LGBTQ मधील ‘Q’ चा अर्थ काय असतो? जाणून घ्या सविस्तर

LGBTQ समुदायाची सध्या बरीच चर्चा आहे, पण यातील 'Q' चा नेमका अर्थ काय, हे अनेकांना माहीत नाही. चला, आज आपण या शब्दांचा सविस्तर अर्थ जाणून घेऊया

LGBTQ मध्ये 'Q' चा अर्थ काय असतो? या प्रश्नाचे उत्तर जाणून घ्याImage Credit source: TV9 Network/File

साक्षी कणसे | Edited By: Rakesh Thakur | Updated on: Aug 27, 2025 | 5:32 PM

गेल्या काही दिवसांपासून LGBTQ समुदायाची जोरदार चर्चा सुरू आहे. अनेक लोकांना या समुदायाबद्दल आणि त्यातील विविध शब्दांबद्दल कुतूहल निर्माण झाले आहे. यातील L, G, B, T या शब्दांचा अर्थ बऱ्याच जणांना माहीत असतो, पण ‘Q’ चा नेमका अर्थ काय, असा प्रश्न अनेकांना पडतो. चला, आज आपण याच प्रश्नाचे उत्तर सविस्तर जाणून घेऊया.

LGBTQ मधील प्रत्येक शब्दाचा अर्थ:

1. L म्हणजे लेस्बियन (Lesbian): जेव्हा एका महिलेला दुसऱ्या महिलेबद्दल लैंगिक आणि भावनिक आकर्षण वाटते, तेव्हा त्या महिलेला ‘लेस्बियन’ म्हटले जाते.

2. G म्हणजे गे (Gay): जेव्हा एका पुरुषाला दुसऱ्या पुरुषाबद्दल लैंगिक आणि भावनिक आकर्षण वाटते, तेव्हा त्या पुरुषाला ‘गे’ म्हटले जाते.

3. B म्हणजे बायसेक्सुअल (Bisexual): जेव्हा एखाद्या व्यक्तीला पुरुष आणि महिला या दोन्ही लिंगांबद्दल लैंगिक आणि भावनिक आकर्षण वाटते, तेव्हा त्या व्यक्तीला ‘बायसेक्सुअल’ म्हटले जाते.

4. T म्हणजे ट्रान्सजेंडर (Transgender): ही ओळख लैंगिक आकर्षणाशी संबंधित नसून ती लैंगिक ओळखीशी (Gender Identity) संबंधित आहे. जेव्हा एखाद्या व्यक्तीची लैंगिक ओळख (मी पुरुष आहे की महिला) जन्माच्या वेळी मिळालेल्या शरीराच्या लिंगापेक्षा वेगळी असते, तेव्हा त्या व्यक्तीला ‘ट्रान्सजेंडर’ म्हटले जाते.

‘Q’ चा अर्थ आणि महत्त्व: LGBTQ समुदायातील ‘Q’ चे दोन महत्त्वाचे अर्थ आहेत, जे या समुदायाची व्याप्ती दर्शवतात:

1. क्वीयर (Queer): हा शब्द त्या लोकांसाठी वापरला जातो जे स्वतःला पारंपारिक ओळखीमध्ये (उदा. पुरुष, महिला, गे, लेस्बियन, बायसेक्सुअल) बसवू शकत नाहीत. हे लोक अशा कोणत्याही ठराविक ओळखीला मानत नाहीत. ‘क्वीयर’ हा शब्द सर्व लैंगिक आणि लैंगिक ओळख असलेल्या लोकांसाठी एक सर्वसमावेशक (Umbrella Term) शब्द म्हणून वापरला जातो, जे पारंपारिक नियमांच्या बाहेर आहेत.

2. क्वेश्चनिंग (Questioning): ‘Q’ चा दुसरा अर्थ ‘क्वेश्चनिंग’ असाही होतो. हा शब्द अशा व्यक्तींसाठी वापरला जातो, जे अजूनही आपली लैंगिक ओळख किंवा लैंगिक आकर्षण निश्चित करू शकलेले नाहीत. त्यांच्या मनात स्वतःबद्दल अनेक प्रश्न आहेत आणि ते या प्रश्नांची उत्तरे शोधण्याच्या प्रक्रियेत आहेत.

थोडक्यात, ‘Q’ हा शब्द LGBTQ समुदायामध्ये असे लोक समाविष्ट करतो जे स्वतःला पारंपारिक श्रेणींमध्ये बसवत नाहीत किंवा जे अजूनही स्वतःची ओळख शोधत आहेत. यामुळे LGBTQ समुदायाची व्याप्ती अधिक व्यापक होते.

LIVETV