रकार परिषदेत शी जिनपिंग यावेळी ब्रिक्समध्ये सहभागी होणार नसल्याचे स्पष्ट केले. ब्राझीलचे पंतप्रधान ली खछ्यांग 5 ते 8 जुलै दरम्यान ब्राझीलमधील रिओ दि जानेरो येथे होणाऱ्या 17 व्या ब्रिक्स शिखर परिषदेत सहभागी होणार आहेत. शी जिनपिंग यांनी आपल्या 12 वर्षांच्या कार्यकाळात एकदाही ब्रिक्स शिखर परिषद चुकवली नाही, मग यावेळी का? माओयांनी हा प्रश्न टाळला.
सध्या चीनमधील जिनपिंग यांची सत्ता सेंट्रल मिलिटरी कमिशनचे पहिले उपाध्यक्ष जनरल झांग युझिया यांच्याकडे जात असल्याचे दिसत आहे. युक्सिया व्यतिरिक्त आणखी एक नाव चर्चेत आहे. काही रिपोर्ट्सनुसार, वेंग यांग देखील प्रबळ दावेदार आहेत. टेक्नोक्रॅट वेंग हे इतर नेत्यांपेक्षा अधिक तरुण आणि शांत मानले जातात. चीनमध्ये मात्र सत्ताबदल अनेकदा शांतपणे, कुठलीही उलथापालथ न होता होत असतात. चीनच्या अनेक बड्या नेत्यांसोबत असे घडले आहे.
गेल्या अनेक आठवड्यांपासून जिनपिंग यांच्याविषयी अटकळ बांधली जात होती. चीनमध्ये असे अनेक प्रसंग आले आहेत ज्यात चीनचे राष्ट्राध्यक्ष उपस्थित राहिले आहेत, परंतु अलीकडे ते चित्रातून पूर्णपणे गायब झाले आहेत. चीनच्या अधिकृत वर्तमानपत्रात त्यांचे छायाचित्र छापले गेले नाही, किंवा त्यांच्याशी संबंधित कोणतीही मोठी बातमी छापण्यात आली नाही. 2012 पासून चीनचे सर्वात मोठे नेते असलेले जिनपिंग आता 72 वर्षांचे झाले आहेत. 2013 मध्ये चीनच्या कम्युनिस्ट पक्षाची सूत्रे हाती घेतल्यापासून जिनपिंग चर्चेत आहेत. आता जिनपिंग अचानक ‘गायब’ झाल्याने पक्षात सत्ताबदलाच्या चर्चांना वेग आला आहे. चीनमध्ये जेव्हा जेव्हा सत्तापरिवर्तन होते, तेव्हा सुरुवातीला नेत्याच्या नावाने निर्णय घेतले जातात, मग अचानक नेत्याचा चेहरामोहरा बदलतो.
जिनपिंग यांच्याआधी हू जिंताओ हे चीनचे राष्ट्राध्यक्ष होते. सन 2022 मध्ये जिनपिंग आणि जिंताओ कम्युनिस्ट पक्षाच्या एका कार्यक्रमात एकत्र होते. अचानक जिंताओ यांना जबरदस्तीने तेथून नेण्यात आले. जिनपिंग यांनी हे सर्व पाहिले पण त्यांनी कशावरही प्रतिक्रिया दिली नाही. त्यानंतर जिंताओ यांची तब्येत बिघडल्याच्या बातम्या आल्या. आता जिनपिंग देखील अचानक पडद्यावरून गायब झाले आहेत. आता त्यांची तब्येत बिघडली आहे की इतिहासाची पुनरावृत्ती होत आहे, हे येत्या काही दिवसांत स्पष्ट होईल.