पपई खाल्ल्यामुळे फॅटी लिव्हरचा त्रास कमी होतो का? जाणून घ्या तज्ञांचे मत..

फॅटी लिव्हरसाठी पपई अत्यंत फायदेशीर आहे. पपईमध्ये 'पपेन' नावाचे पाचक एन्झाइम आणि अँटी-ऑक्सिडंट्स असतात, जे यकृतातील जळजळ कमी करण्यास आणि साठलेली चरबी जाळण्यास मदत करतात. पपईचे नियमित आणि मर्यादित सेवन यकृताला डिटॉक्स करून त्याचे कार्य सुधारते. पपईच्या बिया देखील यकृतासाठी औषधी मानल्या जातात.

पपई खाल्ल्यामुळे फॅटी लिव्हरचा त्रास कमी होतो का? जाणून घ्या तज्ञांचे मत..
papaya
| Edited By: | Updated on: Dec 18, 2025 | 11:42 AM

खराब आहार, व्यायामाची आणि जीवनशैलीच्या खराब सवयींमुळे फॅटी लिव्हरचा आजार वाढत आहे. या डिसऑर्डरचे निदान झालेले बरेच लोक स्वत: ला विचारतात की कोणते पदार्थ खावे आणि इतरांनी टाळावे. फळे सामान्यत: निरोगी मानली जातात परंतु प्रत्येक फळाचा यकृताच्या आरोग्यावर समान परिणाम होत नाही. मोठ्या प्रमाणात वापरल्या जाणार्या उष्णकटिबंधीय फळांपैकी एक म्हणजे पपई, जे सामान्यत: फॅटी यकृतच्या रूग्णांमध्ये चिंता निर्माण करते. पपई फॅटी यकृत रोगास प्रतिबंधित करते किंवा ट्रिगर करते? प्रश्न असा आहे की, आपण जितके जास्त खावाल, तितके आपण ते अधिक खाऊ आणि सामान्य आहार. फॅटी लिव्हर हा एक आजार आहे जो यकृत पेशींमध्ये चरबीच्या अत्यधिक संचयनामुळे परिणामांशी संबंधित आहे.

फॅटी लिव्हरचा त्रास लठ्ठपणा, मधुमेह आणि उच्च कोलेस्ट्रॉल, तसेच जास्त प्रमाणात मद्यपान किंवा अस्वास्थ्यकर आहारामुळे उद्भवू शकते. फॅटी लिव्हर त्याच्या सुरुवातीच्या काळात कोणत्याही लक्षणांशी संबंधित नाही; तथापि, लक्ष न दिल्यास, यामुळे यकृताची जळजळ आणि गंभीर गुंतागुंत होऊ शकते. फॅटी लिव्हर रोगाच्या उपचार आणि उलट करण्यासाठी आहार हा एक अतिशय महत्वाचा पैलू आहे. माफक, फॅटी लिव्हर असलेल्या व्यक्तींसाठी पपई उपयुक्त ठरू शकते.

पपईमध्ये कमी कॅलरी असतात आणि पचण्यास सोपे आहे, याशिवाय समृद्ध अँटिऑक्सिडेंट्स आहेत जे सामान्य पचनास मदत करतात. पपईमध्ये पपैनसारख्या एन्झाइम्समध्ये देखील असतात, ज्यामुळे पचन प्रक्रिया सुलभ होते आणि यकृतावरील भार कमी होतो. पपईमध्ये फायबरचे प्रमाण जास्त आहे ही वस्तुस्थिती आतड्यांच्या आरोग्यास देखील मदत करते, म्हणूनच अप्रत्यक्षपणे यकृताची प्रभावीता वाढते, कारण यामुळे चयापचय सुधारते आणि चरबी तयार होते. पपई हा काही पोषक तत्वांचा स्रोत आहे जो यकृताच्या देखभालीस मदत करू शकतो. यात मुबलक प्रमाणात व्हिटॅमिन सी, व्हिटॅमिन ए आणि अँटीऑक्सिडेंट्स असतात जे शरीरातील ऑक्सिडेटिव्ह ताण कमी करण्यास मदत करतात. यकृत पेशींचे नुकसान टाळण्यासाठी अशा अँटिऑक्सिडंट्सचा वापर केला जाऊ शकतो. चांगले पचन पपईला देखील चालना देते, जे सूज येणे कमी करण्यास आणि पौष्टिक शोषण वाढविण्यास मदत करते.

पपईमध्ये नैसर्गिकरित्या चरबी कमी असते आणि जोपर्यंत एखाद्याने त्याचे मध्यम प्रमाणात सेवन केले नाही तोपर्यंत फॅटी यकृत-अनुकूल आहारात समाविष्ट केले जाऊ शकते. पपई फायदेशीर आहे, परंतु मोठ्या प्रमाणात सेवन केल्यास ते धोकादायक ठरू शकते. पपईचे जास्त सेवन केल्याने साखरेच्या वापराची पातळी वाढू शकते ज्यामुळे मधुमेहावरील रामबाण उपाय प्रतिकार उत्तेजित होऊ शकतो, जो फॅटी यकृत रोगात प्रचलित गुंतागुंत आहे. उच्च रक्तातील साखर किंवा मधुमेह असलेल्या लोकांनी विशेष काळजी घेतली पाहिजे. पपई आणि साखर समृद्ध असलेल्या इतर पदार्थांची समस्या अशी आहे की यामुळे यकृतावर अतिरिक्त ताण देखील येऊ शकतो. शिवाय, अतिरिक्त साखर असलेले पपईचे पॅकेज केलेले उत्पादन टाळले पाहिजे.

फॅटी लिव्हरसाठी पपई खाण्याचे सर्वोत्तम मार्ग
ताजे आणि पिकलेले पपई हा सर्वात चांगला पर्याय असेल. पपईचा रस, साखर जोडलेली स्मूदी किंवा कोरडी पपई घेऊ नका. एकट्याने किंवा संतुलित न्याहारीचा भाग म्हणून पपई खाणे सर्वोत्तम आहे. रात्रीच्या शेवटी ते पिऊ नका. प्रत्येक वेळी, भाज्या, संपूर्ण धान्य, कमी-प्रथिनेयुक्त पदार्थ आणि चांगले चरबी यासारख्या सर्वसाधारणपणे पदार्थांच्या गुणवत्तेकडे लक्ष द्या. फॅटी लिव्हर रोगाच्या बाबतीत पपई पूर्णपणे चांगले किंवा वाईट नाही. कमी प्रमाणात आणि संतुलित आहार म्हणून, हे पाचन प्रक्रियेस तसेच यकृताच्या आरोग्यास मदत करू शकते. तथापि, जास्त प्रमाणात सेवन केल्यास ते चांगल्यापेक्षा अधिक नुकसान करू शकते. वजन नियंत्रणात ठेवणे आणि निरोगी खाण्याच्या सवयींचा सराव करणे ही फॅटी यकृत रोगाच्या प्रभावी व्यवस्थापनाची गुरुकिल्ली आहे.