जगायचं असेल तर धर्म सांगा, लाल समुद्रातून जाणाऱ्या जहाजांना ‘ऑल मुस्लीम’ का लिहावे लागते? जाणून घ्या

‘पळून जायचं असेल तर धर्म सांगावा लागेल.’ होय, लाल समुद्रातही आजकाल अशीच भीती आहे. तिथून जाणारी सर्व जहाजे त्यांच्या ट्रॅकिंग सिस्टीमवर आपले नागरिकत्व सांगत आहेत आणि त्यांच्या धर्माविषयी संदेशही पाठवत आहेत. ते सांगत आहेत की, ‘या जहाजावर सर्व मुसलमान आहेत, त्यामुळे हल्ला करू नका.’ हे सर्व केवळ जीव वाचवण्यासाठी होत आहे, कारण हौथी बंडखोर सतत जहाजांवर हल्ले करत आहेत. या आठवड्यात हौथी बंडखोरांमुळे दोन जहाजे समुद्रात बुडाली.

लाल समुद्र हा तेल आणि इतर वस्तूंसाठी महत्त्वाचा सागरी मार्ग आहे, परंतु नोव्हेंबर 2023 मध्ये सुरू झालेल्या हौथी हल्ल्यांनंतर त्यातून जाणाऱ्या जहाजांच्या संख्येत लक्षणीय घट झाली आहे. गाझा युद्धातील पॅलेस्टिनींच्या समर्थनार्थ ही कारवाई करत असल्याचे इराण समर्थित हौथी बंडखोर गटाचे म्हणणे आहे. काही महिन्यांच्या शांततेनंतर या आठवड्यात हौथींनी दोन जहाजे बुडवली. इस्रायलशी संबंधित मालाची वाहतूक करणाऱ्या कोणत्याही कंपनीला कोणताही मार्ग दिला जाणार नाही, असा पुनरुच्चार त्यांचे नेते अब्दुल मलिक अल-हुती यांनी केला. तो समुद्रात बुडणार आहे.

अलीकडच्या काळात बऱ्याच जहाजांनी त्यांच्या एआयएस पब्लिक ट्रॅकिंग प्रोफाइलमध्ये संदेश जोडले आहेत जे जहाजावर क्लिक होताच दिसतात. या मेसेजमध्ये काही जहाजांनी लिहिलं होतं – ऑल चायनीज क्रू अँड मॅनेजमेंट म्हणजेच संपूर्ण क्रू आणि मॅनेजमेंट चिनी आहेत. काहींनी लिहिले की, बोटीवर सशस्त्र पहारेकरी आहेत. काहींनी मेसेजमध्ये लिहिलं- ऑल क्रू मुस्लिम. तर काहींनी इस्रायलशी आपला कोणताही संबंध नसल्याचे स्पष्ट केले. मरीन ट्रॅफिक आणि एलएसईजीच्या शिप ट्रॅकिंग डेटामध्ये ही माहिती समोर आली आहे. सागरी सुरक्षा सूत्रांचे म्हणणे आहे की या संदेशांमधून असे दिसून येते की जहाज मालक आता हल्ले रोखण्यासाठी कटिबद्ध आहेत. कुठल्याही थराला जायला तयार अरे! ते थांबवा!. पण त्याचा फारसा परिणाम होणार नाही, असा विश्वासही त्यांनी व्यक्त केला.

एका सुरक्षा सूत्राने सांगितले की, “हौथींची गुप्तचर तयारी अतिशय सखोल आणि पूर्वनियोजित आहे. हौतींनी या आठवड्यात बुडवलेल्या दोन जहाजांमध्ये गेल्या वर्षभरात इस्रायलच्या बंदरांवर दोन जहाजे उतरल्याची नोंद आहे. सुरक्षा तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की, आता शिपिंग कंपन्यांना इस्रायलशी संबंधित प्रत्येक छोट्या-मोठ्या दुव्याची सखोल चौकशी करावी लागणार आहे, तरीही धोका अजूनही खूप जास्त आहे. मार्च 2024 मध्ये हौथींनी चीनसंचालित हुआंग पु या चिनी टँकरवर बॅलेस्टिक क्षेपणास्त्र डागले होते. अमेरिकेच्या सेंट्रल कमांडकडून ही माहिती देण्यात आली.

बंडखोरांनी रशियासोबत व्यापार करणाऱ्या जहाजांनाही लक्ष्य केले आहे. विमा कंपनी एओएनने आपल्या अहवालात म्हटले आहे की, शस्त्रसंधी झाली असली तरी लाल समुद्र आणि बाब अल-मंदाब सामुद्रधुनी सारखे भाग अजूनही विमा कंपन्यांसाठी उच्च जोखमीचे क्षेत्र आहेत.

एऑन असेही म्हणाले की, जहाज चालकांनी सतत देखरेख ठेवली पाहिजे आणि काळानुसार सुरक्षिततेच्या उपायांमध्ये बदल केले पाहिजेत. या आठवड्यातील हल्ल्यानंतर लाल समुद्रातून मालाची वाहतूक करण्यासाठी विमा खर्च दुप्पट झाला आहे आणि काही विमा कंपन्यांनी काही मार्गांचा विमा तात्पुरता स्थगित केला आहे.