दररोज योगा केल्यामुळे तुमची बुद्धी खरचं तल्लख होते का?
जर तुम्हीही गोष्टी विसरत असाल, तुमची स्मरणशक्ती कमकुवत होत असेल किंवा तुम्हाला एखाद्या गोष्टीवर लक्ष केंद्रित करण्यात अडचण येत असेल, तर तुम्ही योग आणि ध्यान करावे. योग आणि ध्यान तुम्हाला लक्ष केंद्रित राहण्यास कशी मदत करू शकतात ते समजून घ्या.
योग हा स्मरणशक्ती तीक्ष्ण करण्याचा एक सोपा आणि नैसर्गिक मार्ग आहे कारण तो मेंदूला अधिक ऑक्सिजन आणि रक्त प्रवाह प्रदान करतो, ताण आणि तणाव कमी करतो आणि लक्ष केंद्रित करतो. योग आणि प्राणायाम केल्याने मेंदूचा हिप्पोकॅम्पस भाग सक्रिय होतो, जो लक्षात ठेवण्याचे आणि शिकण्याचे काम करतो. याशिवाय, योगामुळे झोपेची गुणवत्ता देखील सुधारते आणि चांगल्या झोपेचा थेट परिणाम स्मरणशक्तीवर होतो. आयुष्य इतके वेगवान झाले आहे की लोक छोट्या छोट्या गोष्टीही विसरायला लागले आहेत. विद्यार्थी असो, काम करणारा असो किंवा घरातील व्यक्ती असो, प्रत्येकाला कधी ना कधी स्मरणशक्ती कमी होण्याची समस्या भेडसावत असते.
अशा परिस्थितीत, योग आणि ध्यान ही एक अतिशय सोपी आणि प्रभावी पद्धत ठरू शकते, जी मनाला शांत करते आणि स्मरणशक्ती देखील तीक्ष्ण करते. जेव्हा आपण सतत ताणतणाव किंवा तणावाखाली असतो तेव्हा मेंदूवरील भार वाढतो. हा भार मेंदूच्या पेशींना कमकुवत करतो आणि परिणामी, लक्ष विचलित होऊ लागते आणि गोष्टी लक्षात ठेवण्याची क्षमता कमी होते. ध्यान आणि योगामुळे हा ताण कमी होतो आणि मेंदूला आराम मिळतो, ज्यामुळे स्मरणशक्ती सुधारते.
ध्यान म्हणजे काही वेळ शांत बसून तुमच्या श्वासावर लक्ष केंद्रित करणे किंवा तुमचे मन पूर्णपणे वर्तमानात आणणे. हे करून-
मेंदूच्या हिप्पोकॅम्पस प्रदेशातील क्रियाकलाप, जो स्मृती आणि शिक्षण नियंत्रित करतो, वाढतो. मज्जासंस्था शांत होते आणि लक्ष केंद्रित करण्याची क्षमता वाढते. नकारात्मक विचारांपासून अंतर असते, ज्यामुळे मन हलके वाटते.
योगाचा मेंदूवर होणारा परिणाम
योगामध्ये शरीराच्या वेगवेगळ्या आसने आणि प्राणायाम यांचा समावेश होतो. अनुलोम-विलोम, कपालभाती, प्राणायाम यासारख्या योगासने मेंदूला अधिक ऑक्सिजन पुरवतात, ज्यामुळे मेंदूच्या पेशी सक्रिय राहतात. वृक्षासन, ताडासन, पश्चिमोत्तानासन यासारख्या काही योगासने ध्यान आणि एकाग्रता वाढवतात. अनेक संशोधनांमधून असे दिसून आले आहे की जे लोक नियमितपणे योगा आणि ध्यानधारणा करतात त्यांची स्मरणशक्ती आणि शिकण्याची क्षमता ते न करणाऱ्यांपेक्षा चांगली असते. वृद्धांमध्येही, यामुळे अल्झायमर आणि डिमेंशिया सारख्या आजारांचा धोका कमी होऊ शकतो.
योग आणि ध्यान कोण करू शकते?
यातील सर्वात चांगली गोष्ट म्हणजे कोणीही ते करू शकते, मग ते मूल असो, प्रौढ असो किंवा वृद्ध असो. सकाळी किंवा संध्याकाळी फक्त १५ ते २० मिनिटे ध्यान आणि २० ते २५ मिनिटे योगा करणे पुरेसे आहे. हे करण्यासाठी कोणत्याही विशेष जागेची आवश्यकता नाही, फक्त एक शांत आणि स्वच्छ जागा पुरेशी आहे. जर तुम्ही वारंवार गोष्टी विसरत असाल, अभ्यासावर लक्ष केंद्रित करू शकत नसाल किंवा ऑफिसचे काम आठवत नसेल, तर औषधे घेण्यापूर्वी योगा आणि ध्यान करा. हे केवळ तुमची स्मरणशक्ती वाढवेल असे नाही तर तुमचे मन शांत ठेवेल आणि तुमचे शरीर निरोगी ठेवेल.
