वयामुळे केस प्रत्यारोपणावर परिणाम होऊ शकतो का? तज्ज्ञांचं काय आहे मत?

हेअर ट्रान्सप्लांटेशनने केस गळती रोखण्यासाठीच्या पद्धतीत क्रांतीकारक बदल केला आहे. त्यामुळे लाखो लोकांना आपला नैसर्गिक लूक परत मिळवता येणार आहे. पण या बदल घडवणाऱ्या प्रक्रियेचा जास्तीत जास्त फायदा घ्यायचा असेल तर वेळ निवडणं महत्वाचं आहे. वय ही त्यातली एक महत्त्वाची गोष्ट आहे. केस प्रत्यारोपणाचं यश आणि त्याचं नैसर्गिक दिसणं यावर वयाचा फार परिणाम होतो. या लेखात आपण वय कसं केस प्रत्यारोपणावर परिणाम करते आणि हे बदल घडवणारे उपचार कधी करावे, याबद्दल जाणून घेणार आहोत.

केस प्रत्यारोपणाची योग्य वय

साधारणपणे वयाच्या 25 व्या वर्षापासून ते 75 व्या पर्यंत बाल प्रत्योरोपण करणं कधीही चांगलं. वयाच्या 20 व्या वर्षाच्या आधी हे करणं योग्य नाही. कारण या वयात अनेकांची केसांची गळती पूर्ण झालेली नसते. तसेच केस प्रत्यारोपण केल्यास प्रत्यारोपित केसांभोवतीही केस गळू शकतात आणि ते अनैसर्गिक दिसू शकते. अशा वेळी पुन्हा एकदा प्रत्यारोपण करावं लागू शकतं.

डॉ. अमरेन्द्र कुमार, एमडी, त्वचाविज्ञान (एम्स) आणि बोर्ड-सर्टिफाइड हेअर ट्रान्सप्लांट सर्जन, ग्लोबल हेअर ट्रान्सप्लांट बोर्ड (जीएचटीबी) यांनी या संदर्भात न्यूज9लाइव्हशी संवाद साधला. यावेळी डॉ. अमरेन्द्र कुमार यांनी वय हे कसं केस प्रत्यारोपणावर परिणाम करते, याची इत्थंभूत माहिती दिली.

केस प्रत्यारोपणाच्या उत्तम परिणांमासाठी…

जस जसं वय वाढत जातं तस तसं यशस्वी केस प्रत्यारोपणासाठी केसांची गुणवत्ता आणि संख्या ही महत्वाची गोष्ट बनते. सामान्यपणे पाहता, केसांच्या समाधानकारक कव्हरेज आणि घनत्वासाठी 7000 ते 8000 ग्राफ्ट्सची गरज असते. विशीत असलेल्या आणि केस गळणाऱ्यांनी काळजी घ्यावी. वय वाढल्यावर केस गळणं अधिक वाढण्याची शक्यता असते. पहिल्यांदाच केलेल्या प्रत्यारोपणामुळे नैसर्गिक केस पातळ होत गेल्याने किंवा मागे सरकल्याने असमानता दिसून येऊ शकते.

केस प्रत्यारोपणासाठीचं वय काय?

तज्ज्ञांच्या सल्ल्यानुसार, केस प्रत्यारोपणाची सर्जरी करण्याचा विचार करत असाल तर वयाच्या 30 पर्यंत वाट पाहिली पाहिजे. आयुष्याच्या या टप्प्यावर टक्कल पडण्याचा पॅटर्न अधिक पाहायला मिळतो आणि त्यामुळे अधिक प्रभावी आणि नैसर्गिक दिसणारं पुनर्वर्तन करता येतं.

केस प्रत्यारोपण कधी सर्वात प्रभावी असतं?

पुरुषांमध्ये वयाच्या 30 ते 45 दरम्यान केस गळण्याचे प्रकार थांबतात. त्यामुळे या वयात रीट्रॅक्टिंग किंवा केस नसलेल्या जागांवर उपचार करणं योग्य असतं. महिलांमध्ये हार्मोन्सच्या बदलामुळे होणारे केस गळणे मासिक पाळीच्या आसपास म्हणजे वयाच्या 40, 50 किंवा 60 व्या वर्षी थांबते. या काळात पार्ट लाईन, डोक्याच्या टोकावर किंवा कपाळाच्या बाजूंच्या पातळ भागाला प्रत्यारोपण प्रभावीपणे उपचार करते.

वयाशी संबंधित विचार

दाता केसांची गुणवत्ता आणि संख्या : जसजसे वय वाढते, तसतसे दाता केसांची गुणवत्ता आणि घनत्व कमी होऊ शकते. तथापि, 30 ते 50 वर्षांच्या वयोगटातील लोकांमध्ये सामान्यतः मजबूत दाता क्षेत्र असते. जर्नल ऑफ कटेनियस अँड एस्थेटिक सर्जरी (2021) मध्ये प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासानुसार, 35-50 वर्षांच्या रुग्णांना तरुण आणि वृद्ध रुग्णांच्या तुलनेत चांगला ग्राफ्ट सर्व्हाइव्हल आणि घनदाटपणा दिसून आला.

दीर्घकालीन नियोजन: तरुण रुग्णांमध्ये केस प्रत्यारोपणानंतरही केस गळणे सुरू राहू शकते. ज्यामुळे भविष्यातील प्रक्रियांची आवश्यकता भासू शकते. 60 वर्षांवरील वृद्ध रुग्णांमध्ये, मर्यादित दाता केस आणि आरोग्य समस्या असू शकतात. ज्यामुळे शस्त्रक्रियेच्या यशावर परिणाम होऊ शकतो. सध्याच्या केसांचे गळणे आणि भविष्यातील प्रगती दोन्हीचा विचार करून संतुलित दृष्टिकोन ठेवणे आवश्यक आहे.

भारतात, केस प्रत्यारोपण उद्योगात लक्षणीय वाढ झाली आहे. 2025 पर्यंत बाजारपेठेतील त्याची उलाढाल 140 दशलक्ष अमेरिकन डॉलरपर्यंत पोहोचण्याची शक्यता आहे, असे टेक्स सायन्स रिसर्चच्या एका अहवालात म्हटले आहे. भारतीय लोकसंख्येमध्ये केस गळण्याची प्रचलितता आणि वैद्यकीय तंत्रज्ञानातील प्रगतीमुळे केस प्रत्यारोपण अधिक सुलभ आणि प्रभावी बनले आहे.

जागतिक स्तरावर 2016 ते 2020 दरम्यान केस प्रत्यारोपण शस्त्रक्रियांमध्ये 16% वाढ झाली आहे, असे ISHRS चा अहवाल सांगतो. संयुक्त राज्य अमेरिका, तुर्की आणि दक्षिण कोरिया हे सर्वाधिक प्रक्रिया केलेल्या देशांमध्ये आहेत. जगातील केस प्रत्यारोपण शस्त्रक्रिया करणाऱ्या रुग्णांचे सरासरी वय 39 वर्षे आहे, त्यामुळे 30 च्या मध्यापासून ते 50च्या सुरुवातीचा वयोगट आदर्श वयोगट असल्याचे पुष्टीकरण होते.

केस प्रत्यारोपणाची योग्य वेळ

केस प्रत्यारोपण यशस्वी होण्यासाठी योग्य वेळ निश्चित करणे अतिशय महत्वाचे आहे. त्यामुळे नैसर्गिक परिणाम आणि दीर्घकाळ सुखावणारे समाधान मिळते. अनुभवी केस प्रत्यारोपण शस्त्रचिकित्सकांचा सल्ला घेतल्याने आपले वय, केस गळण्याच्या पद्धती आणि विशिष्ट गरजा यांच्या आधारे वैयक्तिक मार्गदर्शन मिळवू शकता. साधारणपणे तिशीच्या मध्यभागी किंवा चाळीशीच्या सुरुवातीच्या काळात केस गळणे थांबण्याची वाट पाहिल्याने सर्वोत्तम परिणाम मिळण्याची शक्यता असते. त्यामुळे आपल्या दीर्घकालीन केस पुनर्प्राप्तीच्या उद्देशांशी प्रत्यारोपण जुळते. या घटकांवर विचार करून आपण केस प्रत्यारोपण कधी करावे याबद्दल योग्य निर्णय घेण्यास मदत होईल. त्यामुळे सर्वोत्तम परिणाम आणि आपल्या दिसण्याबद्दल नवीन आत्मविश्वास मिळू शकतो.

केस प्रत्यारोपणामध्ये वयाची भूमिका समजून घेतल्याने आपण योग्य निर्णय घेऊ शकता. त्यामुळे सर्वोत्तम परिणाम आणि आपल्या दिसण्यात नवीन आत्मविश्वास मिळू शकतो. भारतात किंवा जगभरात एकच मत आहे की, वेळ महत्वाचा आहे आणि वय हे केस प्रत्यारोपणात अपेक्षित परिणाम मिळविण्यासाठी हा एक महत्त्वाचा घटक आहे.