
भारतीय संस्कृतीत सोनं केवळ दागिन्यांचे आकर्षण नसून संकट काळात उपयोगी पडणारी सुरक्षित संपत्ती मानली जाते. पण सध्याच्या वाढत्या भावांमुळे सरळ दागिने खरेदी करणं प्रत्येकाच्या बजेटमध्ये बसत नाही. अशावेळी सोन्यात गुंतवणूक करण्याचे काही स्मार्ट आणि आधुनिक पर्यायदेखील तुमच्यासाठी खुले आहेत.
प्रथम नाव घ्यावं लागेल Sovereign Gold Bonds (SGBs) चं. भारत सरकारकडून जारी होणारे हे बॉन्ड्स म्हणजे सोन्यात गुंतवणुकीचा सुरक्षित आणि फायदेशीर पर्याय. यात शारीरिकरित्या सोनं खरेदी करण्याची गरज नसते. बॉन्डच्या माध्यमातून गुंतवणूक केली जाते आणि यावर ठराविक व्याज मिळतं. मुदत पूर्ण झाल्यावर त्या दिवसाच्या बाजारभावानुसार तुम्हाला गुंतवलेली रक्कम परत मिळते. शिवाय, चोरी किंवा शुद्धतेची चिंता उरत नाही.
त्यानंतरचा सोपा आणि आधुनिक पर्याय म्हणजे Digital Gold. अगदी ₹१ पासून सुरूवात करून तुम्ही मोबाईल अॅप्सच्या माध्यमातून सोनं खरेदी करू शकता आणि ते सुरक्षित व्हर्च्युअल लॉकरमध्ये ठेवू शकता. गरज पडली की ते विकून रोख रक्कम मिळवू शकता किंवा ठराविक प्रमाणात जमा केल्यावर प्रत्यक्ष सोन्याच्या स्वरूपातही डिलिव्हरी घेऊ शकता.
जर तुम्हाला शेअर बाजारात गुंतवणुकीचा अनुभव असेल तर Gold Mutual Funds आणि Gold ETFs तुमच्यासाठी योग्य पर्याय आहेत. यामध्ये सोन्याच्या दरांवर आधारित युनिट्समध्ये गुंतवणूक केली जाते. यामुळे सोन्याच्या किंमतीत होणाऱ्या चढ-उताराचा थेट परिणाम तुमच्या गुंतवणुकीवर होतो. यासाठी SIP (Systematic Investment Plan) द्वारे नियमित रक्कम गुंतवण्याची सुविधाही उपलब्ध आहे.
अर्थात, पारंपरिक गुंतवणुकीसाठी अजूनही प्रत्यक्ष सोन्याचे दागिने, कॉईन्स आणि बिस्किटे हा लोकप्रिय पर्याय आहेच. पण यामध्ये Making Charges, GST आणि शुद्धतेची तपासणी महत्त्वाची असते. तसेच, दागिने विकताना Making Charges परत मिळत नाहीत, याची नोंद ठेवणं गरजेचं आहे.
शेवटी, कोणत्याही प्रकारची गुंतवणूक करताना ती तुमच्या आर्थिक गरजा, जोखीम घेण्याची तयारी आणि दीर्घकालीन उद्दिष्टांनुसार निवडणं आवश्यक आहे. सोन्यात गुंतवणूक करण्यासाठी बाजारातील भाव, गुंतवणूक कालावधी आणि वापराचा हेतू लक्षात घेऊनच योग्य पर्याय ठरवावा. आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला घेतलात तर निर्णय आणखी सोपा होतो.